III U 29/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Suwałkach z 2025-11-26
Sygn. akt III U 29/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 listopada 2025r.
Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
|
Przewodniczący: |
sędzia Piotr Witkowski |
|
Protokolant: |
Małgorzata Przyborowska |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 listopada 2025r. w Suwałkach
sprawy D. G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O.
o ustalenie
w związku z odwołaniem D. G.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O.
z dnia 31 października 2024 r. znak (...)
1. oddala odwołanie.
2. zasądza od D. G. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O. kwotę (...)z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 31 października 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 497, z późn. zm.), w zw. z art. 14 ust. 1 i 1a oraz art. 14 ust. 2 pkt 2 w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 423 z późn. zm.) stwierdził, że D. G. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od lutego do sierpnia 2020 roku.
Argumentował, iż 1 października 2024 r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie podlegania D. G. dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, między innymi osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Natomiast zgodnie z art. 14 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuję od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 2 (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021r.) ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność.
W dniu 8 lipca 2024 r. Zakład sporządził korekty dokumentów rozliczeniowych za K. G. z wykazaną podstawą wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne za okres od lutego do sierpnia 2020 roku. Spowodowało to, że za te miesiące składki na ubezpieczenie społeczne nie zostały uregulowane w prawidłowej wysokości, w obowiązującym terminie. Stąd Zakład uznał , że D. G. ,jako osoba prowadząca działalność gospodarczą ,nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 lutego 2020 do 31 sierpnia 2020r.
Odwołanie od powyższej decyzji złożył D. G.. Wskazał, iż jego żona prowadziła działalność gospodarczą w 2019 roku i zatrudniła pracownika na umowę o dzieło – K. G., który jednocześnie pracował na umowę o pracę w innej firmie. Z czasem pracodawca zmniejszył mu wymiar godzin, o czym żona odwołującego nie została poinformowana. Z czasem też jego zona „zamknęła” swoją działalność, a jej pracownika zatrudnił on sam. Przyznał, że nie weryfikował wymiaru zatrudnienia K. G.. Następnie sam zachorował i musiał poddać się leczeniu, w tym operacji barku, w ramach zasiłku chorobowego. Organ rentowy uwzględnił jego wniosek o zasiłek chorobowy bez wcześniejszej weryfikacji podstaw do jego przyznania, w tym wysokości i terminowości opłacanych składek. Jego zdaniem organ rentowy dopuścił się zaniedbań w tym zakresie. Nie zgadzał się również w sprawie zwrotu zasiłku chorobowego wraz z odsetkami.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, zasądzenie od odwołującego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje :
Odwołania za uzasadnionego nie można uznać było.
Odwołujący D. G., prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...).
W okresie objętym sporem Odwołujący podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, zgłaszając się do nich w następujących okresach i z zastosowaniem właściwych kodów ubezpieczenia:
- od 1 lutego 2019 r. do 31 stycznia 2021 r. z kodem tytułu ubezpieczenia (...)
- od 1 lutego 2021 r. do 4 maja 2021 r. z kodem tytułu ubezpieczenia (...)
Od 5 marca 2021 r. Odwołujący dokonał zgłoszenia wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego, co było konsekwencją nabycia przez niego prawa do świadczenia emerytalnego.
Organ rentowy, w wyniku przeprowadzonego postępowania kontrolno- weryfikacyjnego, ustalił nieprawidłowości w rozliczeniach konta płatnika składek za okres od lutego do sierpnia 2020 r. W pierwotnym rozliczeniu stwierdzono terminowe uregulowanie składek, aczkolwiek w nieprawidłowej (zaniżonej) wysokości, co skutkowało powstaniem zaległości na koncie płatnika.
Przyczyną powstania zaległości było błędne zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych zleceniobiorcy - K. G.. Organ rentowy, działając z urzędu, dokonał korekty dokumentów rozliczeniowych (deklaracji ZUS DRA oraz raportów imiennych ZUS RCA), co doprowadziło do zwiększenia należności z tytułu składek za okres od stycznia do sierpnia 2020 r. Konsekwencją powyższych korekt było ustalenie, iż składki na ubezpieczenie społeczne za odwołującego (jako osobę prowadzącą działalność) za okres od marca do sierpnia 2020 r. nie zostały opłacone w prawidłowej wysokości oraz w obowiązującym terminie ustawowym.
Odwołujący, w toku wyjaśnień, podniósł argument, iż błąd w podstawie wymiaru składek K. G. wynikał z wprowadzenia go w błąd przez zleceniobiorcę. Odwołujący pozostawał w przekonaniu, opartym na pierwotnych ustaleniach, że K. G. zatrudniony był u innego pracodawcy w pełnym wymiarze czasu pracy (na cały etat), co uprawniało do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z umowy zlecenia w zaniżonej wysokości (do wysokości minimalnego wynagrodzenia). Po upływie około czterech lat od przedmiotowych zdarzeń odwołujący uzyskał informację, że status zatrudnienia zleceniobiorcy , przed jego przez niego zatrudnieniem , uległ zmianie – wymiar czasu pracy został zredukowany do połowy etatu. Odwołujący, po uzyskaniu dokumentacji pracowniczej od pracodawcy K. G., potwierdził fakt zmiany warunków zatrudnienia.
W związku z powyższymi ustaleniami ZUS wydał decyzję nakazującą odwołującemu zwrot nienależnie pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami.
W dniu 8 lipca 2024 r. organ rentowy sporządził z urzędu korekty dokumentów rozliczeniowych dotyczących K. G. za okres od lutego do sierpnia 2020 r., określając właściwą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Działania te potwierdziły brak terminowego i prawidłowego opłacenia należności składkowych. Organ rentowy zastosował więc art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.), który skutkował ustaniem dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego odwołującego w spornym okresie, z uwagi na powstanie zadłużenia przekraczającego kwotę minimalną.
Odwołujący, działając jako płatnik składek, dokonał wpłat mających na celu pokrycie powstałych zaległości. Chronologia i przypisanie wpłat do okresów zadłużenia przedstawia się następująco:
- zaległość za luty 2020 r. została pokryta wpłatami z dnia 8 sierpnia 2024 r. oraz 18 września 2024 r.
-zaległość za marzec 2020 r. została pokryta wpłatami z dnia 18 września 2024 r. oraz 10 października 2024 r.
-zaległość za kwiecień 2020 r. została pokryta wpłatami z dnia 10 października 2024r., 20 listopada 2024 r. oraz 9 grudnia 2024 r.
- zaległość za maj 2020 r. została pokryta wpłatami z dnia 9 grudnia 2024 r., 8 stycznia 2025 r. oraz 11 stycznia 2025 r.
Ostatecznie, całość zadłużenia na koncie płatnika składek została uregulowana wpłatą z dnia 11 stycznia 2025 r.
Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów, A. D., celem ustalenia, czy materiał dowodowy przedłożony przez organ rentowy jednoznacznie wskazuje, że D. G., w okresie poprzedzającym korekty deklaracji rozliczeniowych dokonane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, regulował terminowo i w prawidłowej wysokości składki na ubezpieczenie chorobowe – zarówno w zakresie własnym, jak i za zatrudnionego pracownika K. G. – za okres od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 31 sierpnia 2020 r. Jak ustalił biegły wpłata dokonana przez płatnika została przez Zakład zarachowana na poczet pokrycia zaległych, wymagalnych składek na ubezpieczenie społeczne za okresy od listopada do grudnia 2020 r. oraz za luty 2021 r. Kwota w wysokości (...) zł została zaksięgowana na poczet należności za sierpień 2020 r. Biegły w wydanej opinii wskazał, że w hipotetycznej sytuacji, w której na dzień 31 stycznia 2020 r. na koncie D. G. nie figurowałyby żadne zaległości ani nadpłaty, byłby on zobowiązany do uiszczenia na rzecz ZUS kwoty (...)zł w miesiącu lutym 2020r. Kwota ta obejmowałaby należne składki na własne ubezpieczenie społeczne wraz z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym za styczeń 2020 r., powiększone o naliczoną składkę na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu zatrudnienia pracownika K. G., dla którego orzeczono pełny wymiar czasu pracy u innego pracodawcy. Jednakże, w lutym 2020 r. D. G. dokonał wpłaty w wysokości (...) zł, co stanowiło kwotę niewystarczającą na pokrycie jego własnych składek ubezpieczeniowych, pomijając przy tym całkowicie kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne należną za pracownika K. G.. Przed dokonaniem korekt dokumentów rozliczeniowych przez organ rentowy, obejmujących okresy składkowe od 1 lutego 2020 r. do 31 sierpnia 2020 r., stwierdzono, że płatnik składek –D. G. – nie regulował terminowo należności z tytułu składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, zarówno za siebie (jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą), jak i za zatrudnionego zleceniobiorcę K. G.. Analiza dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy (k. 24-36 oraz k. 45-50) wykazała, że odnotowane wpłaty nie pokrywały składek należnych w prawidłowej wysokości. Część wpłat dokonana została z zachowaniem ustawowego terminu płatności (daty wpłat: 13 lutego 2020 r., 10 marca 2020 r., 10 lipca 2020 r., 3 sierpnia 2020 r.). Niemniej jednak, z uwagi na ich niewystarczającą wysokość w stosunku do należności wynikających ze skorygowanych podstaw wymiaru, a także wobec stwierdzonego całkowitego braku wpłaty w kwietniu 2020 r. oraz niewystarczającej wpłaty w styczniu 2020 r., wpłaty te nie sanowały opóźnienia.
Powyższe nieprawidłowości skutkowały zatem ustaniem dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego odwołującego z mocy prawa, począwszy od dnia 1 lutego 2020 r do 31sierpnia 2020r.., choć na dzień 31 grudnia 2020 r. na koncie płatnika składek figurowała nadpłata w łącznej wysokości (...) zł z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne. Fakt ten pozostaje jednak bez wpływu na ocenę terminowości i wysokości wpłat w krytycznym dla objęcia ubezpieczeniem chorobowym okresie od lutego do sierpnia 2020 r.
Aktualnie przed Sądem Rejonowym w Suwałkach pod sygn. akt IV U 182/24 toczy się sprawa z odwołania D. G. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., a jej przedmiotem jest prawo do zasiłku chorobowego.
Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy organ rentowy prawidłowo wyłączył D. G. w okresach od dnia 1lutego 2020r. do dnia 31 sierpnia 2020r. z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą.
Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 497 z póżn.zm.) osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.
W myśl art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 236) lub innych przepisów szczególnych.
Według art. 11 ust. 2 ustawy systemowej, dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienionym w art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy.
W myśl art. 14 ust. 1 i ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje:
- od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony,
- od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
Od 1 stycznia 2022 r. brzmienie przepisu art. 14 ust. 1 i 1a zakłada, że objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi albo chorobowym następuje od dnia wskazanego odpowiednio w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 36 ust. 10 albo 14, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszenie zostało złożone w ZUS, z zastrzeżeniem ust. 1a. Według art. 14 ust. 1a objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego w zgłoszeniu tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4 albo 4b.
Natomiast z art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., określał z kolei, że dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osób prowadzących pozarolniczą działalność ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie. Na wniosek ubezpieczonego, w uzasadnionych przypadkach, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, może wyrazić zgodę na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po obowiązującym terminie płatności.
Stosownie więc do art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnie 2021 r., dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osób prowadzących pozarolniczą działalność ustawało więc od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie.
W dniu 18 września 2021 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1621), która wprowadziła zmiany m.in. w zakresie zasad obejmowania dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, które weszły w życie od 1 stycznia 2022r. Zasadniczą częścią zmian jest uchylenie art. 14 ust. 2 pkt 2, co oznacza uchylenie instytucji ustawania dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z mocy ustawy na skutek nieopłacenia składek w terminie.
W myśl art. 14 ustawy z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 1621) wnioski o przywrócenie terminu opłacenia składki dotyczące okresu sprzed dnia 1 stycznia 2022 r., mogą być składane nie później niż do dnia 30 czerwca 2022 r. i mogły dotyczyć okresów do listopada 2021 włącznie.
W przypadku odwołującego, kwestionowany był fakt podlegania przez niego dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od lutego do sierpnia 2020r. z uwagi na nieopłacenie przez niego w terminie składek w pełnej wysokości na ubezpieczenie społeczne za zleceniobiorcę a zatem powyższe zasady, które dotyczyły okoliczności ustania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego mają nadal do wnioskodawcy zastosowanie.
Pojęcie nieopłacenia składek na dobrowolne ubezpieczenie społeczne należy bowiem rozumieć nie tylko nie opłacenie tej składki w ogóle, ale również kilkudniowe opóźnienie w opłacie składek, jak również i jej opłacenie z uchybieniem terminu czy też w niepełnej wysokości (por wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 28 kwietnia 2000r., III AUa 88/00, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27 kwietnia 2000r., III AUa 66/00). Należna składka to ta, która powinna być zapłacona. Jeżeli składka nie jest należna, a więc mniejsza niż należna, to dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje z mocy ustawy. Taki pogląd wyraził także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. II UK 188/11. Osoba składająca wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i oczekująca świadczeń od organu rentowego, zobowiązana jest do opłacania składek na to ubezpieczenie w terminie i we właściwej wysokości (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z z 4 października 2000 r., III AUa 1514/99).
Podkreślić należy, że od odwołującego się, jako przedsiębiorcy, z uwagi na zawodowy charakter prowadzonej przez niego działalności wymagany jest zwiększony stopień staranności. D. G., jako prowadzący działalność gospodarczą, powinien działać w pełni profesjonalnie. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że działalność gospodarcza jest aktywnością profesjonalną, a ryzyko związane z jej realizacją ciąży na płatniku, który jako osoba prowadząca i monitorująca działalność gospodarczą, ponosi odpowiedzialność za regulowanie zobowiązań publicznoprawnych, w tym należności z tytułu składek ubezpieczeniowych. W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego należyta staranność wymagana przy uwzględnieniu zawodowego charakteru prowadzonej działalności, uzasadnia zwiększone oczekiwania co do umiejętności, wiedzy, skrupulatności i rzetelności, zapobiegliwości i zdolności przewidywania. Obejmuje także znajomość obowiązującego prawa oraz następstw z niego wynikających w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 17 sierpnia 1993 r., III CRN 77/93).
Przymiotem wszelkich ubezpieczeń dobrowolnych jest to, że ubezpieczenie takie jest kontynuowane, jeżeli składki na to ubezpieczenie są opłacane w terminie i we właściwej wysokości. A zatem odwołujący zdając sobie z tego sprawę winien dokonywać wpłat składek w przewidzianym przepisami prawa terminie oraz w określonych przez przepisy wysokościach , nadto liczyć się z konsekwencjami uchybień w tym zakresie. Przy tym wszelkie okoliczności związane z brakiem prawidłowego regulowania tych zobowiązań winny zostać uwzględnione przez ZUS przy wydaniu decyzji w tym przedmiocie. Jednakże w uzasadnionych przypadkach, mimo opóźnienia z zapłatą składki, ZUS może na wniosek zainteresowanego wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, czyli uznać, że mimo nieopłacenia składki w terminie ubezpieczenie nie ustało. Tym samym ubezpieczony powinien wiedzieć i mieć pełną świadomość w jakiej wysokości składki należy uiścić i czy zachodzi konieczność złożenia stosownych dokumentów w tym przedmiocie w organie rentowym.
Wskazać trzeba, że ubezpieczenie chorobowe jest ubezpieczeniem dobrowolnym i podleganie mu zależy wyłącznie od dotrzymania określonych ustawą warunków tego ubezpieczenia. Odwołujący zamierzając podlegać temu nieobowiązkowemu ubezpieczeniu powinien był dochować szczególnej staranności w terminowości opłacania składek i zadbać o wpłacenie należnej składki w terminie. Zasadą jest bowiem konieczność opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne w ustawowym terminie, a jedynie w sytuacjach szczególnych możliwe było (na gruncie przepisów sprzed 1 stycznia 2022 r.) przywrócenie terminu do opłacenia składki. Te sytuacje wyjątkowe nie mogą mieć przy tym charakteru notorycznego i powtarzalnego stanowiąc wręcz zasadę w danej działalności gospodarczej. Tylko bowiem „w uzasadnionych przypadkach”, mimo opóźnienia z zapłatą składki Zakład mógł na wniosek zainteresowanego wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, co skutkowałoby faktycznie uznaniem, że mimo nieopłacenia składki w terminie ubezpieczenie nie ustało. Podkreślić należy, że kwestia zgody, bądź odmowy organu rentowego, na opłacenie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie nie wymaga wydania przez organ odrębnej decyzji. Ustawa systemowa przewidziała bowiem wydawanie decyzji w sprawach objętych przepisem art. 83 ust. 1, jak również w innych konkretnie wymienionych sprawach, określonych w przepisach ustawy (art. 24 ust. 1). W tych to sprawach ustawa zastrzega dla ubezpieczonych (płatników) prawo do odwołania się od wydanej decyzji do właściwego Sądu.
Ponadto dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osoby prowadzącej pozarolniczą działalność ustaje także w przypadku opłacenia składki w terminie, ale w wysokości niższej niż należna (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2022 r.) (tak Sąd Najwyższy w uchwale w składzie siedmiu sędziów z 10 lutego 2022r., III UZP 10/21).
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność i z tego tytułu podlegająca ubezpieczeniom społecznym dokonując rozliczenia i opłacenia składek na owe ubezpieczenia musi samodzielnie ocenić czy spełnia kryteria miarkowania podstawy wymiaru składek, mając na uwadze daleko idące konsekwencje błędnego zastosowania tej instytucji. Bezzasadne zmniejszenie podstawy wymiaru składek sprawia bowiem, że składki zostają opłacone w nienależytej wysokości. W myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, skutkiem niepłacenia składek w należytej wysokości jest ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego osoby prowadzącej pozarolniczą działalność (tak Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z 9 lutego 2022 r., III AUa 932/20).
W realiach przedmiotowej sprawy, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, stwierdzić należy, iż uiszczenie części należnych składek na ubezpieczenia społeczne za okres od lutego do sierpnia 2020 roku nastąpiło z naruszeniem terminu płatności oraz w kwocie zaniżonej. Konsekwencją powyższego było ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego wnioskodawcy w spornych okresach, co oznacza, iż nie podlegał on temu ubezpieczeniu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Odwołujący, składając wyjaśnienia, przyznał, iż zawarcie umowy zlecenia z K. G. motywowane było w istocie zamiarem udzielenia wsparcia małżonce, która dążyła do zakończenia prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Jednocześnie odwołujący potwierdził brak weryfikacji statusu prawnego zleceniobiorcy, w tym wymiaru zatrudnienia na podstawie stosunku pracy u podmiotu trzeciego. Powyższa okoliczność, bezspornie przyznana przez odwołującego, obciąża go jako płatnika składek. Kwestia ta miała charakter fundamentalny, stanowiąc podstawę do dalszych czynności kontrolnych i decyzyjnych podjętych przez organ rentowy, których rezultatem było wyłączenie odwołującego z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Działania organu rentowego były prawidłowe i nie stanowią błędu proceduralnego, wbrew twierdzeniom odwołującego. Organ rentowy nie jest w stanie na bieżąco śledzić dokonywanych deklaracji i wpłat na ubezpieczenie społeczne. Dokonuje tego przy weryfikacji dokonanych już wypłat zasiłków. Gdyby przyjąć za uzasadnione stanowisko odwołującego się to wielu świadomie i z premedytacją mogłoby się tłumaczyć i usprawiedliwiać tak jak on , co oczywiście jest nie do zaakceptowania. W związku z tym, wobec braku terminowego uregulowania wymagalnych składek na ubezpieczenia społeczne, brak jest podstaw do kwestionowania faktu ustania ochrony ubezpieczeniowej w analizowanych okresach.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie (pkt 1.).
O kosztach zastępstwa procesowego Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 §1, §1 1, art. 99 k.p.c. w zw. z §9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023. poz. 1935 ze zm.). Odwołujący się przegrał sprawę obowiązana więc jest do zwrotu organowi rentowemu poniesionych kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego. Zasądzona kwota jest minimalną kwotą kosztów.
mt
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Suwałkach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Piotr Witkowski
Data wytworzenia informacji: