Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 sierpnia 2024r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Piotr Witkowski
Protokolant:	Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2024r. w S.

sprawy C. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie

w związku z odwołaniem C. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 5 kwietnia 2023 r. znak (...)- (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i podstawę wymiaru składek C. S. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe i dobrowolne ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 stycznia 2023r. ustala z kodem (...) (tzw. „mały ZUS plus”), to jest w wysokości uzależnionej od dochodu uzyskanego w 2022r.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 kwietnia 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. ustalił C. S. podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe, wypadkowe
i dobrowolne ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od stycznia 2023 roku w wysokości 4.161 zł miesięcznie.

Argumentował, iż zgłoszenie C. S. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 stycznia 2023 roku
z kodem (...), uprawniającym do ustalenia podstawy wymiaru na ubezpieczenia społeczne od dochodu z poprzedniego roku kalendarzowego, tzw. "mały ZUS plus" wpłynęły do Zakładu w formie elektronicznej w dniu 1 lutego 2023 roku, tj. po ustawowym terminie. Natomiast w dniu 20 lutego 2023 roku wpłynęła do Zakładu na 2023 rok deklaracja ZUS DRA cz. II dla osoby fizycznej wykonującej działalność gospodarczą na mniejszą skalę, która korzysta z obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne i opłaca składki wyłącznie za siebie.

Wskazał, iż zgodnie z art. 36 ust. 14a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), o zmianie w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu, o którym mowa
w ust. 10 dotyczącej tytułu ubezpieczenia związanego ze sposobem obliczania podstawy wymiaru składek, o którym mowa w art. 18c ust. 1 ubezpieczony zawiadamia Zakład przez złożenie zgłoszenia wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych zawierającego prawidłowe dane w terminie:

1) do końca stycznia danego roku kalendarzowego, jeżeli zmiana w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu następuje w styczniu tego roku, przy czym jeżeli termin ten jest krótszy niż 7 dni, ubezpieczony dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych w terminie 7 dni od zaistnienia zmiany;

2) 7 dni od zaistnienia zmiany - w pozostałych przypadkach.

Bezwzględnym warunkiem, aby móc skorzystać z "małego ZUS-u plus", tj. ustalenia podstawy do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne od dochodu
z poprzedniego roku, było więc dokonanie zgłoszenia w terminie do 31 stycznia 2023 roku. C. S. dokumenty ubezpieczeniowe mógł złożyć w formie elektronicznej lub papierowej, za pośrednictwem poczty tradycyjnej, a także
w jednostce ZUS. Z uwagi na złożone 1 lutego 2023 roku tj. po terminie, zgłoszenie do ubezpieczeń, nie może skorzystać z możliwości ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości uzależnionej od dochodu uzyskanego w 2022 roku.

Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 ustawy na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ustalona w stosunku do odwołującego minimalna podstawa do naliczenia składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe, wypadkowe i dobrowolne ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od stycznia 2023 roku wynosi 4.161 zł miesięcznie.

Natomiast zgodnie z art 104 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 690) podstawę do naliczenia składki na Fundusz Pracy stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jeśli w przeliczeniu na okres miesiąca stanowi kwotę co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Natomiast jako płatnik jest zobowiązany do opłacania składek na Fundusz Solidarnościowy (poprzednio Solidarnościowy Fundusz (...)). Zgodnie z art. 4 i 5 ustawy z 23 października 2018 roku o Funduszu Solidarnościowym (t.j. Dz.U. z 2020r. poz. 1787) do obowiązkowych składek na Fundusz stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy.

Odwołanie od tej decyzji złożył C. S., domagając się jej zmiany i uznania zgłoszenia do ubezpieczeń z kodem (...) dokonanego w dniu 1 lutego 2023 roku za zgłoszenie w terminie.

Podniósł, że z treści decyzji wynika, iż jego wyjaśnienie z dnia 14 lutego 2023 roku nie zostało wzięte przez organ rentowy pod uwagę. Wskazał w nim, że nie miał możliwości złożenia dokumentów w formie elektronicznej z powodu niedziałającego programu (...) od 27 stycznia 2023 roku. W dniu 26 stycznia 2023 roku wysłał ZWUA, a dokument ZUA z kodem (...) mógł wysłać dopiero po „przetworzeniu się” dokumentu pierwszego. Pojawiły się jednak problemy techniczne z programem (...), za pośrednictwem którego dokumenty są wysyłane do Zakładu. Wielokrotne próby wysłania tego dokumentu nie powiodły się i ostatecznie zgłoszenie z kodem (...) mógł wysłać w dniu 1 lutego 2023 roku. W jego opinii to ZUS jest odpowiedzialny za stan techniczny swojej infrastruktury, którą oddaje do korzystania płatnikom i ubezpieczonym, zatem winien dopełnić wszelkich starań, aby w tak ważnych okresach, jak upływ terminu, którego czynność można dokonać tylko raz w roku, sprawność programu była stuprocentowa. C. S. wskazał, iż to nie był jedyny przypadek, w którym program (...) nie działał prawidłowo. Obligatoryjnie korzystają z niego wszyscy płatnicy w Polsce, jest on jednak bardzo niestabilny, awaryjny, często występują przerwy w pracy programu uniemożliwiające płatnikom i ubezpieczonym terminowe wywiązywanie się ze swoich obowiązków. ZUS nie przekazuje żadnych komunikatów o przerwach w pracy Programu (za wyjątkiem planowanych). Wskazał dodatkowo, że jest osobą pracującą jako kierowca, bardzo często przebywa poza miejscem zamieszkania tydzień (niekiedy dłużej) w zależności od otrzymywanych zleceń, zatem w sytuacji niespodziewanych awarii lub przerw w działaniu programu (...) wysyłka dokumentów pocztą lub dostarczenie dokumentów do jednostki ZUS nie jest możliwa. Natomiast w niniejszym przypadku dołożył wszelkich starań, aby dotrzymać ustawowego terminu, został jednak pozbawiony możliwości złożenia stosownego zgłoszenia w terminie prawem przewidzianym.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołującego na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji i dodatkowo wskazał, że odwołujący nie wykazał faktu wadliwego działania programu (...) w okresie od 27 stycznia 2023 roku do 31 stycznia 2023 roku oraz braku możliwości przesłania zgłoszenia z kodem (...) elektronicznie. Nie wykazał, że rzekomy brak możliwości dokonania elektronicznie w terminie zgłoszenia z kodem (...) wynikał z winy organu rentowego, a nie podmiotu korzystającego z programu (...). Również nie wykazał, że złożenie w terminie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z kodem (...) nie było możliwe przez niego osobiście, przez jego pełnomocnika ujawnionego w (...) oraz przez biuro rachunkowe, z którego usług korzysta od 30 czerwca 2015 roku elektronicznie, w wersji papierowej osobiście w placówce ZUS i/lub papierowo za pośrednictwem poczty. C. S. nie musiał wyczekiwać z dokonaniem stosownych zgłoszeń do końca stycznia 2023 roku. Ponadto oczekiwanie 100% sprawności systemów informatycznych oraz programów komputerowych jest nierealne i nieuprawnione, i to na odwołującym jako przedsiębiorcy i płatniku składek ciąży obowiązek dbałości o własne interesy oraz dochowanie należytej staranności. W sytuacji, gdy korzysta on z obsługi biura rachunkowego, które z reguły świadczy też usługę dokonywania zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych oraz reprezentowania klientów - płatników składek przed ZUS, powoływanie się na brak możliwości zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z kodem (...) w terminie w którejkolwiek z możliwych form nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie było zasadne.

Jak stanowi art. 18c ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2022r. poz. 1009 ze zm.) podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego, o którym mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, którego roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty (...) złotych, uzależniona jest od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanego dalej "dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej", uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.

Zgodnie z art. 36 ust. 14a ustawy zmianie w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu, o którym mowa w ust. 10, dotyczącej tytułu ubezpieczenia związanego ze sposobem obliczania podstawy wymiaru składek, o którym mowa w art. 18c ust. 1, ubezpieczony zawiadamia Zakład przez złożenie zgłoszenia wyrejestrowania i ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych zawierającego prawidłowe dane w terminie:

1) do końca stycznia danego roku kalendarzowego, jeżeli zmiana w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu następuje w styczniu tego roku, przy czym jeżeli termin ten jest krótszy niż 7 dni, ubezpieczony dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych w terminie 7 dni od zaistnienia zmiany;

2) 7 dni od zaistnienia zmiany - w pozostałych przypadkach.

Odwołujący spełniał warunki do uzyskania ulgi „mały ZUSu plus” w tym dokonania zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z kodem (...) w terminie do dnia 31 stycznia 2023 roku, która to kwestia stanowiła oś sporu w niniejszej sprawie.

Od 3 marca 2015 roku odwołujący prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...), która podlega na transporcie drogowym towarów. Odwołujący korzysta z pomocy Biura (...), z którym ma zawartą umowę zlecenia na czas niekreślony. Na podstawie tego zleceniobiorca Biuro prowadzi odwołującemu ewidencję przechodów, oblicza należne zaliczki na urzędu skarbowego, składa deklaracje w urzędzie skarbowym oraz przechowuje dowody otrzymane od odwołującego, a stanowiące podstawę księgowania – przez okres obwiązywania umowy.

Biuro (...) prowadzi M. M. i w listopadzie – grudniu 2022 roku odwołujący poinformował ją, że chce płacić tzw. „mały ZUS plus”. Wspólnie ustalili, że po uzyskaniu ostatniej faktury za 2022 rok sprawdzi czy odwołujący spełnia warunki. Ostatnia faktura została złożona w styczniu 2023 roku i okazało się, że odwołujący może skorzystać z „małego ZUSu plus”. Jak M. M. zeznała jako świadek wszelkie czynności związane z ubezpieczeniem odwołującego w ZUS wykonywała za pośrednictwem programu (...). Program ten można ściągnąć ze strony internetowej. Organ rentowy nie oferuje wsparcia informatycznego przy jego obsłudze. Na stronie internetowej Zakładu są zamieszczane informacje o terminach planowanych przerw i aktualizacji programu (...).

W dniu 26 stycznia 2023 roku (czwartek) M. M. podjęła działania zmierzające do zgłoszenia odwołującego do „małego ZUSu plus”. W jednym pliku wysłała dwa zgłoszenia tj. jedno o wyrejestrowaniu C. S. z ubezpieczeń społecznych (ZUS ZWUA) i zgłoszenie to zostało przyjęte przez ZUS, natomiast drugie zgłoszenie do ubezpieczenia do tzw. „małego ZUSu plus” (zgłoszenie ZUS ZUA z kodem (...)) nie zostało zarejestrowane. Tego dnia świadek nie mogła już wysłać zgłoszenia (...) do rejestracji. Następnego dnia (27 lutego 2023 roku - piątek) świadek podjęła kolejne próby zarejestrowania odwołującego, ale program (...) w ogóle nie działał. M. M. udała się więc do oddziału ZUS z pytaniem co się dzieje z programem (...) i uzyskała informację, że ma poczekać, ponieważ wystąpiła awaria, na którą pracownicy Zakładu nie mają wpływu. Poinformowano ją, że do 31 stycznia program (...) będzie działał i nie powinna się martwić. W dniach 30 i 31 stycznia 2023 roku (poniedziałek i wtorek) świadek podejmowała próby wysłania zgłoszenia za pośrednictwem programu (...), ale bezskutecznie. Udało się to dopiero 1 lutego 2023 roku.

Jak M. M. też zeznała nie mogła złożyć zgłoszenia w formie papierowej, gdyż konieczne było uzyskanie podpisu odwołującego – a jego nie było na miejscu. Świadek nie miała pełnomocnictwa do tego rodzaju czynności w imieniu odwołującego. W dniach 26-31 stycznia 2023 roku nie wykonywała zrzutów z ekranu odnośnie problemów z przesłaniem zgłoszenia odwołującego (...) za pośrednictwem programu (...), ponieważ nie spodziewała się aż takich problemów.

Jak wynikało z akt ZUS pismem z dnia 14 lutego 2023 roku C. S. wyjaśnił, że wyrejestrowania dokonał w dniu 26 stycznia 2023 roku, ale tego dnia nie mógł już dokonać rejestracji, ponieważ program (...) nie pozwalał na dokonanie takiej operacji. Następnego dnia wystąpiły problemy techniczne i ponownie nie można było wykonać żadnych operacji za pośrednictwem tego programu. Dopiero 1 lutego 2023 roku udało się wysłać jego zarejestrowanie do ubezpieczeń społecznych z kodem (...). Wskazał, że był świadomy, iż wysłanie zgłoszenia nastąpiło z opóźnieniem, ale było to wynikiem problemów technicznych po stronie programu (...) i dlatego wniósł o przyjęcie zgłoszenia z dnia 1 lutego 2023 roku, jako złożonego w terminie.

W odpowiedzi organ rentowy pismem z dnia 3 marca 2023 roku poinformował, że od 1 stycznia 2023 roku odwołujący nie może skorzystać z możliwości ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od dochodu uzyskiwanego w 2022 roku. Wskazał, iż w dniu 1 lutego 2023 roku, tj. po ustawowym terminie, przekazał on do organu rentowego, w formie elektronicznej, zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej z kodem (...), natomiast zgodnie z obowiązującymi w zakresie tzw. „małego ZUS plus” przepisami, bezwzględnym warunkiem, aby móc skorzystać z tej formy ulgi, było dokonanie zgłoszenia w terminie do 31 stycznia 2023 roku.

W piśmie z dnia 14 marca 2023 roku (data wpływu do organu rentowego - 16 marca 2023 roku) odwołujący zawarł wniosek o wydanie decyzji w sprawie będącej przedmiotem jego pisma z dnia 14 lutego 2023 roku i odpowiedzi organu rentowego z dnia 3 marca 2023 roku.

W dniu 5 kwietnia 2023 roku organ rentowy wydał skarżoną decyzję.

W celu ustalenia, czy w okresie od 26 stycznia 2023 roku do 31 stycznia 2023 roku z Biura (...) były wysyłane do ZUS-u zgłoszenia za pośrednictwem programu (...) i z jakim skutkiem, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu informatyki T. G..

Przed wydaniem opinii biegły otrzymał materiał dowodowy od świadka M. M. w postaci danych z programu (...) (baza danych, program (...) oraz dodatkowe dane programu) z biura (...). Biegły wystąpił również do organu rentowego o logi z serwerów i dane te zawierają wyciąg z logów z dwóch serwerów (...) (...).zus.pl i (...).pl. (...) internetowy (...) S.A. nie udostępnił pełnego zakresu logów biura rachunkowego od 26 stycznia 2023 roku do 1 lutego 2023 roku, ale przekazał adres IP, jakim posługiwało się biuro rachunkowe w badanym okresie. Biuro posługiwało się przez cały okres tym samym adresem IP ((...)). Adres IP był istotnym elementem w przeprowadzeniu analizy danych udostępnionych przez Zakład, gdyż wiąże on rekordy znajdujące się w logach serwerów ZUSu z komputerem świadka M. M.. Dodatkowym dowodem w analizowanym przez biegłego zakresie były zabezpieczone przez niego raporty aktualizacji komponentów programu (...) 31 stycznia 2023 roku i 1 lutego 2023 roku, gdy były problemy z wysyłką zestawień do ZUS w miejscu pracy biegłego - (...) w B.. Biegły zdecydował się zachować te pliki ze względu na występujące błędy podczas wysyłki w programie (...) w jego miejscu pracy.

Z analizy wersji programu (...) otrzymanej od biura rachunkowego (...) wynikało, że w bazie znajdują się wszystkie dane programu, łącznie z dziennikiem operacji, który jest budowany w programie na podstawie tabel znajdujących się w bazie danych. Po uruchomieniu programu biegły mógł przejść do dziennika operacji i zobaczyć jakie operacje były wówczas wykonywane. Analizując przyczyny niewysłania w dniu 26 stycznia 2023 roku zgłoszenia zestawu (...)+ (zawierającego dokument z kodem (...)) biegły potwierdził, że dziennik operacji wykazuje między innymi, że w dniu 26 stycznia 2023 roku o godzinie 11:07:30 został wysłany należący do odwołującego zestaw dokumentów (...) (kod (...)), a następnie o godzinie 11:09:59 utworzono nowy dokument (...) (kod (...)). Dokument (...) (kod (...)) został wysłany do ZUS dopiero 1 lutego 2023 roku o godzinie 15:13:00, natomiast w tym dniu (1 lutego 2023 roku) o godzinie 15:10:02 utworzony został zestaw (...)+ zawierający ten dokument.

Biegły wskazał, że w dniu 26 stycznia 2023 roku czas pracy biura rachunkowego w programie (...) z płatnikiem C. S. wyniósł około 60 minut, natomiast z obserwacji dziennika operacji normalnie od utworzenia do podpisania dokumentu w biurze zajmuje to około 15 minut. Dokument (...)+ (z kodem (...)) utworzony został o godzinie 11:09:59 i program (...) nie zarejestrował innych operacji, aż do 11:54:41, kiedy biuro przełączyło program na innego płatnika. Zatem przez około 40 minut (od 11:09:59 do 11:54:41) nie ma w programie (...), ani w plikach z danymi, żadnego dowodu, który by zarejestrował przebieg tworzenia zestawu i jego wysyłkę do ZUS. Z analizy bazy danych programu (...) wynika, że w tabeli (...) znajdują się dokumenty zawierające między innymi kod (...). Identyfikator dokumentu został wysłany 1 lutego 2023 roku, natomiast sam dokument został wypełniony 26 stycznia 2023 roku.

Identyfikator dokumentu pozwala na zlokalizowanie do jakiego zestawu dokumentów należy i jest to zestaw o numerze (...). Numer ten jest wykorzystywany w tabeli ID (...), która przechowuje wszystkie potwierdzenia wysłanych dokumentów do ZUS. Rekord w tabeli ID (...) zawiera kolumnę (...), gdzie widnieje wpis (...) (serwer (...)). Biegły przeanalizował dane w tabeli (...) z zastosowaniem filtru czasowego obejmującego okres od 26 stycznia 2023 roku do 1 lutego 2023 roku i stwierdził, że w tym czasie przesyłano elektronicznie dokumenty do ZUS. Łącznie wysłano 12 zestawów dokumentów, co odpowiada 12 rekordom w tabeli (...). Zestawy te były przyjmowane przez różne serwery, takie jak (...) (serwer (...)) i (...) (serwer (...)). Rekord o ID (...) odnosi się do zestawu dokumentów zawierających dokument (...)+ (kod (...)) dotyczący odwołującego. Zestaw został wysłany do ZUS 1 lutego 2023 roku natomiast został utworzony 26 stycznia 2023 roku i przed jego wysłaniem nie był modyfikowany. Zgłoszenie związane z odwołującym z dnia 1 lutego 2023 roku zostało przyjęte przez serwer (...) (serwer (...)).

Ostatnim elementem jaki biegły uznał za istotny w zakresie analizy programu (...) udostępnionego przez biuro rachunkowe, było określenie liczby wysyłanych zestawów z dokumentem (...) +. Biuro rachunkowe przez cały okres od 3 stycznia 2019 do 26 stycznia 2023 roku utworzyło 16 zgłoszeń z kodem (...). Wynika z tego, że był to specyficzny kod, rzadko używany, stosowany zwłaszcza na początku roku, a rekord z kodem (...) powiązany z odwołującym, był ostatnim.

Następnie badaniu i analizie biegły poddał logi z serwerów ZUS (...) (serwer (...)) i (...) (serwer (...)) w okresie od 26 stycznia 2023 roku do 1 lutego 2023 roku. Analiza logów dotyczyła serwerów ZUS, na których działają trzy usługi mające za zadanie: certyfikowanie i przyjmowanie zestawów, propagowanie aktualizacji programu (...) oraz aktualizacje danych ubezpieczonych i płatników. Biegły zaznaczył, że czas utworzenia logów przez serwery ZUS różni się względem czasu komputera biura rachunkowego o około 64 minuty. Na przykład, czas ZUS to godzina 08:12, a na komputerze biura będzie to godzina 09:16. Prawdopodobnie wynika to z nieprawidłowo ustawionego zegara czasowego na jednym z tych urządzeń.

Badając proces proces tworzenia plików (...) i plików (...) w kontekście logów ze wszystkich serwerów ZUS powiązanych z adresem IP komputera biura rachunkowego biegły ustalił, że wszystkie logi zostały odnotowane jedynie przez serwery (...).pl. (...) operacji, kiedy rozpoczęto pracę w programie (...) z danymi odwołującego, to godzina 10:53, a koniec pracy w programie to 11:54. Przeliczając to na czas zapisu logów serwerów ZUS (odejmując 64 minuty różnicy), oznacza to czas od godziny 09:49 do godziny 10:50. Cały proces jest wykonywany z użyciem podpisu kwalifikowanego i treść wymiany jest szyfrowana. Logi z serweru Zakładu obsługującego m.in. przyjmowanie zestawów dokumentów wykazują, że o godzinie 10:02:57 rozpoczęto proces wysyłania zestawu dokumentów zawierającego formularz (...) (kod (...)) i jest to zgodne z zapisem w dzienniku operacji programu (...), jak również z datą utworzenia pliku (...) i podpisanego, zaszyfrowanego dokumentu (...). Po tym czasie nie ma śladu w logach aby dokonywano próby wysyłki zestawu dokumentów zawierającego formularz z kodem (...). Kolejna wymiana danych pomiędzy programem (...) z IP biura rachunkowego, a serwerem ZUS była o godzinie 11:47:52 (wg czasu ZUS) i nie była związana z odwołującym.

Powyższe operacje odnotowano na serwerze (...). Natomiast w trakcie analizy logów serwera (...) biegły stwierdził brak aktywności w dniu 26 stycznia 2023 roku w zakresie IP komputera biura rachunkowego. Natomiast w wyniku sprawdzenia logów z czterech serwerów udostępniających usługi przyjmowania zestawów dokumentów i udostępniające potwierdzenia przekazywanych zestawów dokumentów, biegły zaobserwował anomalię, która polegała na tym, że na każdym z czterech serwerów nie działała usługa przyjmowania zestawów od północy do godziny 14:04:30 (wedle czasu ZUS, a wedle czasu komputera biura rachunkowego do godziny 15:08). Na każdym z tych serwerów znajdują się wpisy świadczące o nieprawidłowym działaniu usługi. Usługa zaczęła działać dopiero o 14:04:30 (wedle czasu ZUS).

Kolejną anomalią jaką biegły zaobserwował w logach przekazanych przez ZUS był błędnie działający serwer udostępniający pakiety aktualizacji programu (...) na serwerze (...). Wszystkie (...) serwery, w przeciwieństwie do serwerów (...), przez cały okres, czyli od 26 stycznia 2023 roku do 1 lutego 2023 roku błędnie informowały klienta programu (...) o tym, że posiada aktualną wersję pakietu aktualizacji. Podsumowanie skali błędnych komunikatów ze strony serwera aktualizacji wykazało (...) błędów t.j. tyle razy różni klienci programu (...) przez okres od 26 stycznia 2023 roku do 1 lutego 2023 roku otrzymywali nieprawdziwe komunikaty z kodem (...) (Nie zmodyfikowany) - oznaczającym, że nie ma potrzeby wysyłania nowego pakietu, bo klient już go posiada. Zdaniem biegłego mogło to powodować nieprawidłowe działanie programu (...). W tej grupie błędnych komunikatów nie było adresu IP z komputera biura rachunkowego.

W celu zobrazowania problemu podczas aktualizacji programu (...) biegły dokonał porównania programu (...) w wersji udostępnionej przez biuro rachunkowe w zestawieniu z logami z serwera ZUS i danymi „kontrolnymi" z jego miejsca pracy z 31 stycznia i 1 lutego 2023 roku. W tamtym czasie biegły w swoim miejscu pracy zapisał 3 raporty z procesu aktualizacji, i tak: dwa pierwsze zawierają błędy, gdzie pierwszy z nich został zapisany 31 stycznia 2023 roku o godzinie 14:05, drugi 01 lutego 2023 roku o godzinie 09:43 i trzeci zawiera proces aktualizacji programu (...) do wersji metryki (...) o godzinie 09:58 (czas względem serwera ZUS różni się o 60 minut). Oba błędy polegały na tym, że program nie potrafił rozpakować archiwum ZIP, najprawdopodobniej dlatego, że archiwum te było puste, o czym świadczy informacja w statusie operacji: Błąd pobierania pliku. Rozwiązaniem problemu było przeinstalowanie od nowa programu (...), po czym został on zaktualizowany od nowa i wówczas komponent został prawidłowo zainicjowany w programie (...), czyli zaktualizowany do wersji metryki (...).

Aktualizacja programu (...) w biurze rachunkowym (...) została wykonana 31 stycznia 2023 roku o godzinie 10:06. Aktualizacja była pobrana z serwera (...).

Biegły skonkludował, iż świadek M. M. w dniu 26 stycznia 2023 roku o godzinie 11:07:30 wysłała do ZUS zestaw z kodem (...), w którym był również dołączony dokument (...)+ z kodem (...). Jak wynika z dziennika operacji, świadek usunęła ten dokument i następnie o godzinie 11:09:59 utworzyła nowy dokument zawierający ponownie formularz (...) + z kodem (...). Ten dokument został wysłany do ZUS dopiero 1 lutego 2023 roku o godzinie 15:13. Aktualizacja programu (...) do wersji metryki (...) została wgrana 31 stycznia o godzinie 10:06 i w ocenie biegłego sporny zestaw mógł być wysłany w terminie. Natomiast sporny zestaw wysłany został dopiero 1 lutego 2023 roku i z punktu widzenia informatycznego mogły się do tego przyczynić następujące okoliczności:

- dokument (...)+ z kodem (...) utworzony 26 stycznia 2023 roku mógł nie zostać poprawnie zinterpretowany przez program (...), co uniemożliwiło utworzenie zestawu dokumentów potrzebnych do przetworzenia w systemie ZUS. Świadek wówczas pracowała z wersją metryki (...) a z chronologii dziennika operacji wynika, że zestaw zawierający ten dokument został poprawnie utworzony i wysłany dopiero po aktualizacji do wersji (...) metryki;

- awaria serwera (...) odpowiedzialnego za usługi przyjmowania zestawów dokumentów i udostępnianie potwierdzenia przekazywanych zestawów dokumentów, mogła wpłynąć na nieprawidłowe działanie systemu 26 stycznia 2023 roku przynajmniej do godziny 14:04;

- problem wynikający z błędnego pliku pakietu aktualizacji, którego program aktualizacji nie był w stanie zaimplementować po stronie klienta programu (...) lub po stronie serwerowej usługi;

- brak komunikatu lub informacji ze strony ZUS dotyczących problemów, takich jak niedziałający (...) serwer certyfikacji lub błędy podczas aktualizacji programu, wraz z instrukcjami rozwiązania tych problemów.

Biegły wskazał również, że okresie od 26 stycznia 2023 roku do 31 stycznia 2023 roku z biura rachunkowego prowadzonego przez świadka M. M. były wysyłane do ZUS zgłoszenia oraz deklaracje rozliczeniowe innych płatników, z wyłączeniem odwołującego.

W odpowiedzi na zarzuty organu rentowego biegły wydał pinie uzupełniającą, w której wskazał, że od 2007 roku pracuje w (...) w B., a od 2013 roku jestem biegłym sądowym przy Sądzie Okręgowym w Białymstoku i nigdy w żadnej formie nie wykonywał pracy na rzecz stron, ani biura rachunkowego (...), a nawet ich nie zna. Dodatkowo administruje program (...) w (...) od niemal 17 lat, jest programistą i zna bardzo dobrze działanie tego programu.

Wskazał, iż w trakcie opiniowania przedstawił dodatkowy dowód w postaci własnych danych „kontrolnych” (zrzutów z ekranu ze swego miejsca pracy), które w ocenie biegłego stanowiły przykład, jak mógł zachowywać się program (...) w badanym okresie w biurze rachunkowym (...). Biegły nie dysponował innymi dowodami, aby opisać problem związany aktualizacją programu (...), gdyż nikt z biura rachunkowego (...) nie zadbał o to, aby zapisać dowód z „przebiegu aktualizacji"", nie wykonano też żadnego zdjęcia ekranu i błędem w trakcie tworzenia zestawu lub jego wysyłki. Gdyby w momencie tworzenia zestawu i pojawiającego się błędu został wykonany przez biuro (...) zapis z „Przebiegu aktualizacji" lub chociaż zostało wykonane zdjęcie tego błędu, byłby to bezpośredni dowód na problemy w tym zakresie. Z tego też względu biegły przyjął, iż jedną z możliwych przyczyn z punktu informatycznego była wersja metryki (...) na której w tym dniu była próba wysłania zgłoszenia z kodem (...). Wersja programu w tej metryce mogła zawierać błędy w algorytmie tworzenia zestawu, dlatego też do czasu aktualizacji programu do wersji (...) nie było możliwości utworzenia zestawu.

Biegły podtrzymał stanowisko, iż dowodem na podjęcie próby wysłania dokumentu (...) dotyczącego odwołującego jest czas pracy świadka M. M. z biura rachunkowego w programie (...) 26 stycznia 2023 roku w godzinach 10:53:51 - 11:54:41, który wyniósł ponad 60 minut. Około 45 minut biuro rachunkowe poświęciło na próbę utworzenia i wysłania zestawu (...) (z kodem (...)), gdzie w tym dniu w programie (...) od godziny 09:06:58 do godziny 15:12:58 odnotowano 127 operacji. Czyli biuro 26 stycznia 2023 roku pracowało w programie (...) przez około 6 godzin, czyli średnio wykonywało 21 operacji w programie (...) na godzinę, uśredniając dalej - jedną operację co 3 minuty. Biegły wskazał, iż analizując dokładnie przebieg działań w programie (...) na danych odwołującego w dniu 26 stycznia 2023 roku ustalił, że świadek M. M. wykonała łącznie 16 operacji. Biuro wcześniej od 10:52:10 do 11:07:53 wykonano łącznie 15 operacji w programie (...) na odwołującym i od 11:09:59 do 11:54:41 (przez 45 minuty) nic się w programie nie działo, co w ocenie biegłego dowodzi na faktyczne problemy podczas tworzenia zestawu do ZUS.

Odnośnie awarii serwera (...), trwającej w dniu 26 lutego 2023 roku do godziny 14:04 biegły wskazał ponownie, że mogła ona mieć pośredni wpływ na niewysłanie/utworzenie zestawu, gdyż program (...) przy każdorazowym jego uruchomieniu losuje jeden z serwerów - (...) lub (...) - z którym będzie się komunikował. Fakt niedziałania (...) serwera dniu 26 stycznia 2023 roku do godziny 14:04 oraz czas, gdy w biurze rachunkowym trwały próby utworzenia zestawu z dokumentem zawierającym kod (...), mógł mieć wpływ na funkcjonowanie całego systemu po stronie ZUS. Biegły podkreślił, że finalnie zestaw dotyczący odwołującego z dokumentem zawierającym kod (...), został przyjęty 1 lutego 2023 roku przez serwer (...), a nie (...). Zdaniem biegłego awaria w tym czasie jednego z serwerów ( (...)) znacznie obciążyła drugi serwer ( (...)). W dodatku czas uruchomienia serwera (...) nie oznacza, że system działał on od razu prawidłowo, bo oba serwery musiały się zsynchronizować, czyli zaktualizować między sobą dane. System w całości mógł nie działać prawidłowo, jeśli nie posiadał aktualnych danych.

Biegły wskazał, że biuro rachunkowe (...) wykonało 26 stycznia 2023 roku niestandardowe operacje w programie (...) związane z dokumentem odwołującego o kodzie (...). Wpierw został on utworzony i dołączony do zestawu (...), a następnie usunięty, a zestaw (...) wysłany bez tego dokumentu, po czym znowu w tym dniu dokument (...) (z kodem (...)) został utworzony od nowa o godzinie 11:09:59. Natomiast nie został dla niego utworzony w tym dniu zestaw z uwagi na możliwy błąd programu (...) w metryce (...) który mógł być bezpośrednią przyczyną niewysłania zgłoszenia do ZUS w tym dniu, aż do czasu aktualizacji programu (...) do wersji (...).

Biegły ponownie wskazał, iż uzyskane logi ZUS z okresu od 26 stycznia 2023 roku do 1 lutego 2023 roku wskazują, iż przez cały okres na serwerze (...) usługa (...)_ (...) zwracała błędne informacje o posiadaniu aktualnej wersji komponentów. W badanym okresie w (...) przypadkach ta usługa zwracała komunikat z kodem (...) (Nie zmodyfikowano), co oznacza, że różni klienci programu (...) w tym okresie otrzymywali fałszywy komunikat, że posiadają aktualną wersję pakietu i nie ma potrzeby jego aktualizacji, co było błędem. Biegły w trakcie sporządzania opinii sprawdził na stronach ZUS, czy były takie komunikaty. Jak wynikało z wykazu komunikatów technicznych w okresie od 5 grudnia 2022 roku do 3 marca 2023 roku był tylko jeden - o wdrożeniu nowej metryki programu (...) w dniu 30 stycznia 2023 roku. W oparciu o ten komunikat biegły wystąpił do organu rentowego o informacje odnośnie zakresu zmian w metryce (...) wdrażanej 30 stycznia 2023 roku. Organ rentowy poinformował biegłego, iż zmiany w metryce (...) obejmowały: nowy opis kodu tytułu ubezpieczenia, zamknięto obowiązywanie kilku kodów tytułu ubezpieczenia, w słowniku wprowadzono nowe kody i parametry, a także zmieniono zasady sprawdzania schematów podlegania w kartotece ubezpieczonego i wprowadzono zmiany w wyliczeniu minimalnej podstawy na ubezpieczenie zdrowotne dla formy opodatkowania na zasadach ogólnych. Biegły wskazał na możliwy błąd przy tworzeniu zestawu z kodem (...) po niestandardowych działaniach w programie (...), gdzie podczas tworzenia dokumentu z kodem (...), wpierw został on utworzony i dołączony do zestawu (...), a następnie usunięty, a zestaw (...) wysłany bez tego dokumentu, po czym znowu w tym dniu dokument (...) (z kodem (...)) został utworzony od nowa o godzinie 11:09:59 program (...). Zdaniem biegłego błąd przy tworzeniu zestawu mógł być naprawiony w nowej metryce (...). Faktem jest bowiem, że zestaw (zawierający dokument z 26 stycznia 2023 roku), udało się utworzyć dopiero po aktualizacji programu z wersji metryki (...) na (...) w dniu 31 stycznia 2023 roku. Zdaniem biegłego jedną z możliwych przyczyn niewysłania w terminie zestawu z kodem (...) był właśnie brak jakichkolwiek komunikatów ze strony Zakładu o awariach. Wpierw serwera (...)_ (...) w dniu 26 stycznia 2023 roku, przez co część klientów, którzy mieli ustawiony serwer (...) nie mogła wówczas wysłać do ZUS zestawów, a po chwili przełączenia na serwer (...), który mógł być przeciążony z uwagi na większą liczbę żądań.

Biegły wskazał na własne doświadczenia związane z komunikatem Zakład i uczestniczeniem w dniach 31 stycznia 2023 roku i 1 lutego 2023 rok w „naprawianiu" programu (...) w (...) w B., gdzie biegły zajmuje się m.in. administrowaniem. Rozwiązaniem problemu była wówczas instalacja w dniu 1 lutego 2023 roku od nowa programu (...), dopiero wtedy wszystkie pakiety zostały zaktualizowane na nowo. Ponadto był świadkiem rozmowy telefonicznej z lokalnym opiekunem ze strony (...) ZUS i było potwierdzenie „że jest awaria i by spróbować aktualizacji następnego dnia". Dopiero kolejnego dnia tj. 1 lutego 2023 roku, postanowił zainstalować od nowa program, co w rezultacie umożliwiło w nim dalszą pracę. W ocenie biegłego skutecznym sposobem na naprawę błędu w tym czasie była instalacja na nowo programu (...). Sama instalacja programu nie jest skomplikowana ale mimo to wymaga wiedzy informatycznej zwłaszcza, jak wcześniej był już zainstalowany program (...). Natomiast brak jakiegokolwiek komunikatu o awariach po stronie ZUS i sposobie ewentualnych działań naprawczych przy aktualizacji programu (...) (choćby ponownej instalacji programu) miało wpływ na czas kiedy zestaw (...) zawierający dokument z kodem (...) został faktycznie wysłany przez biuro rachunkowe (...).

Organ rentowy zgłosił kolejne zastrzeżenia do opinii biegłego z zakresie informatyki wskazując, że jest ona oparta wyłącznie na hipotezach i przypuszczeniach i nie ma oparcia w miarodajnych i obiektywnych dowodach. Domagał się pominięcia wniosków zawartych w opinii głównej i uzupełniającej biegłego T. G.. W przypadku uznania, że możliwe jest uzyskanie niezbędnych danych od operatora (...) S.A. wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu informatyki. Natomiast w przypadku braku możliwości pozyskania wszystkich niezbędnych danych do wydania opinii w sprawie, w tym od operatora (...) S.A. wniósł o uchylenie postanowienia w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki.

Sąd pominął wnioski i żądania organu rentowego, przyjmując, iż nie ma podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego z zakresu informatyki z uwagi na dostateczne wyjaśnienie okoliczności sprawy.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe potwierdziło prawdziwość argumentów podnoszonych przez odwołującego w odwołaniu od skarżonej decyzji. W oparciu o ustalenia dokonane przez biegłego z zakresu informatyki T. G. ustalono, że odwołujący podjął faktyczne działania w celu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych w ramach tzw. „małego ZUSu plus”. Jego działania nie ograniczyły się wyłącznie do deklaracji złożonej M. M., która w ramach prowadzanego biura rachunkowego, zajmuje się m.in. obsługą z zakresu ubezpieczeń społecznych. Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadek M. M., która potwierdziła argumenty, iż odwołujący wyraził chęć ubezpieczenia w ramach tzw. „małego ZUSu plus”, natomiast ostateczna decyzja mogła zapaść po uzyskaniu ostatniej faktury za 2022 rok i podliczeniu uzyskanych w 2022 dochodów. Koniecznym było spełnienie wymogu nieprzekroczenia kwoty (...) złotych tytułem dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej w 2022 roku. Po wpłynięciu faktury okazało się, że odwołujący spełnia ten warunek. Należy nadmienić, że organ rentowy potwierdził, że przesłanka ta została przez odwołującego spełniona. Sporne było, czy odwołujący w terminie zgłosił się do ubezpieczeń społecznych w ramach tzw. „małego ZUSu plus”. Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, zgłoszenie takie należało złożyć do dnia 31 stycznia 2023 roku. Przyjmując optykę organu rentowego, która opierała się wyłącznie na wskazaniu daty przesłaniania zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, można było uznać, że odwołujący złożył zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych po terminie. Jednak z uwagi na okoliczności podnoszone przez odwołującego zarówno w wyjaśnieniach złożonych w piśmie kierowanym do organu rentowego z dnia 14 lutego 2023 roku, jak i w odwołaniu sprawa wymagała poczynienia szerszych ustaleń i wyjaśnienia okoliczności podnoszonych przez odwołującego się.

Jak wskazano wyżej, nie ulega wątpliwości, że odwołujący chciał podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzanej działalności gospodarczej w ramach tzw. „małego ZUSu plus” . Badając wyłącznie dane z programu (...), można jedynie dojść do wniosku, że dokument z kodem (...) związany z odwołującym utworzony został 26 stycznia 2023 roku i wysłany dopiero 1 lutego 2023 roku, a międzyczasie wykonano aktualizację programu. Natomiast dokładna analiza logów przekazanych przez ZUS z serwerów i ich usług dokonana przez biegłego z zakresu informatyki wykazała, że w tamtym okresie były problemy z (...) serwerami, co mogło mieć bezpośredni wpływ z punktu informatycznego na czas w jakim zestaw z kodem (...) został wysłany. Istotne są również ustalenia biegłego dokonane w oparciu o analizę wersji programu (...) przekazanej przez biuro rachunkowe. Z ustaleń biegłego wynika, że 26 stycznia 2023 roku przez niemal 45 minuty (od 11:09:59 do 11:54:41) program (...) w wersji obsługiwanej przez biuro rachunkowe, nie odnotował żadnych operacji. Trudno przyjąć, że przez ten czas biuro nie pracowało, skoro od godziny 9 do 15 średnio wykonywało po kilkanaście/kilkadziesiąt operacji, średnio co minutę 3 operacje, a od momentu utworzenia dokumentu dotyczącego odwołującego (...) o godzinie 11:09:54 do zmiany na innego płatnika, czyli 11:54:41, nic się w programie nie działo. Organ rentowy bagatelizował te ustalenia i uznał je za niemiarodajne, a wnioski płynące z analizy tych danych – za hipotezy. Nie można jednak zgodzić się z takim odczytywaniem tych danych.

Po pierwsze, postępowanie dowodowe wykazało niezbicie, że w dniu 26 stycznia 2023 roku M. M. utworzyła (...), który dotyczył wyrejestrowania odwołującego z ubezpieczeń społecznych i dokumenty (...)+ z kodem (...) , który dotyczył zgłoszenia odwołującego do ubezpieczeń społecznych w ramach tzw. „małego ZUSu plus”. Dokument dotyczący wyrejestrowania dotarł do organu rentowego w dniu 26 stycznia 2023 roku, natomiast zestaw z dokumentem dotyczącym zgłoszenia do ubezpieczeń w ramach tzw. „małego ZUSu plus” w tym dniu nie dotarł do organu rentowego. Z analizy programu (...) wynikało, że od momentu utworzenia powyższych dokumentów program nie odnotował żadnych czynności przez kilkadziesiąt minut. W zestawieniu tej okoliczności z zeznaniami M. M. ustano, że przez kilkadziesiąt minut podejmowała ona kolejne próby przesłania dokumentu (...)+ z kodem (...) do organu rentowego, ale bezskutecznie. Jak wskazał biegły już wówczas w programie (...) funkcjonowała wersja metryki (...) która nie interpretowała prawidłowo dokumentu (...)+ z kodem (...). Właściwa aktualizacja do wersji metryki (...) nastąpiła dopiero 31 stycznia 2023 roku. Ponadto dniu 26 stycznia 2023 roku awarii uległ serwer (...), który był odpowiedzialny m.in. za przyrównanie dokumentów związanych ze zgłoszeniem do ubezpieczeń społecznych. Fakt ten spowodował, że wszystkie zgłoszenia zostały przekierowane na serwer (...), a co za tym idzie logicznym było, że jego obciążenie było znaczące. Należy mieć na uwadze, że oba serwery obsługują zgłoszenia z całej Polski, a nie z konkretnego okręgu, czy oddziału. Wysyłanie różnego rodzaju zgłoszeń (plików, zestawów dokumentów) odbywa się praktycznie non stop, a w okresie „standardowych” godzin pracy urzędów i równych instytucji (w tym biura rachunkowego) tj. 8-16, zgłoszeń wysyłanych na poszczególne serwery jest na pewno bardzo dużo. Niniejsza sprawa dotyczy tej grupy ubezpieczanych, którzy przepisem prawa mają zakreślony termin, do którego mogą skutecznie złożyć zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych w ramach tzw. „małego ZUSu plus” i datą graniczną jest 31 stycznia danego roku kalendarzowego. Zatem choćby już tego względu należy założyć za wysoce prawdopodobne, że pod koniec stycznia ilość zgłoszeń kierowanych do organu rentowego z tyłu tzw. „małego ZUSu plus” w skali kraju jest wysoka (pomijając inne zgłoszenia w ramach programu (...)). Jak wynikało z zeznań M. M., prowadzi ona biuro rachunkowe od kilkunastu lat, i od 2015 roku zajmuje się obsługą działalności gospodarczej prowadzonej przez odwołującego. Zna zatem realia związane z działalnością prowadzoną przez odwołującego, jak również regulacje prawne związane z datą, do której można zgłaszać się do tzw. „małego ZUSu plus”. Świadek miała tego świadomość, gdyż już 26 stycznia 2023 roku, zatem kilka dni przed datą końcową – 31 stycznia – wysłała dokumenty o wyrejestrowaniu odwołującego z ubezpieczeń społecznych i dokumenty o zgłoszeniu do ubezpieczeń w ramach tzw. „małego ZUSu plus”. Ten ostatni dokument nie trafił do organu rentowego. Świadek M. M. w tym dniu kilkadziesiąt minut podejmowała kolejne próby wysłania zgłoszenia za pośrednictwem programu (...). Następnego dnia – 27 stycznia 2023 roku, program nadal nie pozwalał na wysłanie zgłoszenia zatem świadek – jak zeznała - osobiście udała się do organu rentowego. Pracownicy wiedzieli o awarii i uspokoili świadka, że zostanie ona naprawiona i zdąży wysłać dokumenty (...)+. Świadek nie wysłała zgłoszenia (...)+ w formie papierowej, gdyż nie mogła uzyskać wówczas podpisu odwołującego, a sama nie posiadała stosowanego pełnomocnictwa. Ponadto została zapewniona o tym, że błąd w programie (...) zostanie naprawiony. Utworzenie zestawu dokumentu (...)+ , zawierającego dokumenty z dnia 26 stycznia 2023 roku z kodem (...), który nie był modyfikowany, było możliwe dopiero po aktualizacji programu (...) z metryki (...) na (...) w dniu 31 stycznia 2023 roku. Można było zakładać, że zgłoszenie można było wysłać 31 stycznia 2023 roku, a zatem w terminie, jednak nie można pomijać kwestii, na które zwrócił uwagę biegły sądowy, iż serwer (...) uległ awarii w dniu 26 stycznia 2023 roku i dokumenty utworzone przez biuro rachunkowe zostały częściowo przyjęte przez serwer (...) (dokumenty o wyrejestrowaniu). Serwerem, który dokumenty (...)+ przyjął w dniu 1 lutego 2023 roku przez serwer (...), który od 26 stycznia 2023 roku do 1 lutego 2023roku zwracał błędnie informacje o posiadaniu aktualnej wersji komponentów. Analiza dokonana przez biegłego z zakresu informatyki wskazuje zatem, że błędy i awarie leżały po stronie organu rentowego. W tym krytycznym okresie były one na tyle poważane, że dopiero wgranie aktualizacji usunęło błędy, które powodowały, że dokument (...)+ z kodem (...) mógł zostać wysłany do organu rentowego dopiero w dniu 1 lutego 2023 roku.

Wbrew twierdzeniom organu rentowego i podejmowanym próbom umniejszenia czy też zdyskredytowania ustaleń biegłego i przedstawionych w opinii głównej i uzupełniającej konkluzji, Sąd uznał za równie istotne dla właściwego wyjaśnienia i zrozumienia meandrów niniejszej sprawy okoliczności związane z błędami w działaniu programu (...). Okoliczności ujawnione przez biegłego, który jako administrator programu (...) w jego miejscu pracy, wskazują, że mierzył się on z podobnymi trudnościami, co świadek M. M.. Różnica między działaniami świadka a biegłego była taka, że ten ostatni zabezpieczył się wówczas przed zarzutem braku potwierdzenia występowania błędów w programie (...) – biegły z racji na posiadaną wiedzę i wykształcenie informatyczne wykonał wówczas zrzuty z ekranu z informacjami o błędach w programie (...). Biegły potwierdził, że w tym samym okresie, jaki był rozpatrywany w niniejszej sprawie, w zakładzie pracy w którym pracuje ((...) w B.) wystąpiła również awaria systemu (...) i sposobem na rozwiązanie tego problemu było odinstalowanie programu i jego ponowne zainstalowanie w najnowszej wersji. Informacje te służyły na zobrazowaniu skali problemu z tym programem i jeden ze sposobów, który został przyjęty przez użytkownika ((...)), w celu jego wyeliminowania. Zatem problemy techniczne w programie (...), które wystąpiły w tym okresie były na tyle istotne, że konieczne były niestandardowe działania, gdyż zdaniem Sądu odinstalowanie programu i jego ponowne zainstalowanie nie jest czynnością standardową, gdyż prawidłowe działanie programu powinna zapewnić aktualizacja programu (działanie standardowe). Natomiast fakt, że M. M. z wyprzedzeniem utworzyła dokument (...)+ z kodem (...) w odniesieniu do odwołującego, napotkała problemy przy jego wysłaniu, które były spowodowane przez czynniki od niej niezależne, podejmowała stałe działania w celu jego wysłania za pośrednictwem programu (...), łącznie z wizytą w oddziale ZUSu, wskazuje, że jej działania powinny być skuteczne już w dniu 26 stycznia 2023 roku, a zatem zgłoszenie odwołującego do tzw. „małego ZUSu plus” nastąpiło w terminie.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i podstawę wymiaru składek C. S. na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe i dobrowolne ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 stycznia 2023r. ustalił z kodem (...) (tzw. „mały ZUS plus”), to jest w wysokości uzależnionej od dochodu uzyskanego w 2022r.