Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2024r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Danuta Poniatowska
Protokolant:	Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 czerwca 2024r. w Suwałkach

sprawy Z. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie wysokości kapitału początkowego

w związku z odwołaniem Z. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 16 lutego 2024 r. znak (...)

1.  umarza postępowanie co do okresu zatrudnienia w (...) w E.;

2.  zmienia zaskarżoną decyzję i do ustalenia wartości kapitału początkowego Z. G. zalicza okres zatrudnienia od 27 stycznia 1981r. do 19 czerwca 1981r. w (...) w E..

UZASADNIENIE

Decyzją z 12.03.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2023 poz. 1251 ze zm.), przyznał Z. G. prawo do emerytury od 1.02.2024 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Decyzję tę poprzedziła decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z 16.02.2024 r., ustalająca Z. G. kapitał początkowy. Do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjęto 19 lat 5 miesięcy i 26 dni okresów składkowych oraz 2 miesiące i 6 dni okresów nieskładkowych. Kapitał początkowy ustalony na 1.01.1999 r. wyniósł(...)zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił okresów: od 27.01.1981 r. do 19.06.1981 r. z uwagi na błędną datę urodzenia w świadectwie pracy oraz od 10.08.1982 r. do 1.10.1982 r. – brak świadectwa pracy. Nie uwzględniono również dochodów uzyskanych w tych okresach.

W odwołaniu od decyzji o ustaleniu kapitału początkowego, Z. G. domagał się jej zmiany i uwzględnienia do ustalenia wartości kapitału początkowego i wysokości emerytury pominiętych okresów zatrudnienia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał podstawy skarżonych decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Z. G. (urodz. (...)) wniosek o prawo do emerytury na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2023 poz. 1251 ze zm.), złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. 28.02.2024 r.

Decyzją z 12.03.2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., przyznał Z. G. prawo do emerytury w kwocie zaliczkowej od od 1.02.2024 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Decyzję tę poprzedziła decyzja z 16.02.2024 r., ustalająca Z. G. kapitał początkowy. Do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjęto 19 lat 5 miesięcy i 26 dni okresów składkowych oraz 2 miesiące i 6 dni okresów nieskładkowych. Kapitał początkowy ustalony na 1.01.1999 r. wyniósł (...) zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił okresów: od 27.01.1981 r. do 19.06.1981 r. z uwagi na błędną datę urodzenia w świadectwie pracy oraz od 10.08.1982 r. do 1.10.1982 r. – brak świadectwa pracy. Nie uwzględniono również dochodów uzyskanych w tych okresach.

Z. G. w odwołaniu od decyzji wskazał, że zaistniała pomyłka w świadectwie pracy – błędnie wpisany został dzień jego urodzenia. Wnioskował o uwzględnienie tego okresu zatrudnienia. Sporny okres dotyczy zatrudnienia Z. G. w (...) w E. od 27.01.1981 r. do 19.06.1981 r. Wnioskodawca przedstawił na tę okoliczność świadectwo pracy potwierdzające ten okres zatrudnienia, opatrzone pieczęcią nagłówkową pracodawcy oraz pieczęcią imienną i podpisem specjalisty ds. kadr. Wynika z niego, że Z. G. zatrudniony był w tym zakładzie na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze jako elektryk. Stosunek pracy został rozwiązany wskutek porzucenia pracy przez pracownika. W świadectwie pracy sporządzonym 14.07.1981 r. błędnie wskazano dzień urodzenia Z. G., syna A. – (...) r. zamiast prawidłowej daty (...)r.

Sąd pozyskał akta osobowe wnioskodawcy prowadzone przez pracodawcę - płatnika składek – (...) w E. (koperta – k. 13 akt). Akta te zawierają między innymi umowy o pracę na okres próbny i czas nieokreślony zawarte 27.01.1981 r. i 9.02.1981 r., nie wskazano w nich daty urodzenia pracownika. Podstawą do przyjęcia błędnego dnia urodzenia w świadectwie pracy był sporządzony przez pracownika - Z. G. - pismem ręcznym kwestionariusz osobowy, w którym wątpliwości może powodować wpisana data urodzenia: dzień urodzenia można odczytać zarówno jako (...), jak też (...)r. Pozostałe dane osobowe są zgodne z danymi osobowymi odwołującego się Z. G.. Inny Z. G. urodzony we (...) syn A. i A. nie pracował w tym zakładzie. Wnioskodawca przyznał, że porzucił pracę w tym zakładzie. Wskazał, że były to „burzliwe czasy” i „burzliwy okres” w jego życiu.

Odnośnie drugiego spornego okresu zatrudnienia od 10.08.1982 r. do 1.10.1982 r. w (...) w E., na rozprawie wnioskodawca wskazał, że zdobył i złożył do ZUS świadectwo pracy z tej Spółdzielni. W tym zakresie zostanie wydana decyzja i dlatego cofnął odwołanie, co do tego okresu zatrudnienia. Pełnomocnik organu rentowego wyraził zgodę na cofnięcie odwołania w tym zakresie.

Sąd zważył, co następuje:

Jak stanowi art. 173 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2023 poz. 1251 ze zm.), kapitał początkowy jest obliczany dla każdego ubezpieczonego urodzonego po 31.12.1948 r. a przed 1.01.1999 r., opłacającego składkę na ubezpieczenia społeczne lub za którego składkę tę opłacał płatnik składek. Stanowi on rodzaj rozliczenia z systemem ubezpieczeń społecznych obowiązującym przed 1999 r. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1.01.1999 r. Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy emerytalnej, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Do podstawy wymiaru świadczenia przyjmuje się zatem składniki wynagrodzenia (przychód, dochód), które w rozumieniu przepisów o podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, obowiązujących we wskazanym przez wnioskodawcę okresie, podlegały składce na ubezpieczenia społeczne. Nie uwzględnia się natomiast składników wynagrodzenia wyłączonych z tego obowiązku.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2023 poz. 1251 ze zm.), za okresy składkowe uważa się okresy ubezpieczenia.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że niestarannie wpisany w kwestionariuszu dzień urodzenia pracownika został błędnie odczytany przez pracownika kadr. Bez wątpienia akta osobowe i sporządzone świadectwo pracy dotyczą wnioskodawcy. Z. G. zatrudniony był w (...)w E. od 27.01.1981 r. do 19.06.1981 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy o pracę i podlegał ubezpieczeniom społecznym w pełnym zakresie, za ten okres był obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Natomiast zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. la i lb oraz art. 185.

W odniesieniu do okoliczności spornych w niniejszej sprawie, nie ma podstaw do uznania, aby przepisy regulujące postępowanie o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym miały zastosowanie w postępowaniu sądowym, które regulowane jest przepisami kodeksu postępowania cywilnego. Ewentualne ograniczenia dowodowe mogą wynikać jedynie z tych przepisów. Przepisy regulujące postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych (art. 477 i nast. k.p.c.) nie zawierają zaś dodatkowych ograniczeń w stosunku do przepisów ogólnych regulujących postępowanie dowodowe (art. 235-309 k.p.c.). Przeciwnie, stosownie do treści art. 473 k.p.c. w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i przesłuchania stron. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być zatem udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego.

Ograniczenia dowodowe zawarte w § 22 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 2 lutego 1996 r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239). Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 9.01.1998 r., II UKN 440/97 (OSNP 1998/22/667) zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Postępowanie dowodowe pozwoliło na uwzględnienie do obliczenia wartości kapitału początkowego okresu, jak ustalono powyżej.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeczono, jak w punkcie 2. sentencji wyroku.

O umorzeniu postępowania, co do okresu zatrudnienia od 10.08.1982 r. do 1.10.1982 r. w (...)w E., Sąd orzekł na podstawie art. 355 k.p.c. (pkt 1. wyroku).