Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 kwietnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Cezary Olszewski (spr.)
Sędziowie:	SSO Antoni Czeszkiewicz SSO Mirosław Krzysztof Derda
Protokolant:	st. sekr. sąd. Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2015 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko Gminie M. A.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda M. J.

od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie

z dnia 21 października 2014r., sygn. akt I C 448/13

oddala apelację.

Sygn. akt: I. Ca. 88/15

UZASADNIENIE

Powód M. J. wystąpił z pozwem, w którym domagał się zasądzenia od Gminy M. A. na swoją rzecz odszkodowania w kwocie 20.866 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, tj. dnia 21 listopada 2013 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazał, że jest współwłaścicielem nieruchomości zabudowanej położonej przy ul. (...) w A.. Pozwany, pomimo prawomocnego wyroku eksmisyjnego wydanego przez Sąd Rejonowy w Augustowie dnia 15 października 2012 r., nie zapewnił lokalu socjalnego J. S. i E. S. oraz ich małoletniej córce P. S., którzy zajmują jego lokal mieszkalny i nie ponoszą z tego tytułu żadnych opłat.

W odpowiedzi na pozew, Gmina M. A. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego. Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że złożyła rodzinie S. ofertę najmu lokalu socjalnego, która jednak nie została przyjęta, a ponadto powód nie posiada legitymacji do występowania w sprawie samodzielnie.

Wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. w sprawie o sygn. akt: I. C. 448/13 Sąd Rejonowy w Augustowie oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, przyjmując, że po stronie powoda zachodzi brak legitymacji procesowej.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód M. J., zarzucając Sądowi Rejonowemu:

1)  naruszenie art. 195 § 1 k.p.c. poprzez rażąco błędne uznanie, że w sprawie o zapłatę z tytułu nieuiszczania przez osoby mające być eksmitowane z lokalu odszkodowania odpowiadającego wysokości czynszu, jaki właściciel lokalu mógłby otrzymać z tytułu najmu konieczny jest łączny udział wszystkich współwłaścicieli lokalu, podczas gdy do dochodzenia wszelkich należności periodycznych, a więc też należności z tytułu czynszu najmu lub z tytułu bezumownego korzystania z lokalu uprawniony jest każdy ze współwłaścicieli z osobna,

2)  naruszenie art. 209 k.c. poprzez domaganie się od powoda jako współwłaściciela nieruchomości położonej przy ulicy (...) w A., pełnomocnictw od pozostałych współwłaścicieli nieruchomości do wytoczenia przedmiotowej sprawy, podczas gdy jako współwłaściciel w/w nieruchomości, zgodnie ze wskazanym wyżej przepisem kodeksu cywilnego, powód może osobno i niezależnie od pozostałych współwłaścicieli wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa, a skoro czynność zachowawcza polega na wytoczeniu procesu, to powód występuje w nim we własnym imieniu, lecz w interesie zarówno swoim, jak i pozostałych współwłaścicieli, nie występuje zaś jako pełnomocnik procesowy pozostałych współwłaścicieli.

W oparciu o powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sadowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie mogła odnieść skutku, ponieważ wyrok Sądu pierwszej instancji, pomimo błędnych ustaleń faktycznych i oceny prawnej, jest trafny.

Zgodnie z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm. – zwanej dalej jako „u.o,p.l.”), jeżeli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do tego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze od gminy, na podstawie art. 417 k.c.

Zarzuty apelacyjne sprowadzały się na gruncie powyższego przepisu do wyjaśnienia kwestii, czy w przypadku współwłasności nieruchomości, czy też lokalu, legitymacja czynna do dochodzenia całego roszczenia przewidzianego w wyżej przytoczonym przepisie przysługuje każdemu ze współwłaścicieli.

Powyższa kwestia została wyjaśniona przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 3 grudnia 2014 r., III CZP 92/14, Legalis nr 1163222. Sąd Najwyższy w powyższym orzeczeniu wprost wskazał, że roszczenie o zapłatę odszkodowania na podstawie art. 18 ust. 5 u.o.p.l., stanowi czynność zachowawczą, czyli zmierzającą do zachowania wspólnego prawa, a która może być ubezskuteczniona jedynie sprzeciwem współwłaścicieli. Zwrócił również uwagę, że roszczenie o naprawienie szkody wynikającej z zajmowania lokalu przez osobę, której nie dostarczono lokalu socjalnego, jest funkcjonalnie zbliżone do roszczenia o czynsz najmu i w tym przypadku dopuszcza się dochodzenie przez współwłaściciela odszkodowania przewidzianego w art. 18 ust. 5 u.o.p.l. Z powyższych przyczyn, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że współwłaściciel nieruchomości nie może dochodzić od gminy odszkodowania w pełnej wysokości za szkodę wynikłą z niedostarczenia uprawnionemu lokatorowi lokalu socjalnego (art. 209 k.c. w zw. z art. 417 k.c. i art. 18 ust. 5 u.o.p.l.).

Odnosząc się zatem do dochodzonego roszczenia wskazać należy, że w celu zrealizowania uprawnienia, o którym orzeczono w wyroku eksmisyjnym gmina musi podjąć działania faktyczne, polegające na pozyskaniu mieszkań do jej zasobu, a następnie zaoferować uprawnionemu do wynajęcia konkretne mieszkanie mające standard lokalu socjalnego. Obowiązek gminy, o jakim mowa w art. 18 ust. 5 u.o.p.l. polega więc na złożeniu oferty wynajęcia lokalu socjalnego spełniającego wymagania określone w art. 2 ust. 1 pkt 5 u.o.p.l. osobie, której służy uprawnienie będące korelatem tego obowiązku. Gmina nie może przy tym zmusić uprawnionego, by przyjął ofertę, a przeniesienie go przy użyciu środków przymusu do zaoferowanego lokalu socjalnego zanim zamanifestuje on wolę zawarcia umowy najmu tego lokalu byłoby równoznaczne ze spowodowaniem zajęcia lokalu bez tytułu prawnego, w warunkach gdy lokale socjalne mają być udostępniane uprawnionym nie na podstawie władczych działań organów państwa, ale na podstawie umów najmu. Przewidziany w art. 18 ust. 5 u.o.p.l. obowiązek gminy dostarczenia lokalu socjalnego uprawnionej osobie gaśnie z upływem terminu związania gminy skutecznie złożoną ofertą zawarcia z uprawnionym umowy najmu lokalu socjalnego.

Podkreślić przy tym należy, że gmina, która uprawnionemu do lokalu socjalnego złożyła ofertę wynajęcia lokalu socjalnego może powoływać się na skuteczne złożenie oferty ze skutkiem w postaci wygaśnięcia jej obowiązku w postępowaniu o odszkodowanie prowadzonym z inicjatywy wierzyciela na podstawie art. 18 ust. 5 u.o.p.l. W takich warunkach obowiązkiem sądu jest zbadanie, czy gmina, o której mowa w art. 14 ust. 1 zd. 2 u.o.p.l. złożyła tę ofertę wszystkim uprawnionym i czy oferowany przez nią lokal spełniał warunki lokalu socjalnego. Jeśli zaś tak było, to obowiązek dostarczenia tego lokalu wygasł wraz ze złożeniem oferty dłużnikom obowiązku opuszczenia, opróżnienia i wydania powodowi lokalu mieszkalnego, bo po złożeniu nieprzyjętej przez uprawnionych oferty, wyrok eksmisyjny mógł być wykonany (tak wyrok Sądu najwyższego z dnia 23 listopada 2012 r., I CSK 292/12, Lex nr 1274945).

W świetle ustaleń Sądu Okręgowego poczynionych w niniejszej sprawie wynika, że pozwana Gmina w piśmie z dnia 19 grudnia 2012 r. złożyła rodzinie J. S. ofertę zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego nr (...) w budynku nr (...) przy ulicy (...) w A. o powierzchni użytkowej 53,51 m ² i powierzchni mieszkalnej (...) m ² (k. 20). Powyższy lokal spełniał przy tym warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 5 u.o.p.l. zarówno pod względem technicznym, jak i metrażowym. Powyższa oferta nie została jednak przyjęta przez zainteresowanych, o czym poinformowali pozwaną Gminę pismem z dnia 10 grudnia 2012 r. (k. 69).

Powyższe ustalenia prowadzą do konkluzji, że pozwana Gmina wywiązała się z nałożonego na nią obowiązku wynikającego z art. 18 ust. 5 u.o.p.l. i nie może ponosić odpowiedzialności odszkodowawczej wobec powoda, w tym za nieuiszczony przez uprawnionych do lokalu socjalnego czynsz. W tych warunkach stwierdzić należy, że nie istnieje warunek zawieszający wykonanie wyroku eksmisyjnego z dnia 15 października 2012 r. i powód uprawniony jest do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w celu jego wykonania.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy na zasadzie art. 385 k.p.c. apelację powoda uznał za niezasadną.