III U 172/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Suwałkach z 2014-11-07

Sygn. akt III U 172/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Piotr Witkowski

Protokolant:

sekr. sądowy Beata Dzienis

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2014r. w Suwałkach

sprawy J. K. (obecnie po mężu J. D.)

przy udziale zainteresowanej M. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u M. B.

w związku z odwołaniem J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 16 stycznia 2014 r. znak (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od J. K. (obecnie po mężu J. D.) na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III U 172/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 16.01.2014r. na podstawie art. 38 ust.1 i art.83 ust.1 pkt1, art.6 ust.1 pkt1, art.11 ust.1, art.12 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009r.Nr. 205, poz. 1585 ze zm.), stwierdził, że J. K. jako pracownik u płatnika składek M. B. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu) od 01.07.2013r.

W uzasadnieniu wskazał, że J. K. dnia 16.08.2013r. (data nadania dokumentu) została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, wypadkowego i chorobowego z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez płatnika M. B. ze wskazaniem daty powstania obowiązku ubezpieczeń od 01.07.2013r. Jednak już od 19.08.2013r. do 20.09.2013r płatnik składek wykazał w dokumentach rozliczeniowych za J. K. od 19.08.2013r. do 20.09.2013r. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oraz od 21.09.2013r. zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego. Nie zatrudnił tymczasem innego pracownika w zastępstwie J. K.. Krótki więc okres wykazywanej przez płatnika w dokumentach rozliczeniowych zdolności do świadczenia pracy przez J. K., tj. od 01.07.2013r. do 18.08.2013r., fakt złożenia dokumentu zgłoszeniowego po ustawowym terminie oraz niezatrudnienie na miejsce J. K. nikogo innego świadczą o pozorności zawartej umowy w celu uzyskania bez świadczenia pracy świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Płatnik bowiem składek nie wykazał żadnych konkretnych obowiązków Pani J. K., których wykonywanie pochłaniałoby 8 godzin dziennie. Nie przedstawił też żadnych dowodów na potwierdzenie faktu świadczenia pracy przez Panią J. K.. Wprawdzie jej podpisy znajdują się na listach obecności oraz karcie szkolenia z zakresu bhp, jednak są to dokumenty kadrowe i one nie mogą stanowić miarodajnego dowodu potwierdzającego, że J. K. świadczyła pracę, podobnie jak sam dokument w postaci umowy o pracę.

Zakład wskazał, że w wyroku z 5.10.2006r. Sąd Najwyższy orzekł, że pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo zawarcia umowy praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę (I UK 324/06, M. P. PR.2008/1/40), np. na podstawie umowy cywilnoprawnej. Zawieranie zaś umów o pracę przez kobiety w zaawansowanej ciąży i ich krótkotrwałe zatrudnienie rodzące prawo do pełni świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego z tytułu choroby i macierzyństwa, może uzasadniać poczucie nadużywania prawa, (tak też wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 25.01.2005r. II UK 141/04, OSNP 2005/15/235).

Ponadto w wyroku z 18.10.2005r. (II UK 43/05, OSNP 2006/15-16/251) Sąd Najwyższy stwierdził, że cel zawarcia umowy o pracę w postaci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą, ale nie może to oznaczać akceptacji dla nagannych i nieobojętnych społecznie zachowań oraz korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych przy zawarciu umowy o pracę na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczenia (np. urodzeniem dziecka) i ustaleniu wynagrodzenia w celu uzyskania świadczeń obliczonych od tej podstawy. Taka umowa o pracę jest nieważna jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W myśl bowiem art. 58 § 2 kc nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W odwołaniu od tej decyzji J. K. wniosła o jej uchylenie lub zmianę i przywrócenie jej jako pracownika podlegającego ubezpieczeniom społecznym od dnia 1.07.2013r. Faktycznie bowiem była zatrudniona od 1.07.2013r., a że pracodawca nieumyślnie zgłosił ją do ubezpieczeń po terminie nie wynika to z jej winy. ZUS zaś nie skontrolował jej w miejscu pracy i działał na informacji domniemanej. Przy swojej chorobie nie mogła przez jakiś czas wykonywać należycie swoich obowiązków więc lekarz wysłał ją na zwolnienie. Uważała, że wydana decyzja przez ZUS jest chybiona i krzywdząca z uwagi na to że, nie ma zakazu zatrudniania kobiet w ciąży nawet w celu zabezpieczenia społecznego.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie uzasadniając jak w zaskarżonej decyzji.

Zainteresowana M. B. wezwana do udziału w sprawie w takim charakterze poparła odwołanie wyjaśniając, że J. K. była potrzebna jej do pomocy po tym jak trzy lata wcześniej była po operacji na oczy. Płaciła jej 1600zł miesięcznie ale nie wiedziała kto opłacał składki.

Sąd Okręgowy w Suwałkach ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnionego uznać nie można było.

W sprawie mianowicie nie można było uznać, że J. K. rzeczywiście jak pracownik świadczyła pracę na rzecz M. B.. Podane przez organ rentowy okoliczności przemawiają za taką właśnie ocenę. Dziwnym bowiem po pierwsze było zgłoszenie J. K. do ubezpieczeń społecznych od dnia 1.07.2013r. po ustawowym terminie tj. w dniu 16.08.2013r., a następnie wystąpienie już od dnia 19.08.2013r. u J. K. niezdolności do pracy spowodowanej ciążą. Po wtóre niezrozumiałym jest, że M. B., która bardzo potrzebowała opieki nie zatrudniła na miejsce J. K. nikogo innego, a nawet o to nie starała się twierdząc, że jak J. K. odeszła to zajęła się nią mieszkająca z nią córka, która też była chora i miała w ogóle mało czasu, a J. K. musiała ją odciążyć. Poza tym za organem rentowym należy powtórzyć, że M. B. nie miała aż takich przychodów aby płacić J. K. 1600 zł miesięcznie. Jej emerytura wynosiła bowiem w granicach ok. tylko 1000zł. Dowodem natomiast na świadczenie pracy nie mogły być tylko zeznania osoby najbliższej M. B. córki T. D..

Tymczasem na koniec postępowania sądowego okazało się, że J. K. wyszła za mąż za R. D., wnuczka M. B., a syna T. D.. W ciąży zaś wtedy była właśnie z R. D., z którym ,,chodziła”. W wątpliwość więc tym bardziej te wszystkie okoliczności poddają fakt, iż J. K. rzeczywiście świadczyła pracę na rzecz M. B. zwłaszcza, że jak otrzymała zwolnienie lekarskie nikt na jej miejsce nie został zatrudniony, a chora T. D. na tyle wyzdrowiała, że zajęła się już matką. Świadczy o tym i to, że sama T. D. zeznała, że J. K. pracowała około 3 miesięcy, gdy tymczasem to było około 3 tygodni. W wątpliwość zatrudnienia J. K. przez M. B. poddaje i okoliczność zatajenia przed organem rentowym i w pierwszej dacie postępowania sądowego faktu ciąży J. K. z R. D., który to jak wynika i z zeznań jego matki T. D. i świadka M. S. załatwiał wszystkie formalności związane z zatrudnieniem. Na okoliczność natomiast pracy nie mogą być wystarczające tylko zeznania tych osób oraz D. K., która też jest z rodziny J. K., bo córką brata jej męża. D. K. nie widziała zresztą świadczenia pracy, tylko przy okazji – jak zeznała – J. K. dojeżdżała z nią do starszej kobiety, którą - jak mówiła - opiekuje się. Gdyby natomiast miała u niej pracować to chyba przecież mówiłaby , że u niej pracuje, bo to byłoby naturalne i oczywiste. W tej sytuacji, kiedy M. B. wyjaśniła, że nie wiedziała kto opłaca składki, a J. K. uważała, że nie ponowi winy za to, że pracodawca nieumyślnie zgłosił ją do ubezpieczeń po terminie, nie sposób uznać aby zawarły one umowę o pracę i praca rzeczywiście była wykonywana.

Z tych zatem wszystkich względów odwołanie na mocy art.477 14 1 kpc podlegało oddaleniu.

PW/tb.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Elżbieta Sklizmunt
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Suwałkach
Osoba, która wytworzyła informację:  Piotr Witkowski
Data wytworzenia informacji: