Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

POSTANOWIENIE

Dnia 8 marca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Cezary Olszewski

Sędziowie SO : Aneta Ineza Sztukowska, Agnieszka Kluczyńska

po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2021 roku w Suwałkach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku W. P.

z udziałem K. O., M. B., H. B., J. W. (1), J. W. (2), J. W. (3), J. H., Z. O., J. K., A. P., B. B., K. G., A. H., A. D., D. P., U. A.

o dział spadku

na skutek zażaleń wnioskodawczyni W. P., i uczestniczki A. D. od postanowienia Sądu Rejonowego w Ełku z dnia 21 września 2020 r., sygn. akt I Ns 100/19

p o s t a n a w i a:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać do merytorycznego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ełku.

SSO Aneta Ineza Sztukowska SSO Agnieszka Kluczyńska SSO Cezary Olszewski

Sygn. akt I Cz 19/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 21 września 2020 roku wydanym w sprawie o sygn. akt I Ns 100/19 zagr Sąd Rejonowy w Ełku I Wydział Cywilny umorzył postępowanie w sprawie.

Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie Sąd zaznaczył, że postanowieniem z dnia 05 lipca 2019 roku postępowanie w sprawie I Ns 100/19 zostało zawieszone, gdyż wnioskodawczyni nie wykonała w zakreślonym terminie zarządzenia, obligującego do przedłożenia postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym uczestniku postępowania M. B. (lub dowodu wszczęcia takiego postępowania).

Przytaczając treść regulacji zawartej w art. 182 § 1 k.p.c. wskazał, iż Sąd umorzy postępowanie zawieszone z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt. 6 k.p.c. o ile wniosek o jego podjęcie nie zostanie zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty wydania postanowienia o zawieszeniu.

Na gruncie powyższego Sąd Rejonowy stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie do daty orzekania nie wpłynął wniosek o podjęcie postępowania, co skutkowało jego umorzeniem na podstawie art. 355 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Powyższe postanowienie zaskarżyła zażaleniem uczestniczka postępowania A. D. wnosząc o jego uchylenie i kontynuowanie postępowania zgodnie z intencją wnioskodawczyni. W ramach podnoszonych zarzutów wskazywała na zastosowanie błędnej podstawy prawnej przy wydaniu zaskarżonego orzeczenia tj.: art. 355 § 1 i 2 k.p.c. Ponadto zdaniem uczestniczki wydając postanowienie o umorzeniu Sąd Rejonowy dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, z uwagi na przyjęcie, iż od daty wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania, w dniu 05 lipca 2019 roku, do daty wydania skarżonego postanowienia nie zgłoszono wniosku o podjęcie postępowania, podczas gdy 30 września 2019 r. wnioskodawczyni złożyła pismo zawierające wnioski dowodowe zaś w dniu 19 listopada 2019 roku wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania w sprawie. Przedstawione okoliczności świadczyło zdaniem uczestniczki postępowania o konieczności uchylenia postanowienia Sądu I instancji.

Postanowienie Sądu Rejonowego zaskarżyła również wnioskodawczyni W. P.. Zarzucała zaskarżonemu postanowieniu błędne ustalenia w następstwie których stwierdzono, że w sprawie nie złożono wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania, podczas gdy taki wniosek został złożony przez wnioskodawczynię 19 listopada 2019 roku. Naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 177 § 1 pkt. 6 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w następstwie przyjęcia jako podstawy prawnej do umorzenia postępowania okoliczności niewskazania adresów uczestników postępowania, podczas gdy dane uczestników (potencjalnych spadkobierców) wskazano w dniu 31 maja 2019 roku. Równocześnie zdaniem skarżącej Sąd Rejonowy dopuścił się zaniechania - z uwagi na brak podjęcia czynności z urzędu mimo informowania przez wnioskodawczynię o podjętych działaniach kolejnymi pismami z dnia: 20 września, 19 listopada i 10 grudnia 2019 roku oraz 25 marca 2020 roku.

W tak zaprezentowanych okolicznościach wnioskodawczyni wnosiła o zmianę skarżonego postanowienia i podjęcie postępowania zgodnie z wnioskiem.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenia były zasadne i skutkowały uchyleniem skarżonego postanowienia.

Regulacja zawarta w art. 182 k.p.c. zawiera katalog przyczyn zawieszenia postępowania, które uzasadniają jego obligatoryjne umorzenie, o ile wniosek o podjęcie postępowania w sprawie nie zostanie zgłoszony w stosownym terminie, od daty wydania postanowienia o zawieszeniu.

W niniejszej sprawie wskazaną podstawą umorzenia zawieszonego postępowania był brak terminowego zgłoszenia wniosku o podjęcie postępowania (art. 182 § 1 pkt. 1 k.p.c.). Podkreślić jednakże w tym miejscu należy, iż umarzając postępowanie na podstawie art. 182 § 1 k.p.c. sąd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek obiektywnego badania rzeczywistych przyczyny zawieszenia postępowania.

Możliwość umorzenia postępowania stanowi odstępstwo od obowiązku merytorycznego rozpoznania sprawy wniesionej przez stronę. Dokonywana z tego punktu widzenia wykładnia 182 § 1 k.p.c. prowadzi do wniosku, że umorzenie postępowania jest dopuszczalne, jeżeli rzeczywiście zachodzą wskazane w nim przyczyny jego uprzedniego zawieszenia, a nie kiedy zostały one błędnie zakwalifikowane w postanowieniu o zawieszeniu postępowania.

W tym kontekście Sąd Okręgowy przychylił się do stanowisk zaprezentowanych w zażaleniach. Istotnie bowiem Sąd Rejonowy zawieszając postępowanie w sprawie na podstawie jednej z przesłanek z art. 177 § 1 pkt. 6 k.p.c. nie dostrzegł, iż w prowadzonej sprawie, dnia 19 listopada 2019 roku, wpłynął wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania z uwagi na podjęcie stosownych działań zmierzających do ustalenia kręgu spadkobierców. Ponadto zauważyć należało, że pismem z dnia 09 grudnia 2019 roku oraz dalszymi pismami m.in.: z dnia 24 marca 2020 roku pełnomocnik wnioskodawczyni zastosował się do zobowiązania nałożonego na stronę zarządzeniem z dnia 14 czerwca 2019 roku.

Zważywszy na wszystko powyższe, a w szczególności na fakt, iż wnioskodawczyni podjęła czynności mające na celu ustalenie kręgu uczestników postępowania o dział spadku, zaskarżone postanowienie należało uchylić na zasadzie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. i przekazać sprawę dla Sądu Rejonowego do merytorycznego rozpoznania.

W konsekwencji Sąd Okręgowy postanowił jak na wstępie.

SSO Aneta Ineza Sztukowska SSO Agnieszka Kluczyńska SSO Cezary Olszewski