Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2025r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Piotr Witkowski
Protokolant:	Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2025r. w Suwałkach na rozprawie

sprawy z powództwa A. W.

przeciwko (...) Publicznemu Zespołowi Zakładów (...)

w A.

o ustalenie i zapłatę wynagrodzenia za pracę

na skutek apelacji powódki A. W.

od wyroku Sądu Rejonowego w S. IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 2 grudnia 2024r. sygn. akt IV P 240/24

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od A. W. na rzecz (...) Publicznego Zespołu Zakładów (...) w A. 101,25 (sto jeden, 25/100) złotych, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w pkt. 2 do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powódka A. W. w pozwie skierowanym przeciwko (...) Publicznemu Zespołowi Zakładów (...) w A. domagała się ustalenia, że zatrudniona jest na stanowisku zakwalifikowanym do grupy 2 Załącznika (...) do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych i przysługuje jej wynagrodzenie zgodne z przewidzianym dla tej grupy współczynnikiem 1,29 oraz zasądzenia od (...) w A. na jej rzecz kwoty 881,53 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 11 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem częściowego zaległego wynagrodzenia za lipiec 2023 r. Ponadto domagała się zasądzenia kosztów procesu, w tym, kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wskazała, iż jest zatrudniona w pozwanej placówce od 1 września 2001r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Obecnie zajmuje stanowisko pielęgniarki koordynującej w Zakładzie (...), Zakładzie (...) dla wentylowanych mechanicznie. Uzyskała tytuł magistra pielęgniarstwa 27 czerwca 2023 r. oraz specjalizację z zakresu pielęgniarstwa onkologicznego w 16 maja 2017 r. Pozwany ustalił jej wynagrodzenie zasadnicze w lipcu 2023 r. na kwotę 7.304,66 zł brutto miesięcznie, uwzględniając współczynnik 1,02. Natomiast jej wynagrodzenie zasadnicze przy uwzględnieniu współczynnika pracy przypisanego do grupy zawodowej nr 2, tj. 1,29, powinno zostać ustalone na kwotę 8.186,53 zł brutto miesięcznie. Pozwany od dnia 1 lipca 2023 r. nie zakwalifikował jej do grupy 2 ale do grupy 5 Załącznika do Ustawy, w konsekwencji w sierpniu 2023 r. miała wypłacone wynagrodzenie zasadnicze (a co za tym idzie - pochodne liczone od tego wynagrodzenia) - w wysokości niższej niż wynikałoby to z zastosowania współczynnika 1,29. Wskazała na brak podstaw, aby od lipca 2023 r. pozwany jednostronnie i dowolnie nie uwzględniał jej kwalifikacji, skoro wcześniej takie zmiany kwalifikacji uwzględniał.

Wskazała, że ma interes prawny w ustaleniu aktualnej treści jej stosunku pracy, ponieważ ustalenie rzeczywistej treści stosunku pracy może być konieczne do zweryfikowania potencjalnych roszczeń pracownika, jakie w przyszłości mogą zostać skierowane w stosunku do pracodawcy

Pozwany (...) Publiczny Zespół Zakładów (...) w A. w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Potwierdził, iż powódka w dniu 27 czerwca 2023r. uzyskała tytuł magistra ale bez wcześniejszego skierowania ze strony pozwanego, bowiem pracodawca nie wymagał od niej posiadania tytułu magistra pielęgniarstwa. NFZ nie wymagał od zakładów opiekuńczo-leczniczych, aby zatrudniony personel posiadał wyższe wykształcenie zawodowe z tytułem magistra pielęgniarstwa i nie finansował wynagrodzeń w/g współczynników pracy określonych dla pielęgniarek z tytułem zawodowym magistra pielęgniarstwa. Dlatego w Formularzu ofertowym złożonym do NFZ w dniu 28 marca 2023 roku pozwany nie deklarował, iż korzysta z usług pielęgniarek z wymaganym wyższym wykształceniem - z tytułem zawodowym magistra pielęgniarstwa. Wykazując imiennie powódkę nie wskazywał na tytuł magistra. Pozwany pracodawca przez cały okres zatrudnienia powódki nie uwzględniał faktu uzyskania tytułu magistra pielęgniarstwa, bowiem wykształcenie takie nie było wymagane.

Wyrokiem z dnia 2 grudnia 2024 roku Sąd Rejonowy oddalił powództwo A. W. (pkt I.) i zasadził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 202,50zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe orzeczenie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Powódka A. W. pozostawała zatrudniona w (...) Publicznym Zespole Zakładów (...) w A. od 1 września 2001r., w tym od 11 marca 2002r. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony początkowo na stanowisku pielęgniarki, zaś od 1 września 2021r. na stanowisku pielęgniarki koordynującej, z wynagrodzeniem zasadniczym 4.535,65 zł. wg XV grupy wynagradzania wg Zakładowego Regulaminu Wynagradzania plus 20% dodatku funkcyjnego.

Od 1 lipca 2022r. wynagrodzenie powódki zostało ustalone w wysokości płacy zasadniczej tj. 6.175,78 zł. wg V grupy zawodowej według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku według załącznika do ustawy z dnia 26 maja 2022r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw plus dodatek za wysługę lat w zależności od stażu pracy i dodatek funkcyjny. Od 1 lipca 2023r. wynagrodzenie zasadnicze powódki wg V grupy zawodowej zostało ustalone na kwotę 7.304,66 zł. Powódka posiada tytuł pielęgniarki specjalisty pielęgniarstwa onkologicznego uzyskany 16 maja 2017r. Natomiast w dniu 27 czerwca 2023r. uzyskała tytuł zawodowy magister pielęgniarstwa. W związku z podniesieniem kwalifikacji poprzez ukończenie studiów magisterskich na kierunku pielęgniarstwo, pracodawca na podstawie obowiązującego Zakładowego Regulaminu Wynagradzania (R.. III §5) przyznał jej dodatek w kwocie 250 zł brutto z dniem 1 lipca 2023r.

Od 1 lipca 2024r. wynagrodzenie powódki zostało ustalone w wysokości płacy zasadniczej tj. 9.230,57 zł wg II grupy zawodowej według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2023r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami oraz w związku z załącznikiem do ustawy z dnia 8 czerwca 2017r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych plus dodatek za wysługę lat w zależności od stażu pracy i dodatek funkcyjny.

Do 30 czerwca 2021r. powódka otrzymywała miesięczne wynagrodzenie zasadnicze ustalone kwotowo wg Zakładowego Regulaminu Wynagradzania obowiązującego u pozwanego pracodawcy, nie zaś przy uwzględnieniu współczynnika pracy na poziomie 1,06 przypisanego do ówczesnej 7 grupy zawodowej według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisku.

Do tej grupy, zgodnie z obowiązującym wówczas brzmieniem załącznika do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1801ze zm.) zaliczane były pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położne z tytułem zawodowym magister położnictwa, które uzyskały tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

W pozwanym Zakładzie wynagrodzenia pielęgniarek do 30 czerwca 2024r. były ustalane jednolicie, bez względu na poziom wykształcenia, według kategorii zaszeregowania określonej w Zakładowym Regulaminie Wynagradzania. Pielęgniarki w wyższym wykształceniem nie były zgłaszane do NFZ i nie było im wypłacane wynagrodzenie wg ówczesnej (obowiązującej do 30 czerwca 2021r.) VII grupy zawodowej. Natomiast fakt posiadania tytułu zawodowego magistra pielęgniarstwa był przez pracodawcę premiowany dodatkiem do wynagrodzenia w wysokości 250 zł.

W tym stanie faktycznym w oparciu o stan prawny Sąd Rejonowy uznał za bezpodstawne powództwo o ustalenie i zapłatę wynagrodzenia za lipiec 2023r. wyliczonego w oparciu o współczynnik pracy w wysokości 1,29. Pozwany kwalifikował powódkę do V grupy zawodowej/grupy stanowisk pracy według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisku określając jej stanowisko jako pielęgniarka z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją – współczynnik pracy 1,02, i nie zgłaszał jej, ani innych pielęgniarek z tytułem magistra, do NFZ oraz nie wypłacał takim pielęgniarkom wynagrodzenia wg ówczesnej VII grupy zaszeregowania. Pozwany nie wykazywał pielęgniarek specjalistek posiadających tytuł magistra jako osoby zakwalifikowane do ówczesnej VII grupy zawodowej/grupy stanowisk pracy według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisk.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1801) do 1 lipca 2022 r. podmiot leczniczy dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze.

Do ustawy dodany jest załącznik zatytułowany: „Współczynniki pracy”, w którym określono „Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku” i przynależne grupom „Współczynniki pracy”. Do grupy 2 zakwalifikowano m.in pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem zawodowym magister położnictwa, z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. Dla tej grupy zawodowej współczynnik pracy określono na 1,29. Natomiast zgodnie z pkt 5 tabeli m.in. dla pielęgniarki albo położnej z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją albo pielęgniarki ,położnej ze średnim wykształceniem i specjalizacją współczynnik ten wynosi 1,02.

Kwalifikacje wymagane od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami zostały wówczas uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U. z 2021 r. poz. 2359). Zgodnie z tym Rozporządzeniem w punkcie I ppkt 32 załącznika określono kwalifikacje niezbędne do zajmowania stanowiska pielęgniarki specjalisty. Są to ujęte alternatywnie:

- tytuł magistra na kierunku pielęgniarstwo i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania, lub w innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia

- tytuł zawodowy magistra w zawodzie, w którym może być uzyskiwany tytuł specjalisty w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, i licencjat pielęgniarstwa lub średnie wykształcenie medyczne w zawodzie pielęgniarka i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania, lub w innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia

- licencjat pielęgniarstwa i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania

- średnie wykształcenie medyczne w zawodzie pielęgniarka i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania

oraz wymagany jest dwuletni staż pracy w zawodzie.

W ocenie Sądu Rejonowego u pozwanego na stanowisku pielęgniarki wymagana była (do dnia 30 czerwca 2024r.) wyłącznie specjalizacja. Pracodawca nie wymagał od pielęgniarek posiadania tytułu zawodowego magistra pielęgniarstwa, natomiast sam fakt posiadania tytułu zawodowego magistra pielęgniarstwa nie wpływał na wzrost wynagrodzenia zasadniczego – był jedynie premiowany dodatkiem w kwocie 250 zł. Powódka w lipcu 2023r. nie była „pielęgniarką z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia”.

Załącznik do Zakładowego Regulaminu Wynagradzania aktualny na dzień 1 lipca 2023r. określa jedynie grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku, współczynniki pracy i wysokość najniższego wynagrodzenia od 1 lipca 2023 r. W ocenie Sadu Rejonowego w żaden sposób nie można z niego wywieść, że na stanowisku zajmowanym przez powódkę jest wymagane wyższe wykształcenie magisterskie i winna być ona zakwalifikowana do II grupy zawodowej (ze współczynnikiem 1,29).

Do 30 czerwca 2024r. pozwany jednolicie kwalifikował zatrudnione pielęgniarki posiadające specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa i wyższym wykształceniem magisterskim w zakresie kwalifikacji wymaganych, kwalifikując je do V grupy zawodowej (przed 1 lipca 2021r. – do ówczesnej grupy VIII). Z faktów tych nie sposób wywnioskować, jak chce powódka, że pozwany pracodawca wymagał w lipcu 2023r. na stanowisku pracy powódki tj. pielęgniarka koordynująca - tytułu zawodowego magistra pielęgniarstwa. Sąd pierwszej instancji wskazał, iż to sam pracodawca w regulacjach wewnętrznych określił minimalne kwalifikacje wymagane do zatrudnienia na stanowisku pielęgniarki specjalisty z uwzględnieniem regulacji rozporządzenia z Ministra Zdrowia z 20 lipca 2011r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U. z 2021 r. poz. 2359). Natomiast dopiero obecnie, a dokładnie od 1 lipca 2024r. wymaga on na stanowisku pielęgniarki specjalisty tytułu magistra. Zatem wynagrodzenie zasadnicze powódki w lipcu 2023 r. winno być określane według współczynnika pracy-1,02 przypisanego dla V grupy zawodowej, tak jak prawidłowo określił pracodawca w aneksie do umowy o pracę.

O kosztach Sąd Rejonowy rozstrzygnął zgodnie z wynikiem procesu, w oparciu o art. 98 §1, §1 ¹ i §3 k.p.c. w zw. z §9 ust. 1 pkt 2 w zw. z §2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018r. poz. 265 ze zm.).

Apelację od tego wyroku złożyła powódka, zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1. sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na niezasadnym przyjęciu przez Sąd I instancji, iż pozwany nie wymagał tytułu magistra pielęgniarstwa na stanowisku specjalistki pielęgniarki w sytuacji gdy:

- ustawa z 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, wiąże wysokość współczynnika pracy z kwalifikacjami posiadanymi przez pielęgniarkę lub położną;

- nie ma żadnego znaczenia, jakie wymagania stawia swoim pracownikom strona pozwana albowiem znaczenie mają wymagania zawarte w przepisach;

2. naruszenie art. 3a ust. 1 i ust. 3 ustawy w zw. z art. 18 § 1, 2 i 3 poprzez niezastosowanie wskazanych przepisów i nieuwzględnienie powództwa powódki, w sytuacji gdy:

- powódka legitymuje się tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa i specjalizacją;

- ustawa nie zawiera żadnego ograniczenia czasowego co do terminu, w jakim pielęgniarka powinna/mogła podnieść kwalifikacje zawodowe, aby móc skorzystać z dobrodziejstwa ustawy w zakresie gwarancji minimalnego wynagrodzenia zasadniczego,

a więc powinna ona otrzymać wynagrodzenie zasadnicze ustalone przy uwzględnieniu współczynnika pracy 1,29 od kolejnego miesiąca po miesiącu, w którym podniosła kwalifikacje zawodowe, tj. począwszy od 1 lipca 2023 r.

Mając powyższe na uwadze wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że jest zatrudniona na stanowisku zakwalifikowanym do grupy 2 Załącznika (...) do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych i przysługuje jej wynagrodzenie zgodne z przewidzianym dla tej grupy współczynnikiem 1,29 oraz zasądzenie od SP (...) w A. na jej rzecz kwoty 881,53 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem częściowego zaległego wynagrodzenia za lipiec 2023 r. Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powódki na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja powódki nie jest zasadna.

Zgodnie z ustawowo przyznaną kompetencją w wypadkach wskazanych
w art. 387 § 2 ¹ k.p.c. Sąd drugiej instancji sporządza pisemne uzasadnienie orzeczenia w sposób uproszczony i może odstąpić od szczegółowego przedstawienia podstawy faktycznej, czy też wyczerpującej prezentacji oceny prawnej. Sąd Okręgowy podziela więc w całości i przyjmuje za własne prawidłowo poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne, jako znajdujące oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, jak również akceptuje dokonaną przez tenże Sąd prawidłową ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego bez konieczności jej ponownego przytaczania (art. 387 § 2 ¹ k.p.c.).

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd drugiej instancji nie dopatrzył się w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, uchybień czy to w zakresie prawa procesowego czy materialnego, skutkujących koniecznością zmiany czy uchylenia zaskarżonego wyroku. Podniesione przez apelującą zarzuty w żaden sposób nie podważają prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

W ocenie Sądu Okręgowego, dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego i poczynione w sprawie ustalenia faktyczne i prawne są - wbrew twierdzeniom apelującej - prawidłowe. Podnieść należy, iż okoliczności sprawy ustalone przez Sąd pierwszej instancji były zasadniczo między stronami bezsporne i wynikały wprost z przedłożonych w sprawie dokumentów. Zarzuty apelacji w tej części uznać zatem należy za polemikę ze stanowiskiem Sądu Rejonowego. W tej materii apelująca przeciwstawia wyłącznie własny pogląd na sprawę i oczekiwany kształt rozstrzygnięcia.

Podnieść należy, iż zasadniczo spór sprowadzał się do oceny zasadności zastosowania prawa materialnego art. 3 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2139 ze zm.) oraz wyjaśnienia kwestii, czy w świetle obowiązujących przepisów pozwany prawidłowo zakwalifikował powódkę do V zamiast II grupy zawodowej, a co za tym idzie, stwierdzenia czy zachodziła konieczność wyrównania należnego jej wynagrodzenia począwszy od lipca 2023 r.

Sąd Okręgowy nie zgadza się z twierdzeniami apelacji, iż w świetle przedstawionych przepisów, wbrew zapatrywaniom Sądu pierwszej instancji, należało przyjąć, że jej kwalifikacja do 5 grupy zawodowej nie była prawidłowa.

Mając na uwadze treść podniesionych w sprawie zarzutów oraz podtrzymanych w apelacji, wskazać należy, że kwalifikacja powódki do 5 grupy kwalifikacji załącznika do ustawy wynikała z faktu, iż pozwany nie wymagał na zajmowanym przez nią stanowisku wykształcenia na poziomie magisterskim. Podkreślenia wymaga, że pozwany w spornym czasie nie zaliczył do II grupy zawodowej żadnej pielęgniarki posiadającej zawodowy tytuł magistra. Wszystkie one, w tym powódka, były wynagradzane zgodnie ze współczynnikiem dotyczącym grupy V.

Nie jest prawdą, co wskazuje w apelacji powódka, że prawidłowe jej zakwalifikowanie do II grypy zawodowej wynikało z obowiązujących przepisów. Z dniem 1 stycznia 2022 r. do ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia dodany został art. 3a (Dz.U.2020.2401). Celem tej regulacji prawnej było stworzenie uniwersalnego mechanizmu podwyższania wynagrodzenia. Ustalono, że porozumienie powinno być zawarte do 31 maja, ewentualne zarządzenie do 15 czerwca, a ponadto, iż proces waloryzacji powinien być przeprowadzony na dzień 2 lipca, lecz z wyrównaniem od 1 lipca (bez wskazania roku). Mimo to ustawą z 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1352) dokonano zmiany art. 3 ustawy, co w istocie sprowadzało się do wskazania, że kolejna waloryzacja, w oparciu o nowe współczynniki, będzie miała miejsce z dniem 1 lipca 2022 r. (było to sprzeczne z pierwotnymi założeniami, iż proces osiągania przez pracowników wynagrodzenia zasadniczego w wysokości nie niższych niż wynikających z ustawy powinien się dokonać do końca 2021 r.). Na nowo zostały również określone grupy zawodowe i współczynniki pracy.

W sprawie należy wskazać na stanowisko Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z dnia 23 kwietnia 2025 roku, I (...) 3/25, w którym czytamy, iż ustawa z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych weszła w życie 29 czerwca 2022 r., czyli już następnego dnia po jej opublikowaniu. Brak vacatio legis wskazuje na cel tej ustawy -natychmiastowego (z mocą od dnia 1 lipca 2022 r.) podwyższenia wynagrodzeń pracowników medycznych. Gdyby intencją ustawodawcy było pogorszenie warunków płacowych między innymi pielęgniarek, zastosowano by co najmniej trzymiesięczny vacatio legis, który umożliwiłby dokonanie przez pracodawców wypowiedzeń warunków pracy i płacy na niekorzyść pracowników.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy nowelizacyjnej porozumienie, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, zawiera się w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, z mocą od dnia 1 lipca 2022 r. Z przepisu tego wynika, że skutki finansowe dla pracodawców związane z podwyższeniem wynagrodzeń pielęgniarek następują od dnia 1 lipca 2022r. Korzystna dla pracowników zmiana ustawowych warunków wynagradzania, co do zasady, nie wymaga dokonywania wypowiedzeń zmieniających. Natomiast nie ulega wątpliwości, iż cechą kwalifikującą do grupy zawodowej nr 2 było legitymowanie się pielęgniarek tytułem zawodowym magistra pielęgniarstwa albo legitymowanie się położnej tytułem magistra położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, a także wykonywanie pracy na stanowiskach, gdzie wymagane były takie kwalifikacje zawodowe. W przypadku zajmowanego przez powódkę stanowiska nie były stawiane jej wymagania co do wyższego wynagrodzenia.

Powódka podniosła również zarzut naruszenia zasad uprzywilejowania pracownika i ogólnych zasad równego traktowania. Jak stanowi art. 18 §1-3 k.p. postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. Postanowienia umów i aktów mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy są nieważne; zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy. Postanowienia umów o pracę i innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy, naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu są nieważne. Zamiast takich postanowień stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy, a w razie braku takich przepisów - postanowienia te należy zastąpić odpowiednimi postanowieniami niemającymi charakteru dyskryminacyjnego.

Zdaniem Sądu zarzut ten jest nietrafiony. Przedmiotem regulacji art. 18 k.p. jest mechanizm działania prawa pracy w stosunku do postanowień umów o pracę oraz innych aktów, na podstawie których powstają stosunki pracy. Art. 18 k.p. jest podstawą formułowania zasady uprzywilejowania pracownika (zasady korzystności), znajdujące się w nim przepisy mają konkretny wymiar normatywny. Przepisy tego artykułu oddziaływają bezpośrednio na sytuację stron umowy, decydując o zakresie swobody w kształtowaniu treści stosunku pracy. Uzupełnieniem zasady uprzywilejowania pracownika, gwarantującym jej efektywność, jest zasada automatyzmu prawnego (§ 2). Mniej korzystne postanowienia umowne są z mocy prawa nieważne. Źródłem prawa pracy wchodzącym w zakres art. 18 k.p. jest niewątpliwie Zakładowy Regulamin Wynagradzania, wydany w bezpośredniej korelacji z zapisami rozporządzenia MZ z dnia 20 lipca 2011 roku w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami i stanowiącego jego integralną część Załącznika do tego rozporządzenia. Nie ulega wątpliwości, iż powódka na stanowisku pielęgniarki koordynującej została zatrudniona od 1 września 2021 roku, nie posiadając wówczas tytułu magistra, który uzyskała w dniu 27 czerwca 2023 roku. Zatrudnienie na tym stanowisku nie było obarczone przez pracodawcę obowiązkiem legitymowania się wyższym wykształceniem, a tym samym zaliczeniem takich pielęgniarek do V grupy zawodowej. Zatem brak wyższego wykształcenia pozwalał na zatrudnienie powódki na stanowisku pielęgniarki koordynującej. Podkreślić należy, że w sprawie nie ma znaczenia fakt podnoszony przez pozwanego, że powódka z własnej inicjatywy, bez nakazu ze strony pracodawcy, podjęła studia magisterskie i je ukończyła. Istotne w sprawie jest to, że w strukturze organizacyjnej pozwanego powódka zajmowała stanowisko, które nie wymagało ukończenia takich studiów. Nie uszło uwadze Sądu, że powódka nie jest jedyną pielęgniarką z wyższym wykształceniem, a fakt ten nie był raportowany przez pozwanego do NFZ. W takim stanie faktycznym nie sposób przyjąć, że doszło do naruszenia zasad równego traktowania czy też zasady uprzywilejowania pracownika. Zapisy Zakładowego Regulaminu Wynagradzania funkcjonującego u pozwanego, w całości uwzględniają treść regulacji zawartych w rozporządzeniu MZ z 20 lipca 2011 roku. Podkreślić należy również, że pozwany honorował fakt ukończenia przez powódkę studiów magisterskich, gdyż przyznał jej z tego tytułu dodatek.

Sąd Okręgowy ma świadomość, iż niniejsza sprawa jest wynikiem dużej liczby pozwów, które pielęgniarki z ukończonymi studiami magisterskimi wytaczały i wytaczają pracodawcom – podmiotom medycznym w rozumieniu rozporządzenia MZ z dnia 20 lipca 2011 roku i z reguły kończą się one wygranymi pracowników. Sytuacji tych pielęgniarek nie można automatyczne przekładać na sytuację powódki, gdyż jest zgoła odmienna, co Sąd orzekający w sprawie niemniejszej zna z urzędu, z racji na rozstrzyganie w tego typu sprawach. Skrótowo rzecz ujmując, pielęgniarki we wspomnianych sprawach po ukończeniu studiów magisterskich zostały przeszeregowane do wyższej grupy wynagradzania (z V do II) i fakt ten był zgłaszany do NFZ. Natomiast po wprowadzeniu nowelizacji ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w podmiotach leczniczych w lipcu 2022 roku pozwani pracodawcy dokonywali ponownego zaszeregowania pielęgniarek z wyższym wykształceniem z grupy II do V, co było nieprawidłowe, gdyż skutkowało niższym wynagrodzeniem niż te, które przysługiwało im wcześniej zgodnie z kwalifikacjami i ustawą. W tym zakresie Sąd odsyła do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2025 roku, I (...) 3/25. Natomiast w sprawie niniejszej pozwany pracodawca nigdy nie uzależniał zatrudnienia na stanowisku pielęgniarki koordynującej od posiadania wyższego wykształcenia. NFZ także nie wymagał od zakładów opiekuńczo-leczniczych, czyli takich jak pozwany, aby zatrudniały pracowników z wyższym wykształceniem zawodowym magistra pielęgniarstwa i nie finansował wynagrodzeń według współczynników pracy określonych dla pielęgniarek z tytułem zawodowym magistra pielęgniarstwa.

Dodatkowo wskazać jeszcze w sprawie należy, że na drodze do uwzględnienia roszczeń powódki stoi art. 262 §2 k.p. Stanowi on bowiem, że nie podlegają właściwości sądów pracy spory dotyczące ustanowienia nowych warunków pracy i płacy oraz stosowania norm pracy. W istocie zaś roszczenia powódki dotyczą ustanowienia dla niej nowych warunków pracy i płacy, w każdym bądź razie na pewno płacy. Spory o ustanowienie nowych warunków pracy i płacy są zatargami zbiorowymi i winne być rozstrzygane w drodze negocjacji związków zawodowych z pracodawcami bądź przez inne formy działań społecznych. Inną zaś rzeczą jest gdy pracodawca obniża jednostronnie wynagrodzenie. Wtedy jest to sprawa z prawa pracy i sądów pracy, gdyż pracodawca musi wypowiedzieć warunki płacy w trybie określonym w kodeksie pracy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy zgodnie z treścią art. 385 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy orzekł stosownie do wyniku postępowania apelacyjnego, na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 10 ust. 1 pkt 1 w związku z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023r. poz. 1935 ze zm.)

mt