Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ca 392/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Suwałkach z 2015-01-28

Sygn. akt I.Ca 392/14

POSTANOWIENIE

Dnia 28 stycznia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Małgorzata Szostak-Szydłowska

Sędziowie

SO Antoni Czeszkiewicz (spr.)

SO Cezary Olszewski

Protokolant:

st. sekr. sąd. Wioletta Mierzejewska

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2015 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z wniosku T. K. (1)

z udziałem H. S. (1), M. S. (1), J. S. (1), A. S. (1), E. S., W. S., M. S. (2), T. S. (1), K. S., T. P., I. H., H. B., B. P.

o zasiedzenie

na skutek apelacji uczestników postępowania H. S. (1), M. S. (1), J. S. (1), W. S., K. S., T. P., I. H., H. B. od postanowienia Sądu Rejonowego w Augustowie Wydział I Cywilny z dnia 29 września 2014 r. w sprawie sygn. akt I Ns 190/12

p o s t a n a w i a:

1.  oddalić apelację,

2.  zasądzić od uczestników postępowania H. S. (1), M. S. (1), J. S. (1), W. S., K. S., T. P., I. H., H. B. solidarnie na rzecz wnioskodawczyni T. K. (1) kwotę 2.717 zł (dwa tysiące siedemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I Ca 392/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni T. K. (1) wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie, iż z dniem 04.07.2010 r. nabyła w drodze zasiedzenia udział do ½ we własności nieruchomości rolnej, położonej we wsi K., gmina B., składającej się z działek o nr (...), o powierzchni łącznej 9,03 ha, przy czym dla działek (...) Sąd Rejonowy w Augustowie prowadzi księgę wieczystą KW Nr (...). Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, iż w dniu 4 lipca 1980 r. na podstawie umowy przekazania własności i posiadania gospodarstwa rolnego, sporządzonej przed Naczelnikiem Urzędu Gminy B. w sprawie (...). (...) J. S. (2) przekazała na własność całość przysługującego jej udziału (1/2) we własności w działkach nr (...) położonych we wsi K., gmina B., na rzecz A. S. (2) i jego żony T. S. (2), obecnie K.. W dniu 25 czerwca zmarł A. S. (2). Spadek po nim odziedziczyła żona – wnioskodawczyni oraz synowie A. S. (1) i E. S.. Wnioskodawczyni podnosiła, że po śmierci A. S. (2) nieruchomość objęta wnioskiem jest w jej nieprzerwanym samoistnym posiadaniu, zaś od dnia sporządzenia umowy przekazania posiadania gospodarstwa rolnego do dnia dzisiejszego traktowała ją jak swoją własność. Wnioskodawczyni ponosiła na rzecz odpowiednich podmiotów w całości wszelkie koszty i opłaty, w tym uiszczała podatek rolny oraz pobierała wszelkiego rodzaju pożytki, pochodzące ze wskazanych działek. W dniu 5 czerwca 2003 roku wnioskodawczyni zawarła z J. G. umowę dzierżawy całości wskazanych wyżej działek, co zdaniem jej nie wskazało na utratę posiadania samoistnego.

Uczestnicy postępowania H. B., I. H., T. P. (k. 44 akt), H. S. (1), J. S. (1), M. S. (1), W. S. i K. S. wnosili o oddalenie wniosku oraz zasądzenie od wnioskodawczyni na ich rzecz kosztów postępowania według spisu przedłożonego na rozprawie (k.395-396 akt). Pełnomocnik uczestników postępowania podnosił, iż przedmiotowy wniosek o zasiedzenie pozostaje w sprzeczności z załączonym do wniosku odpisem z księgi wieczystej Kw Nr (...), wskazywał również na sprzeczność dokumentacji geodezyjnej z treścią w/w księgi wieczystej.

Uczestnicy postępowania A. S. (1) i E. S. poparli wniosek o zasiedzenie i wywody w nim zawarte.

Uczestniczka postępowania B. P. wniosek w przedmiocie zasiedzenia pozostawiła do uznania Sądu.

Uczestnicy postępowania M. S. (2), T. S. (1) nie zajęli stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy w Augustowie postanowieniem z dnia 29 września 2014 r. wydanym w sprawie sygn. akt I Ns 190/12 stwierdził, że T. K. (1), córka C. i W., nabyła przez zasiedzenie z dniem 04 lipca 2010 r. udział do ½ we własności nieruchomości rolnej położonej w obrębie (...) K. gm. B., składającej się z działek oznaczonych nr geodezyjnymi (...)o powierzchni 9,03 ha, dla której nie ma urządzonej księgi wieczystej ani zbioru dokumentów, stwierdził, że zainteresowani ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił, że J. S. (1) zawarł związek małżeński z J. z d. G. w dniu 30.12.1933 r. w R.. W decyzji (...)w G. z dnia 24.06.1946 r. uwidoczniono, że J. S. (1), syn J. otrzymał w trybie dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej nieruchomość rolną o obszarze 5,48 ha oznaczoną działką Nr (...) położoną na terenie wsi K., gromady P.. Postanowieniem Prezydium Powiatowej (...) (...) i (...) w A. z dnia 21.11.1963 r. sprostowano z urzędu w/w decyzję poprzez wpisanie rzeczywistego obszaru: 5,12 ha, działkę oznaczono nr (...) i (...). Postanowieniem z dnia 15 października 1964 r. Sąd Powiatowy w A. założył księgę wieczystą Kw. Nr (...) dla nieruchomości położonej w K. Nr (...) o pow. 5 ha 12 a, wpisano jako właściciela J. S. (1), syna J..

Aktem własności ziemi Nr (...) (...)Wydział (...) i (...) (...) w A. stwierdził, że J. S. (1) syn J. i jego żona J. S. (2) z d. G. córka D. i F. stali się z mocy samego prawa właścicielami nieruchomości (działek) oznaczonych w ewidencji gruntów wsi K. nr (...)o powierzchni 3,91 ha, położonych we wsi K..

Umową przekazania własności i posiadania gospodarstwa rolnego z dnia 04.07.1980 r. w Urzędzie Gminy w B. J. S. (2) przekazała na rzecz A. S. (2) i jego żony T. S. (2) na zasadzie wspólności ustawowej ½ dz. Nr (...) o pow. 5,85 ha, ½ dz. nr (...) o pow. 2,21 ha, ½ dz. nr (...)o pow. 0,57 ha, ½ dz. nr (...) o pow. 0,23 ha, ½ dz. nr (...) o pow. 0,02 ha, ½ dz. nr (...)o pow. 0,15 ha, o łącznej pow. 4,5150 ha (k. 8 akt). Jednocześnie umową przekazania posiadania gospodarstwa rolnego zawartą w tym samym dniu J. S. (2) przekazała na rzecz A. S. (2) i jego żony T. S. (2) posiadanie pozostałej połowy w/w nieruchomości, stanowiących własność J. S. (1).

Zgodnie z zaświadczeniem z (...) B. T. K. (1) z tytułu posiadania gospodarstwa na terenie gminy B. nie posiada na dzień 18.01.2012 r. zaległości w zobowiązaniach podatkowych. T. K. (1) kolejno zawieranymi umowami: w dniach 23.09.1996 r., 18.11.1997 r., 19.01.1998 r., 23.06.2001 r. wydzierżawiała gospodarstwo rolne położone w K. gm. B., zaś w dniu 01.02.2012 r. zawarła umowę najmu domu mieszkalnego położonego we wsi (...).

Zgodnie z rejestrem gruntów z kwietnia 1963 r. działki o nr (...) o łącznej powierzchni 9,03 ha stanowiły własność J. S. (1) i J. – małż., a następnie co do ½ części A. S. (2) i jego małżonki T..

Zgodnie z pismem ze Starostwa Powiatowego w A. w obrębie K., gmina B. nie było przeprowadzanie postępowanie scaleniowe, a powierzchnia działek (...) nie uległa zmianie od założenia ewidencji gruntów, tj. 1963 r. do dnia dzisiejszego i wynosi łącznie 9,03 ha (k. 352 akt), jak również, iż od założenia ewidencji gruntów obrębu K., tj. od 1963 r. do dnia dzisiejszego figurują działki o nr (...) i nie zachodziły żadne zmiany gruntowe w wymienionych działkach, natomiast działki o numerach (...) nie figurowały w ewidencji gruntów i budynków obrębu K. (k. 382 akt).

Starostwo Powiatowe w A. wskazało, iż nie jest w stanie stwierdzić, czy nieruchomości figurujące w księdze wieczystej, tj. działki (...) oraz figurujące w akcie własności ziemi, tj. działki (...) są tożsame z nieruchomościami figurującymi w ewidencji gruntów, tj. działkami (...), ponieważ od założenia ewidencji gruntów obrębu K., tj. od 1963 r. do dnia dzisiejszego w ewidencji figurują działki o numerach (...), zaś Starostwo Powiatowe nie jest w posiadaniu żadnych dokumentów pozwalających na potwierdzenie lub zaprzeczenie powyższych rozbieżności.

Wobec faktu, iż nie zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe po zmarłym w 1974 r. J. S. (1), w trybie art. 609 kpc, wezwano zainteresowanych przez ogłoszenia.

Przesłuchani w charakterze świadków S. S. (1), H. S. (2), J. G., K. G., T. K. (2), J. L., J. G. złożyli zeznania korespondujące z twierdzeniami wnioskodawczyni, iż po śmierci J. S. (1) na przedmiotowej nieruchomości mieszkał i prowadził gospodarstwo rolne jego syn A. oraz jego matka J. S. (2), a następnie po ślubie A. S. (2) z wnioskodawczynią, świadkowie za właścicieli przedmiotowej nieruchomości uznawali małżonków A. i T. S. (2), zaś po śmierci A. S. (2), jego żonę T. - wnioskodawczynię. Świadek K. G. podnosiła, iż wnioskodawczyni z mężem A. bardzo ciężko pracowała w przedmiotowym gospodarstwie, małżonkowie siali zboże, sadzili tytoń, uprawiali ziemię co roku. Świadek J. G., który pełnił funkcję sołtysa wsi K. twierdził, iż nie widział osób z rodziny A. pomagających na gospodarstwie w K.. Również świadkowie T. K. (2) i J. L. podnosili, iż rodzeństwo A. S. (2) przyjeżdżało z wizytą, nie zaś w celach udzielenia pomocy przy pracach w gospodarstwie rolnym. Świadek J. G. – dzierżawca przedmiotowej nieruchomości rolnej – zeznał, iż za jej właścicielkę uważał T. K. (1), z nią zawierał umowę dzierżawy, na jej rzecz uiszcza czynsz dzierżawny. Świadkowie podnosili, iż według ich wiedzy, nikt, w tym zainteresowani, nie zgłaszał nigdy żadnych roszczeń w stosunku do wnioskodawczyni w przedmiocie własności gospodarstwa rolnego położonego w K., objętego wnioskiem.

Sąd obdarzył walorem wiarygodności zeznania w/w świadków. Są one spójne, logiczne i korespondują wzajemnie. Tworzą one spójny obraz rzeczywistości, przy czym pochodzą od osób zamieszkujących w pobliżu nieruchomości objętej wnioskiem przez wiele lat, poczynając od dzieciństwa.

Wnioskodawczyni T. K. (1) zeznała, iż po śmierci męża A. samodzielnie podejmowała wszelkie decyzje związane z tym gospodarstwem, w tym dotyczące dzierżawy, opłacała samodzielnie podatki. Podnosiła przy tym, iż uczestnicy postępowania nie interesowali się losem tego gospodarstwa rolnego.

Uczestnicy postępowania E. S., A. S. (1) - synowie wnioskodawczyni i A. S. (2) złożyli zeznania tożsame z wnioskodawczynią, podnosili, iż nikt, w tym z rodziny ich ojca A. S. (2), nigdy nie zgłaszał żadnych roszczeń w stosunku do własności przedmiotowej nieruchomości rolnej.

Uczestnicy postępowania H. S. (1), K. S., T. P., I. H., H. B., W. S. złożyli zeznania na okoliczności zbieżne z treścią wniosku, z tym, że wskazywali, iż mimo, że wyprowadzili się z domu rodzinnego przyjeżdżali do pomocy w pracach polowych bratu A.. Uczestnicy ci podnosili, iż swoje stanowisko o oddalenie wniosku o zasiedzenie motywują tym, iż jest to ich „ojcowizna”, nigdy zaś w rodzinie nie było sporów co do tego, że własność przedmiotowej nieruchomości rolnej ma objąć A. S. (2), zaś po nim jego synowie. Jednakże obecnie sprzeciw spowodowany jest obawą, iż synowie A. – uczestnicy A. S. (1) i E. S. – nie są zainteresowani prowadzeniem przedmiotowego gospodarstwa rolnego, co może spowodować jego sprzedaż przez wnioskodawczynię.

Uczestniczka postępowania B. P. zeznała, iż uważała, iż gospodarstwo to w całości należy do A. S. (2). Wniosek o zasiedzenie pozostawiła do uznania Sądu.

Wobec wniosków zainteresowanych i ich pełnomocników Sąd pominął zeznania uczestników postępowania M. S. (2), T. S. (1) i M. S. (1).

Sąd uznał zeznania zainteresowanych za polegające na prawdzie. Jeżeli zaś nawet by przyjąć, iż rodzina A. S. (2) pomagała mu w ważniejszych pracach w prowadzonym przez niego z żoną T. gospodarstwie rolnym, nie zmienia to w żaden sposób ustaleń dotyczących przesłanek prowadzących do zasiedzenia nieruchomości. Nikt bowiem z zainteresowanych nie negował uprawnień właścicielskich A. S. (2) co do przedmiotowej nieruchomości, co więcej po śmierci A. S. (2) nikt również nie ingerował w uprawnienia właścicielskie wnioskodawczyni co do przedmiotowej nieruchomości, w tym nie kwestionował ważności, w tym prawa wnioskodawczyni do zawarcia umów dzierżawy nieruchomości, pobierania czynszu dzierżawnego, czy też czynienia nakładów na nieruchomość.

Instytucja prawa cywilnego jaką jest zasiedzenie polega na nabyciu prawa własności poprzez nieuprawnionego posiadacza na skutek faktycznego wykonywania tego prawa – władztwa nad rzeczą – w ciągu czasu określonego przez przepisy obowiązującego prawa (art. 172 kc). Do nabycia własności przez zasiedzenie konieczne jest zatem spełnienie tylko dwóch przesłanek: samoistnego i nieprzerwanego posiadania oraz upływu czasu przewidzianego w ustawie.

Podstawową przesłanką nabycia własności w drodze zasiedzenia jest stan nieprzerwanego i samoistnego posiadania. Posiadaczem samoistnym nieruchomości jest ten, kto włada nią jak właściciel (art. 336 kc), a zatem korzysta z niej z wyłączeniem osób trzecich, pobiera z niej pożytki i dochody, a nadto uważa się za uprawnionego do rozporządzania nią (art. 140 kc). Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści (art. 176 § 1 kc).

Niewątpliwym w okolicznościach sprawy niniejszej jest, J. S. (2) przekazała udział do ½ we własności nieruchomości objętej wnioskiem na rzecz swojego syna A. i synowej T. – wnioskodawczyni. Od tego czasu wnioskodawczyni wraz z mężem objęli w posiadanie samoistne całą nieruchomość objętą wnioskiem i prowadzili wspólnie gospodarstwo rolne aż do śmierci A. S. (2). Po śmierci A. wnioskodawczyni T. K. (1) nadal przejawiała wszelkie prerogatywy właścicielskie w stosunku do przedmiotowej nieruchomości: początkowo prowadziła gospodarstwo rolne samodzielnie podejmując wszelkie decyzje, natomiast od roku 1996 – k. 33, 531 akt - wydzierżawiła je na rzecz osób trzecich (bezsporne), pobierała czynsz dzierżawny, płaciła podatki od nieruchomości, czyniła nakłady, samodzielnie decydowała o np. wycince drzew (bezsporne). W stosunkach sąsiedzkich panowało powszechne przeświadczenie, iż to wnioskodawczyni jest właścicielką przedmiotowej nieruchomości.

Konstatując, skoro wnioskodawczyni aktualnie włada nieruchomością szczegółowo opisaną we wniosku, to mogła ona w niniejszym postępowaniu skorzystać z domniemania samoistności posiadania (art. 339 kc) i z domniemania ciągłości posiadania (art. 340 kc). Inaczej mówiąc – to na uczestnikach postępowania spoczywał ciężar dowodu, iż w sposób nieprzerwany i samoistny, przez wymagany ustawą okres, przedmiotowej nieruchomości wnioskodawczyni nie posiadała (art. 6 kc). Dowód taki skutecznie w niniejszym postępowaniu nie został jednak, zdaniem Sądu, przeprowadzony. Zaś stanowisko uczestników postępowania Sąd ocenił jako wyraz niepokoju o losy gospodarstwa rolnego stanowiącego uprzednio odpowiednio własność ich rodziców, czy też dziadków.

Posiadanie przez wnioskodawczynię nieruchomości objętej wnioskiem miało charakter samoistny i nieprzerwany – od daty 04.07.1980 r. (data zawarcia umowy przekazania własności i posiadania gospodarstwa rolnego) wspólnie z mężem A. S. (2), zaś po jego śmierci (25.06.1992 r.) – k. 7 akt I Ns 348/11 tut. Sądu, samodzielnie, w tym w części jako następca swojego męża A. (art. 176 par. 1 i 2 kc). Wskazać należy, iż bezsprzecznie zawarcie umowy dzierżawy przez wnioskodawczynię, nie pozbawiło jej przymiotu samoistnej posiadaczki udziału do ½ we własności przedmiotowej nieruchomości objętej wnioskiem (art. 337 kc).

W tym stanie rzeczy Sąd ocenił, czy okres ten jest wystarczający do stwierdzenia, iż do zasiedzenia nieruchomości doszło. Jako, że art. 172 kc długość okresu niezbędnego dla zasiedzenia uzależnia od kwalifikacji posiadania z punktu widzenia dobrej lub złej wiary posiadacza, tę właśnie kwestię rozstrzygnąć należało najpierw.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie przyjąć należało, iż posiadanie przedmiotowej nieruchomości przez wnioskodawczynię cechowała zła wiara. Władając całą tą nieruchomością w/w zdawała sobie sprawę, iż na jej i jej męża A., J. S. (2) przekazała jedynie udział do ½ we własności nieruchomości, zaś wobec wcześniejszej śmierci J. S. (1) i brak rozdysponowania należącej do niego częścią nieruchomości, wchodzącej w skład majątku wspólnego J. i J. małżonków S., wiedziała o istnieniu innych poza nią współwłaścicieli nieruchomości, tj. spadkobierców J. S. (1), co definitywnie wyklucza możliwość przyjęcia konstrukcji prawnej dobrej wiary prowadzącej do zasiedzenia, a tym samym przyjęcie krótszego okresu wymaganego do tej drogi nabycia. W związku z powyższym dla oceny, czy doszło do zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości za wiążący przyjąć należało dłuższy
z przewidzianych ustawą termin zasiedzenia (30-letni). Termin ten upłynął zaś z dniem 04.07.2005r. (data zawarcia umowy o przekazaniu własności i posiadania gospodarstwa rolnego plus trzydzieści lat).

Mając powyższe na uwadze, Sąd stwierdził, że wnioskodawczyni nabyła udział do ½ we własności nieruchomości objętej wnioskiem z dniem 04.07.2005 r. i na podstawie art. 172 kc orzekł jak w sentencji.

Sąd uznał przy tym, iż dla przedmiotowej nieruchomości, tj. oznaczonej nr geodezyjnymi (...)położonymi w K. nie jest założona księga wieczysta, ani zbiór dokumentów. Niewątpliwie księga wieczysta Nr (...) tut. Sądu dotyczy części wchodzącej w skład przedmiotowej nieruchomości rolnej (powierzchnia 5,12 ha), jednakże zgodnie z odpisem z owej księgi wieczystej, jest ona prowadzona dla działek (...), które z kolei, według informacji ze (...) (...) w A., opisanymi wyżej – k. 352, 382 akt – nigdy nie figurowały w rejestrze gruntów obrębu K.. Zdaniem Sądu zasadne będzie przeprowadzenie odpowiedniego postępowania wyjaśniającego w trybie administracyjnym, które wykaże, iż działki (...) pokrywają się geodezyjnie z działkami (...).

Kierując się zasadą wyrażoną w art. 520 par. 1 kpc Sąd stwierdził, że zainteresowani ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie. Mimo, iż interesy zainteresowanych były sprzeczne, zaś zostały uwzględnione wnioski wnioskodawczyni, Sąd nie uznał za zasadne obciążenie uczestników postępowania obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez wnioskodawczynię. Sąd miał przy tym na względzie, iż uczestnicy postępowania są przeważnie osobami w zaawansowanym wieku, ich stanowisko powodowane było troską o dalsze losy nieruchomości rolnej stanowiącej uprzednio własność ich rodziców, dziadków, brata. Nadto nie prezentowali oni sprzecznego diametralnie stanowiska, w stosunku do tez stawianych przez wnioskodawczynię.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiedli uczestnicy postępowania: H. S. (1), K. S., T. P., I. H., M. S. (1), J. S. (1), H. B., W. S., zaskarżając je w całości.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucili błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę postanowienia poprzez przyjęcie, iż wnioskodawczyni nabyła przez zasiedzenie z dniem 04 lipca 2010 r. udział do ½ we własności nieruchomości rolnej położonej w obrębie (...) K. gm. B., składającej się z działek oznaczonych nr geodezyjnymi (...)o powierzchni 9,03 ha, dla której nie ma urządzonej księgi wieczystej, w sytuacji, gdy we wniosku o zasiedzenie wskazano, iż dla działek (...) prowadzona jest w Sądzie Rejonowym IV Wydział Ksiąg Wieczystych w A. księga wieczysta KW (...).

Wskazując na powyższe wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku oraz zasadzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestniczki kosztów postępowania.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawczyni wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację uczestników postępowania uznać należy za niezasadną.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w sprawie i na podstawie tych ustaleń wywiódł słuszne wnioski, które legły u podstaw zaskarżonego orzeczenia.

Skarżący w swej apelacji zarzucają orzeczeniu Sądu I instancji błędnie ustalony stan faktyczny. Z takimi twierdzeniami nie sposób się zgodzić. Skarżący nie wskazali bowiem, w jaki sposób przepisy postępowania zostały naruszone i dlaczego, ich zdaniem błędnie został ustalony stan faktyczny. Sama polemika z oceną dowodów nie może stanowić podstawy do uwzględnienia jej apelacji. Własna ocena dowodów skarżących, która doprowadziła do ustalenia przez nich alternatywnego stanu faktycznego nie może stanowić podstawy do „wzruszenia” ustalonego przez Sąd I instancji stanu faktycznego, zwłaszcza, że nie wskazano w jaki sposób Sąd naruszył zasady swobodnej oceny dowodów. Samo podważenie podstawy jej oceny jest niewystarczające. Skarżący nie wykazali bowiem błędów w rozumowaniu Sądu.

Podkreślenia wymaga fakt, że Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału" (a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności).

Należy przy tym zauważyć, iż Sąd I instancji dokonał szczegółowej analizy zeznań wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków. Dokładnie wyjaśnił, co z tych zeznań wynika i skąd się biorą sprzeczności. Przeanalizował także obszerną dokumentację i słusznie doszedł do wniosku, że doszło do zasiedzenia nieruchomości.

Nie można podzielić poglądu skarżących, iż do zasiedzenia nieruchomości określonej we wniosku nie doszło, gdyż nie zgadza się numer działki ewidencyjnej – założona jest księgą wieczysta dla nieruchomości oznaczonej(...) i (...), w sytuacji, gdy takie nieruchomości nie figurują w ewidencji gruntów.

W ocenie Sądu Okręgowego tak rozumianych uchybień w ocenie dowodów postawić sądowi pierwszej instancji nie można. Podkreślić trzeba, że skarżący sami w swoich wyjaśnieniach złożonych przed sądem pierwszej instancji przyznali, że wnioskodawczyni obecnie sama, a wcześniej z mężem, posiadała przedmiotową nieruchomość, dysponowała nią jak właściciel, uprawiała, opłacała należności publicznoprawne, a później dzierżawiła. O samoistnym posiadaniu w rozumieniu art. 336 kc decyduje animus rem sibi habendi (zamiar władania rzeczą dla siebie) i corpus possessionis (fizyczne władanie rzeczą). Samoistnym posiadaczem nieruchomości w rozumieniu art. 172 kc jest ten, który nią włada jak właściciel (art. 336 kc), a więc wykonuje uprawnienia składające się na treść prawa własności (art. 140 kc). Nabycie posiadania w dobrej lub złej wierze nie stanowi samodzielnej przesłanki zasiedzenia nieruchomości, lecz decyduje o długości terminu zasiedzenia. Zasiedzenie następuje z upływem dwudziestoletniego terminu, gdy posiadanie zostało nabyte w dobrej wierze (art. 172 § 1 kc). Natomiast w razie uzyskania posiadania w złej wierze obowiązuje dłuższy, trzydziestoletni termin zasiedzenia (art. 172 § 2 kc). Rozstrzygające znaczenie ma stan dobrej lub złej wiary w chwili uzyskania posiadania. Z przytoczonych unormowań wynika, że oddalenie wniosku o stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie może nastąpić w razie jednoznacznego uznania przez sąd, że choćby jedna z wymienionych przesłanek zasiedzenia nie została spełniona.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy słusznie uznał, że wnioskodawczyni wraz z mężem A. S. (2) przejęła posiadanie całości gospodarstwa rolnego w 1980 r. Od tej chwili małżonkowie stali się samoistnymi posiadaczami do ½ udziału w przedmiotowej nieruchomości oraz właścicielami drugiej połowy gospodarstwa.

Niewątpliwie na skutek pewnych błędów natury administracyjnej w niektórych ewidencjach, w tym w księdze wieczystej KW (...) (założonej w 1963 r.) i w akcie własności ziemi istnieje inna numeracja ewidencyjna działek. Pojawiają się numery (...), które w istocie nie występują. Pierwotnie najprawdopodobniej istniały plany takiego podziału tychże nieruchomości, jednak ostatecznie nie zostały one uwidocznione w ewidencji gruntów (taki podział utrzymał się jedynie w księdze wieczystej) i aktualnie wnioskodawczyni jest samoistną posiadaczką udziału do ½ we własności nieruchomości rolnej położonej w obrębie K. gm. B. składającej się z działek ewidencyjnych o numerach (...) o powierzchni 9,03 ha. W zasiedzeniu gruntów nie ma znaczenia, jakimi numerami geodezyjnymi określona jest nieruchomość. Ważne jest bowiem jedynie, jaki grunt w sensie faktycznym pozostawał w samoistnym posiadaniu przez okres wymagany prawem. A taki okres niewątpliwe w niniejszej sprawie upłynął. Tym samym uznać należy, że doszło do zasiedzenia nieruchomości. Nie można przy tym obarczać wnioskodawczyni błędami, jakie miały miejsce przed kilkudziesięcioma latami, gdzie błędnie oznaczono geodezyjnie nieruchomości. Jej nabycie ma charakter pierwotny i nie ma znaczenia, jakimi numerami ewidencyjnymi oznaczone były nieruchomości, gdy ich właścicielem był J. S. (1).

Stąd też na mocy art. 385 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc, apelacja uczestników postępowania, jako nieuzasadniona, podlegała oddaleniu.

W przedmiocie kosztów zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie § 6 ust. 6 w zw. z § 13 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności…(t.j. Dz. U z 2013 poz. 461) w zw. z art. 520 § 3 kpc.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Wysocka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Suwałkach
Osoba, która wytworzyła informację:  Małgorzata Szostak-Szydłowska,  Cezary Olszewski
Data wytworzenia informacji: