Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2018r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Mirosław Krzysztof Derda (spr.)
Sędziowie:	SO Elżbieta Cembrowicz SR Izabela Sadłowska (del.)
Protokolant:	sekr. sądowy Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2018 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

z udziałem interwenienta ubocznego R. D.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki A. S. od wyroku Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 13 lipca 2018 r. sygn. akt I C 698/18

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w pkt. I o tyle, że zasądzoną kwotę 10 000 zł podwyższa do kwoty 20 000 zł (dwadzieścia tysięcy złotych).

II.  Eliminuje pkt II zaskarżonego wyroku, a pkt III nadaje nr II i zmienia wyrok w tej części o tyle, że zasądzoną kwotę kosztów procesu w wysokości 500 zł zastępuje kwotą 4617 zł, w tym 3617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

III.  Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powódki A. S. kwotę 2300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu przed Sądem II instancji, w tym kwotę 1800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Elżbieta Cembrowicz SSR Izabela Sadłowska (del.)

Sygn. akt: I Ca 404/18

UZASADNIENIE

Powódka A. S. wniosła o zasądzenie od Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 20000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego, jakim jest prawo do niezakłóconego życia rodzinnego i zerwanie więzi rodzinnych, wywołane tragiczną śmiercią brata M. S. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wydania wyroku do dnia zapłaty. Powódka wniosła również o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż śmierć brata M. S. była dla niej ogromną tragedią i niepowetowaną stratą. Przez wiele lat powódka mieszkała bowiem z nim w jednym domu, mieli wspaniały kontakt, wspólnych przyjaciół. Po wyprowadzce powódki z rodzinnego domu często się spotykali, wzajemnie wspierali, służyli radą i pomocą. Mimo upływu czasu powódka wspomina brata, odwiedza jego grób. Zdaniem strony powodowej na skutek traumy związanej ze śmiercią brata powódka będąca wówczas w ciąży poroniła i straciła dziecko.

Pozwany nie uznał powództwa, wniósł o jego oddalenie w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wskazał, że M. S. przyczynił się do powstania szkody w 50%, bowiem dobrowolnie i świadomie zdecydował się na podróżowanie z nietrzeźwym kierowcą w 6 osób, a nadto bez zapiętych pasów bezpieczeństwa.

Zwrócił również uwagę, że powódka nie wykazała, iż pomiędzy nią a bratem istniała szczególna, emocjonalna więź rodzinna, którą należałoby zaliczyć do katalogu dóbr osobistych, której naruszenie wymagałoby rekompensaty w postaci wypłaty zadośćuczynienia.

Interwenient uboczny R. D. wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Rejonowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 13 lipca 2018 r. w sprawie sygn. akt: I C 698/18 zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 10.000,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 lipca 2018 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 500,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Z ustaleń dokonanych przez Sąd Rejonowy wynika, iż w dniu 28 lipca 2001 r. w wypadku samochodowym zginął 19 letni brat A. M. S., który był pasażerem samochodu kierowanego przez R. D.. Kierowca prowadzący samochód osobowy marki S. (...) o nr rej. (...) na drodze B. - O. będąc w stanie nietrzeźwości nie zachował należytej ostrożności i nie dostosował prędkości do warunków drogowych, w wyniku czego stracił na łuku drogowym panowanie nad pojazdem, zjechał na prawe pobocze i uderzył w przydrożne drzewo, w wyniku czego w następstwie odniesionych wielonarządowych obrażeń ciała poniósł śmierć m. in. M. S.. R. D. został prawomocnie skazany za popełnienie czynu z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 k.k. wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 24 stycznia 2003 r., w sprawie o sygn. akt II K 57/02 oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 28 maja 2003 r. w sprawie o sygn. akt II Ka 768/03.

Pojazd, którym kierował sprawca wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w Towarzystwie (...) S.A. w W..

Wskutek tragicznego wypadku z dnia 28 lipca 2001 r. A. S. utraciła najbliższego członka rodziny – młodszego brata, co sprawiło, że wstrząs psychiczny był silny. Została ona pozbawiona jego miłości. Zmarły M. S. w chwili śmierci był osobą zaledwie 19- letnią. W dniu wypadku A. S. mieszkała z mężem w S., którego poślubiła na 2 lata przed wypadkiem, zaś brat wraz z rodzicami w B.. Rodzeństwo dzieliło ok. 74 km. A. S. będąc mężatką odwiedzała rodziców i brata raz na 2 lub 3 tygodnie. Powódka była starsza od zmarłego brata o 10 lat i jako starsza siostra zajmowała się bratem, gdy rodzice pracowali. Jak był mały przewijała go, potem uczyła, chodziła z nim nad jezioro, na ogniska, jeździła na biwaki. Rodzeństwo wspólnie spędzało czas. A. S. kontynuowała naukę w O., gdzie studiowała. Wówczas przyjeżdżała na weekendy do rodziców i brata, który mieszkał wraz z nimi. Rodzeństwo miało ze sobą kontakt telefoniczny. Poza tym A. S. wszystkie święta, wakacje spędzała w domu rodzinnym. Członków rodziny łączyła silna więź emocjonalna. W chwili śmierci brata A. S. była w ciąży, którą straciła 2 tygodnie po wypadku. Po śmierci brata A. S. nie korzystała z pomocy psychologa, czy psychiatry. Nie przyjmowała żadnych leków. W chwili obecnej A. S. jest pogodzona ze śmiercią brata. Kiedy przyjeżdża do rodziców odwiedza grób brata, kultywując jego pamięć.

Pismem z dnia 12 września 2017 r. pełnomocnik A. S. zgłosił Towarzystwu (...) S.A. w W. roszczenie wnosząc o zapłatę kwoty 35.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za cierpienie w związku ze śmiercią brata.

Decyzją z dnia 17 października 2017 r. Towarzystwo (...) S.A. w W. odmówiło przyznania A. S. zadośćuczynienia i wypłaty świadczenia na jej rzecz po śmierci brata. Pismem z dnia 25 października 2017 r. pełnomocnik powódki zgłosił reklamację dotyczącą odmowy przyznania zadośćuczynienia i wniósł o ponowne rozpoznanie sprawy i wypłatę na jej rzecz kwoty 17.500,00 zł, po uwzględnieniu 50% przyczynienia się M. S. do szkody. Towarzystwo ubezpieczeń decyzją z dnia 17 listopada 2017 r. nie uznało zastrzeżeń za zasadne i podtrzymało swoją wcześniejszą decyzję. Dążąc do polubownego załatwienia sprawy zaproponowało A. S. ostatecznie kwotę 7.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne zeznania powódki, jak i przesłuchanych w sprawie świadków. Zeznania ich bowiem są zbieżne, spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniają.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z wyroku i uzasadnienia Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie w sprawie sygn. akt II C 1664/15 na okoliczności dotyczące przyznanego zadośćuczynienia dla rodziny M. S. oraz stopnia przyczynienia się zmarłego do szkody, uznając, iż jest on nieprzydatny dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie (sprawa II C 1664/15 dotyczyła innych członków rodziny zmarłego), a poza tym okoliczności mające wypływać z uzasadnienia wyroku (stopień przyczynienia się poszkodowanego do szkody) nie były między stronami sporne.

W ocenie Sądu Rejonowego, zgłoszone przez powódkę roszczenie, oparte na podstawie art. 448 kc w zw. z art. 24 § 1 kc zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje bowiem - na podstawie wyżej wskazanej - zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. Do stanu faktycznego zaistniałego w niniejszej sprawie nie można zastosować art. 446 § 4 kc, który wszedł w życie z dniem 3 sierpnia 2008 r.

Spowodowanie śmierci osoby bliskiej przez osobę trzecią stanowi naruszenie dóbr osobistych najbliższych członków rodziny zmarłego, w tym takich jak prawo do życia w pełnej rodzinie. Więź między rodzeństwem istniejąca w prawidłowo funkcjonującej rodzinie, zasługuje na status dobra osobistego, podlegającego ochronie przewidzianej w art. 24 § 1 kc, a spowodowanie śmierci osoby bliskiej może stanowić naruszenie dóbr osobistych członków rodziny zmarłego i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 kc. Powyższa regulacja służy kompensacie doznanej krzywdy, a więc w szczególności cierpienia, bólu i poczucia osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny. Złożoność problematyki zaspokajania szkody w sferze niemajątkowej, trudnej do ustalenia i oszacowania, spowodowała, że ustawodawca wprowadził szczególne rozwiązanie zapewniające sądom orzekającym pewien luz decyzyjny (tzw. prawo sędziowskie). Oznacza ono wymóg indywidualizowania sytuacji pokrzywdzonego z uwzględnieniem całokształtu okoliczności sprawy oraz odniesieniem się do okoliczności obiektywnych. Zatem sam fakt powołania się na zerwanie więzi rodzinnej, nie powoduje automatycznie konieczności zrekompensowania poczucia krzywdy osobie zgłaszającej takie żądanie. Przy szacowaniu krzywdy powszechnie akceptuje się takie elementy ocenne jak: rozmiar krzywdy, cierpienia wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, wiek pokrzywdzonego i jego zdolność do zaakceptowania nowej rzeczywistości oraz umiejętność odnalezienia się w niej.

Rolą zadośćuczynienia jest złagodzenie doznanej niewymiernej krzywdy poprzez wypłacenie nie nadmiernej, lecz odpowiedniej sumy, w stosunku do doznanej krzywdy. Ustalenie jej wysokości powinno być więc dokonane w ramach rozsądnych granic, odpowiadających aktualnym warunkom i sytuacji majątkowej społeczeństwa przy uwzględnieniu, iż wysokość zadośćuczynienia musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

Biorąc pod uwagę powyższe przesłanki, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych w sprawie okoliczności mających wpływ na rozmiar cierpień i sytuację powódki po śmierci brata, zdaniem Sądu Rejonowego należało uznać, iż odpowiednim zadośćuczynieniem jest kwota 20.000,00 zł.

Sąd wskazał, iż uwzględnił stopień cierpień powódki oraz nieodwracalność skutków powstałych wskutek śmierci jej brata. Odczuwane przez powódkę cierpienia psychiczne po śmierci brata faktycznie były dotkliwe zwłaszcza, iż łączyła ją z bratem pozytywna więź. Powódka opiekowała się młodszym o 10 lat bratem, spędzała z nim czas, mieszkała wraz z nim do rozpoczęcia studiów w O., następnie powódka przeprowadziła się do S. ale wciąż utrzymywała kontakt z bratem. W dniu śmierci brata powódka mieszkała wraz z mężem, a zmarły M. S. zamieszkiwał razem z rodzicami. Wzajemne relacje między zmarłym i siostrą nie odbiegały od relacji jakie łączą rodzeństwo, które z natury rzeczy charakteryzują się silną więzią emocjonalną. Naturalną konsekwencją zerwania tego rodzaju więzi jest ból, cierpienie i poczucie krzywdy. W rozpoznawanej sprawie krzywda jest tym bardziej dotkliwa, że śmierć nastąpiła nagle i dotknęła 19 letniego chłopca, który miał całe życie przed sobą. Niewątpliwie po śmierci brata jego siostra odczuwała ból, pustkę, żal, nie mogła pogodzić się z jego stratą.

Więzi rodzinne łączące powódkę z bratem były bliskie. Powódka została pozbawiona poczucia miłości, przywiązania ze strony brata. Dlatego doznana w tym przypadku szkoda jest godna ochrony.

Istotnym w przypadku przedmiotowej sprawy jest podniesiony przez pozwanego zarzut przyczynienia poszkodowanego do wypadku, który ma znaczenie dla ustalenia ostatecznej kwoty zadośćuczynienia.

Obowiązek naprawienia szkody ulega zmniejszeniu „stosownie do okoliczności”, a stopień winy stron może mieścić się w możliwym zespole tych okoliczności jedynie wówczas, gdy sprawca szkody ponosi za nią odpowiedzialność na zasadzie winy. Wtedy tylko możliwe jest porównywalne rozważanie również „stopnia winy obu stron”, a tym samym, czy zachowanie się poszkodowanego było zawinione.

M. S. podjął decyzję jazdy samochodem z nietrzeźwym kierującym, które to okoliczności nie były kwestionowane w toku procesu przez żadną ze stron, a ponadto ustaleń tych dokonał sąd karny w prawomocnym wyroku.

Osoba, która decyduje się na jazdę z kierowcą będącym w stanie
po spożyciu alkoholu przyczynia się do odniesionej szkody powstałej w wyniku wypadku komunikacyjnego. M. S. miał świadomość, że kierowca prowadzi pod wpływem alkoholu, powinien zatem przewidzieć, że prowadzenie pojazdu przez nietrzeźwego kierowcę zwiększa prawdopodobieństwo spowodowania wypadku. Godząc się na jazdę z nietrzeźwym kierowcą działał na własne ryzyko. Zdając sobie sprawę z możliwości poniesienia szkody, bezpodstawnie przypuszczał, że możliwości tej uniknie. Zachowanie to ocenić należy jako obiektywnie naganne, sprzeczne z porządkiem prawnym i zasadami współżycia społecznego. Poszkodowany wsiadł do samochodu, w którym przebywała niedozwolona liczba osób, a ponadto brat powódki nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa podczas jazdy samochodem. Z tych wszystkich względów Sąd uznał, że przyczynił się do szkody w 50 %.

Wysokość należnego zadośćuczynienia na rzecz powódki powinna być pomniejszona do kwoty 10 000,00 zł (50 % z kwoty 20 000,00 zł).

Mając na uwadze podniesiony przez pozwanego zarzut przyczynienia oraz
z uwagi na to, że żądanie o zadośćuczynienie jest wygórowane i nie znajduje potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym, należało w pozostałej części powództwo w tym zakresie oddalić.

Sąd Rejonowy stwierdził, że dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia ma również znaczenie upływ czasu, jaki nastąpił od daty wypadku, gdyż kompensacyjny charakter zadośćuczynienia nakazuje uwzględniać złagodzenie skutków zdarzenia wywołującego szkodę w kontekście odległości czasowej pomiędzy wypadkiem, a datą orzekania o zadośćuczynieniu. Oddalając powództwo w pozostałej części Sąd wziął pod uwagę również to, że po śmierci brata powódka nie leczyła się psychiatrycznie i nie korzystała z pomocy psychologa, nie przyjmowała też żadnych leków. Żałoba nie miała charakteru patologicznego. Powódka jest aktualnie pogodzona ze śmiercią brata – co sama przyznała.

Sąd Rejonowy uznał, iż powódka nie wykazała (do czego była zobowiązana na podstawie art. 6 kc), iż poronienie nastąpiło na skutek emocji związanych ze śmiercią brata.

Odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 481 kc, zgodnie z żądaniem pozwu – od dnia wydania wyroku.

Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach Sąd wskazał art. 100 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

W złożonej apelacji powódka zaskarżyła wymieniony wyrok częściowo, tj. odnośnie pkt I - w zakresie niezasądzonej kwoty 10.000 zł;, a co do pkt II i III wyroku w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1/. naruszenie prawa procesowego - art. 233 § 1 k.p.c. - poprzez ocenę dowodu z dokumentów w postaci: karty informacyjnej z leczenia szpitalnego powódki w Szpitalu w P. z dnia 22 sierpnia 2001r. oraz karty informacyjnej z leczenia szpitalnego w Szpitalu Wojewódzkim w S. z czerwca 2002r., wyniku badania anatomopatologicznego – z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów.

2/. naruszenie prawa materialnego - art. 448 k.c. w związku z art. 24 k.c. - poprzez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że dowody zebrane w sprawie jak i okoliczności sprawy pozwalają na ustalenie dla powódki zadośćuczynienia tylko w łącznej wysokości 20.000 zł, a po uwzględnieniu przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody w wysokości 50%, tylko w kwocie 10.000 zł.

Taka wykładnia wskazanego przepisu nie uwzględnia przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia dla powódki rodzaju naruszonego dobra osobistego, stopnia więzi rodzinnych łączących zmarłego z wymienioną oraz stopnia doznanych przez nią cierpień i krzywdy moralnej w związku z utratą osoby najbliższej. Dlatego też zasądzona kwota zadośćuczynienia jest zaniżona i nieadekwatna do okoliczności faktycznych sprawy.

W związku z powyższym wniosła o:

1/. zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie dodatkowo od pozwanego na jej rzecz kwoty 10.000 zł z ustawowymi odsetkami z tytułu opóźnienia w zapłacie od dnia wydania wyroku do dnia zapłaty;

2/. zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki okazała się uzasadniona.

W ocenie Sądu Okręgowego, pomimo tego, że regulacja przewidziana w przepisie ar. 446 § 4 kc nie znajduje w niniejszej sprawie zastosowania wprost, można w sposób odpowiedni odwołać się do judykatów i poglądów doktryny powstałych na tle stosowania tego przepisu.

W wyroku z dnia 7 kwietnia 2017 r. sygn. akt V CSK 448/16 Sąd Najwyższy podtrzymał stanowisko prezentowane we wcześniejszych orzeczeniach i stwierdził, że w sprawach o zadośćuczynienie pieniężne za śmierć osoby najbliższej indywidualizacja ocen w zakresie dotyczącym rozmiaru krzywdy i wysokości zadośćuczynienia musi doznawać ograniczeń. W przypadkach, w których okoliczności przydatne do określenia rozmiaru krzywdy osoby najbliższej i należnego tej osobie zadośćuczynienia są podobne, powinny być zasądzane podobne kwoty zadośćuczynienia. Stanowisko to pozwala na uniknięcie zarzutów dowolności i przypadkowości w określaniu wysokości zadośćuczynienia, jak i zarzutów, że mogą na niej istotnie zaważyć takie okoliczności, jak status zmarłego lub uprawnionych do zadośćuczynienia w związku z jego śmiercią, jako osób znanych i rozpoznawalnych albo zainteresowanie środków społecznego przekazu sprawą ustalania zadośćuczynienia.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy uznał, że zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie świadczenia z tytułu zadośćuczynienia na rzecz innych członków rodziny zmarłego M. S. są irrelewantne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Zauważyć jednak należy, że wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie V Ca 2380/16 na rzecz brata powódki D. S. zostało zasądzone zadośćuczynienie w kwocie 20000 zł.

Z ustaleń dokonanych przez Sąd Rejonowy nie wynika, aby charakter więzi D. S. był znacząco inny niż tych, które łączyły powódkę ze zmarłym M. S..

Ustalenia Sądu Rejonowego, co do charakteru więzi łączącego powódkę ze zmarłym i skutków jakie wywołała w jej życiu śmierć brata nie nasuwają żadnych zastrzeżeń. Prawidłowo Sąd ten stwierdził również, że brak jest podstaw do przyjęcia, że poronienie nastąpiło na skutek emocji związanych ze śmiercią brata.

Tym niemniej przyjęta przez Sąd I instancji kwota zadośćuczynienia należnego powódce, w okolicznościach sprawy, była rażąco zaniżona i pozostawała w oderwaniu od świadczeń zasadzonych na rzecz innych członków rodziny zmarłego.

W wyroku z 17 kwietnia 2015 r., III CSK 173/14, Sąd Najwyższy, z odwołaniem się do licznych przykładów z orzecznictwa, wskazał, że do kategorii krzywdy kompensowanej zadośćuczynieniem pieniężnym na podstawie art. 446 § 4 k.c. zalicza się w piśmiennictwie i judykaturze w szczególności takie uszczerbki niemajątkowe wywołane śmiercią osoby najbliższej, jak: wstrząs psychiczny, cierpienia psychiczne, spadek sił życiowych, przyspieszenie rozwoju choroby, uczucie smutku, tęsknoty, żalu, poczucie osamotnienia, utrata wsparcia, rady, towarzystwa, niemożność odnalezienia się w nowej sytuacji, zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu rodziny, pozbawienie osobistych starań rodziców o utrzymanie i wychowanie dziecka, poczucie sieroctwa, niższej wartości wobec rówieśników, zachwianie poczucia bezpieczeństwa, pogorszenie ogólnej sytuacji życiowej dziecka. Wyjaśnił ponadto, że dla określenia właściwej w danym przypadku wysokości zadośćuczynienia nabierają doniosłości takie przede wszystkim okoliczności, jak stopień bliskości osoby uprawnionej względem zmarłego, wiek uprawnionego, intensywność więzi między nim a zmarłym, skala bólu i cierpień przeżywanych przez uprawnionego, stopień negatywnego wpływu śmierci osoby najbliższej na życie uprawnionego. W stosunkach rodzinnych więzi między rodzeństwem zwykle ustępują tym, jakie łączą dzieci i rodziców, a zatem zadośćuczynienie należne powódce w związku ze śmiercią matki nie może być określone na takim samym poziome, jak zadośćuczynienie należne jej w związku ze śmiercią sióstr.

Przenosząc te rozważania na grunt sprawy niniejszej należy przyjąć, że tak diametralne zróżnicowanie świadczeń przyznanych przez sądy rodzeństwu, bez głębszej analizy tego zagadnienia, prowadzi wniosku, że mamy do czynienia z dowolnością i przypadkowością w określaniu wysokości zadośćuczynienia.

W sytuacji, gdy stopień bliskości względem zmarłego jest taki sam, wiek uprawnionego podobny, podobna intensywność więzi pomiędzy uprawnionym a zmarłym, podobna skala bólu i cierpień przez uprawnionego, podobny stopień negatywnego wpływu śmierci osoby najbliższej na życie uprawnionego, powinny być zasądzone podobne kwoty zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek śmierci osoby najbliższej.

Kryteria jakimi powinien kierować się Sąd przy ustalaniu zadośćuczynienia na podstawie art.446 § 4 k.c. i na podstawie art.448 k.c. są takie same, a więc wskazane orzeczenia Sądu Najwyższego są aktualne w niniejszej sprawie.

Pomimo tego, że zarzut naruszenia prawa procesowego, w zakresie ustaleń faktycznych przez przyjęcie, że poronienie jakie wystąpiło u powódki kilka tygodni po śmierci brat było efektem traumy wywołanej śmiercią brata, był niezasadny, to jednak pozostałe zarzuty okazały się trafne. Konsekwencją tego była zmiana orzeczenia na podstawie przepisu art. 385 kpc.

O kosztach procesu przed Sądem I i II instancji orzeczono na podstawie przepisu art. 98 kpc.

SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz SSR Izabela Sadłowska