Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2020r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Piotr Witkowski
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Beata Dzienis

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2020r. w Suwałkach

sprawy U. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o rentę rodzinną

w związku z odwołaniem U. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 26 lutego 2019 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 345/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26.02.2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił U. K. prawa do renty rodzinnej po zmarłym w dniu 09.02.1998r. R. K..

Wskazał, iż zgodnie z art.70 ust 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.) renta rodzinna przysługuje wdowie, jeżeli:

1)w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo

2)wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole - 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz niezdolnym do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.

Zgodnie zaś z ustępem 2 tego artykułu prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub zaprzestała wychowywania osób wymienionych w ust.1 pkt 2.

U. K. powyższych warunków nie spełnia, ponieważ nie osiągnęła wieku 50 lat, a komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 14.02.2019r. uznała, że nie jest ona niezdolna do pracy.

W odwołaniu od tej decyzji U. K. domagała się jej zmiany i przyznania prawa do renty rodzinnej po zmarłym mężu. Wskazała, iż od uzyskania prawa do renty rodzinnej po zmarłym R. K. jej stan zdrowia nie uległ poprawie, a wręcz przeciwnie - objawy chorobowe nasilają się, co potwierdza jednoznacznie dokumentacja medyczna. Jest więc uprawniona do dalszego otrzymywania prawa do renty rodzinnej. Orzeczenia lekarza orzecznika i komisji lekarskiej ZUS stoją bowiem w sprzeczności z tym co wynika z dokumentacji medycznej oraz ustaleniami specjalistów prowadzących jej leczenie, a którzy mają najlepszą wiedzę odnośnie jej stanu zdrowia. Wynika z niej, że cierpi na liczne schorzenia, w tym dotyczące sfery psychicznej i układu krążenia. Od 2009 r. pojawiły się u niej zaburzenia równowagi oraz trudności z pamięcią. W wyniku przeprowadzonego badania rozpoznano u niej naczyniaka tętniczo-żylnego prawej półkuli mózgu, którego poddano embolizacji. W 2016r. ujawniły się u niej zaburzenia statyki narządów płciowych. Od wielu lat pozostaje pod stalą opieką i kontrolą neurochirurgiczną, poradni onkologicznej, a także psychiatry. Utrzymują się nadal zaburzenia pamięci świeżej, długoterminowej i operacyjnej, orientacji oraz epizody włączeń. Wszystkie te schorzenia czynią ją niezdolną do pracy. Nie może wykonywać pracy zgodnej z wykształceniem (technik ekonomista) i doświadczeniem zawodowym (przed ustaleniem prawa do renty pracowała jako laborantka w sanepidzie). Liczne dysfunkcje zdrowotne powodują trudności w organizowaniu codziennego toku zajęć, w zakresie współpracy, motywacji. Dolegliwości, które nadal u niej występują, stanowiły podstawę przyznania jej w 2017r. prawa do renty rodzinnej i nie ustąpiły, lecz przeciwnie, nasilają się w stopniu uniemożliwiającym wykonywanie pracy zarobkowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji i dodatkowo wskazał, iż odwołująca się była uprawniona do renty rodzinnej do dnia 31.12.2018r. Wniosek o przywrócenie prawa do świadczenia został zgłoszony w dniu 30.11.2018r.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnionego nie można uznać było.

Odwołująca się bowiem nie jest częściowo niezdolna do pracy, co wynika z opinii biegłych lekarzy sądowych, uzyskanych przez Sąd w toku niniejszego postepowania.

Wprawdzie w sprawie biegli sądowi lekarze z zakresu medycyny pracy – D. S., neurologii – K. J., psychiatrii – R. E. (1), psychologii – M. C. i onkologii – dr n. med. A. K. zaopiniowali, że odwołująca się jest częściowo niezdolną do pracy od 01.01.2019r. do 31.12.2020r., to Sąd ich opinii ostatecznie nie podzielił. Wskazani biegli rozpoznali u odwołującej się: naczyniaka tętniczo – żylnego prawej półkuli mózgu, stan po dwukrotnej częściowej embolizacji wewnątrznaczyniowej w 2010r. i radiochirurgii stereotaktycznej w 2010r. oraz zaburzenia lękowe i adaptacyjne. Zdaniem tych biegłych stan zdrowia wnioskującej nie uległ poprawie od ostatniego badania z dnia 11.12. 2015r. na skutek których uznana została za właśnie niezdolną do pracy. Wskazali, iż odwołująca się od 2008r. miała incydenty zaburzeń pamięci, orientacji, równowagi, napady krótkotrwałych „wyłączeń”. Na podstawie badań TK i Angio-TK głowy zdiagnozowano u niej rozległą malformację tętniczo-żylną prawej półkuli mózgu, sięgającej głębokich struktur. W dniach 13.05.2009r. i 04.08.2009r. wykonano u niej częściową embolizację naczyniaka. Natomiast w dniu 02.10.2010r. wykonano zabieg radiochirurgii stereotaktycznej poprzez jednorazowe napromienianie. Kontrolne badanie Angio- TK głowy z dnia 05.10.2018r. zobrazowało czynną większą część naczyniaka zaopatrywanego przez naczynia tętnicze. Jak stwierdzili biegli odwołująca się obecnie ma bóle i zawroty głowy, zaniki pamięci, zaburzenia koncentracji, „wyłącza” się na kilka sekund. Jej ostatnia wizyta u neurochirurga odbyła się w dniu 17.06.2019r. bez propozycji dalszego leczenia neurochirurgicznego, z powodu wyczerpania sposobów leczenia. Biegli wskazali, iż obecność pozostałej części naczyniaka mózgu stanowi niebezpieczeństwo krwawienia śródczaszkowego. Stanowi zagrożenie życia lub ciężkiego inwalidztwa w przypadku krwawienia. Odwołująca się powinna unikać wysiłków fizycznych, stresów. Niezdolność do pracy powodują schorzenie ośrodkowego układu nerwowego.

Na skutek tymczasem zastrzeżeń organu rentowego do powyższej opinii Sąd dopuścił dowód z opinii nowego biegłego z zakresu neurologii dr n. med. R. Z., który rozpoznał u odwołującej się: naczyniaka tętniczo-żylnego prawej półkuli mózgu, stan po częściowej embolizacji naczyniaka dwukrotnie dnia 13.05.2010r. i 14.08.2010r. oraz po radiochirurgii stereotaktycznej dnia 2.10.2010r. ale zaopiniował, iż stwierdzone schorzenia, a głównie aktualne skutki zdrowotne tych schorzeń nie powodują u odwołującej się częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy zarobkowej. Potwierdził, iż odwołująca się z racji zdiagnozowanego naczyniaka struktur głębokich prawej półkuli mózgu miała wykonane zabiegi częściowej embolizacji przeznaczyniowej tego naczyniaka klejem histoakrylowym i lipiodolem dwukrotnie w 2010 roku, w odstępach 6-miesięcznych, następnie wykonano dnia 2 października 2010 roku zabieg radiochirurgii stereotaktycznej. Wskazał jednak dalej, że zgodnie z treścią konsultacji neurochirurgicznej z dnia 17.06.2019r. powódka nie jest kwalifikowana do jakiegokolwiek dalszego leczenia zabiegowego, z racji wyczerpania możliwości takiego leczenia. Poza zgłaszanymi objawami typu bóle i zawroty głowy w badaniu przedmiotowym nie stwierdzono u niej cech ogniskowego uszkodzenia OUN, w tym bez cech niedowładów kończyn. Nie obserwowano powikłań ze strony naczyniaka w postaci krwawienia wewnątrzczaszkowego, objawów ogniskowego uszkodzenia OUN lub padaczki. Dołączony do dokumentacji zapis EEG jest prawidłowy. Stan neurologiczny odwołującej się zadawalający. Aktualny stan kliniczny nie czyni więc jej częściowo lub całkowicie niezdolnej do pracy zarobkowej zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. Biegły stwierdził również, że rozpoznane schorzenie stanowi tylko przeciwskazanie do ciężkiej pracy fizycznej czy dźwigania. Odwołująca się wymaga zaś okresowej kontroli w Poradni Neurologicznej/Neurochirurgicznej z kontrolą neuroradiologiczną zmian wewnątrzczaszkowych. Zabiegi wewnątrzczaszkowe wykonywano u odwołującej się w 2010 roku, od tego czasu nie pojawiły się żadne późnej powikłania tych zabiegów, jak i powikłania wynikające z pozostałości czynnej części malformacji tętniczo-żylnej. Aktualny stan kliniczny odwołującej się nie uległ zmianie w porównaniu do stanu przedmiotowego przedstawionego w badaniu z dnia 11.12.2015 roku. Brak jest jednak cech ogniskowego uszkodzenia OUN w związku z obecnością częściowo zembolizowanego naczyniaka prawej półkuli mózgu.

Opinię biegłego sądowego lekarza z zakresu neurologii dr n. med. R. Z. potwierdzili następnie kolejni biegli sądowi lekarze z zakresu neurologii dr n. med. R. P. i medycyny pracy – dr n. med. I. T..

Biegły z zakresu neurologii rozpoznał u odwołującej się naczyniaka tętniczo-żylnego struktur głębokich prawej półkuli mózgu, po częściowej embolizacji i leczeniu stereotaktycznym w 2010r. Zaopiniował, iż stwierdzone schorzenie, stopień jego zaawansowania i przebieg nie powodują niezdolności do pracy zgodnie z poziomem posiadanych przez odwołującą się kwalifikacji. Biegły potwierdził, iż odwołująca się jest z wywiadem naczyniaka tętniczo-żylnego prawej półkuli mózgu, którego objawy pojawiły się w 2008 roku. Początkowo leczona neurologicznie w S., a następnie w Klinice (...) w L., gdzie w maju 2010 wykonano częściową embolizację naczyniaka uzyskując częściowe zamknięcie naczyniaka. W październiku 2010 wykonano zabieg radiochirurgii stereotaktycznej bez wczesnych i późnych powikłań popromiennych. U odwołującej się utrzymują się bóle głowy o zmiennym nasileniu i zaburzenia koncentracji i uwagi. W kontrolnym angio-KT głowy z dnia 05.10.2018r. wykazano obecność pozostałej części malformacji tętniczo-żylnej. Biegły wskazał, iż obecnie odwołująca się zgłasza zaburzenia równowagi, osłabienie, duszność. Była kierowana na leczenie nerwicy. Odwołująca się powinna unikać wysiłków fizycznych i stresów. Biorąc jednak pod uwagę wykształcenie ekonomiczne oraz wykonywana pracę - laborantka- nie jest to praca, która w sposób realny naraża ją na wysiłek fizyczny lub stres. Zmiana naczyniowa mózgu jest stabilna od ostatniego leczenia- i przez okres 10 lat nie uległa istotnej zmianie ani pogorszeniu. Odwołująca się w badaniu neurologicznym bez istotnych deficytów, bez cech ogniskowego uszkodzenia OUN, bez objawów patologicznych. Biorąc pod uwagę powyższe nie stwierdza się u opiniowanej niezdolności do pracy- zgodnie z poziomem jej wykształcenia i kwalifikacjami, jak również dotychczas wykonywaną pracą zawodową.

Biegła z zakresu medycyny pracy rozpoznała u odwołującej się: malformację tętniczo – żylną w prawej okolicy ciemieniowo – potylicznej, stan po częściowej embolizacji i stereoradiochirurgii malformacji w 2010r. i zaburzenia adaptacyjne. Nie stwierdziła u niej niezdolności do pracy. Potwierdziła ustalenia co do momentu wykrycia u odwołującej się zdiagnozowano naczyniaka mózgu oraz przyjętego procesu leczenia. Badanie angio - KT głowy z dnia 05.10.2018r. wykazało obecność czynnej większej części malformacji naczyniowej. Obraz radiologiczny tej zmiany na przestrzeni wielu lat obserwacji jest stabilny. Odwołująca się ma wykształcenie średnie ekonomiczne, pracowała jako laborantka. Zdaniem biegłej nie sposób stwierdzić, że jest to praca, która wiąże się z narażeniem na wysiłek fizyczny lub stres. Ponadto badana z powodu zdiagnozowanych w 2013r. zaburzeń adaptacyjnych pozostaje pod opieką PZP. Leczy się tylkow trybie ambulatoryjnym. W 2014r. była hospitalizowana 1 dzień w (...) ZOZ w S. w Oddziale (...) - wypisana na własną prośbę. Specjalista psychiatrii konsultant ZUS nie stwierdził podstaw do orzeczenia niezdolności do pracy z powodów psychiatrycznych.

W sprawie opinię sporządził też biegły lekarz z zakresu ginekologii dr n. med. B. D., który rozpoznał u odwołującej się: naczyniaka tętniczo-żylnego struktur głębokich prawej półkuli mózgu, stan po częściowej embolizacji i leczeniu stereotaktycznym w 2010r. Zaopiniował, iż obecny stan zdrowia odwołującej się z punktu widzenia ginekologicznego, nie powoduje u niej niezdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy choćby w wyroku z dnia 14.03.2007r. III UK 130/06 (Lex 368973), w sprawie o świadczenie rentowe to ustalenia biegłych lekarzy sądowych dostarczają sądowi wiedzy specjalistycznej, koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenia rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości.

Podobnie wypowiedział się również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12.01.2010r. I UK 204/09 (Lex 577813) i z 24.02.2010r. II UK 191/09 (Lex 590238). Sąd bowiem musi zawsze kierować się ustaleniami biegłych lekarzy sądowych, którzy posiadają w tym względzie specjalistyczną wiedzę.

Biorąc więc pod uwagę powyższe Sąd podzielił opinie dwóch neurologów z tytułami doktora nauk medycznych oraz biegłej z zakresu medycyny pracy, również z tytułem doktora nauk medycznych, a także opinię biegłego z zakresu ginekologii. Biegli ci w sposób wyczerpujący i dysponując większym autorytetem z tych dziedzinach medycyny, jednoznacznie wskazali na brak podstaw do przyjęcia, że odwołująca się jest choćby częściowo niezdolna do pracy.

Wszyscy biegli rozpoznali te same schorzenia i przestawili identyczny przebieg procesu leczenia, jednak ich stanowiska różniły się do oceny aktualnego stanu zdrowia odwołującej się w związku z tymi schorzeniami. Biegli, których opinie uwzględniono, wskazali, jakie przesłanki medyczne rzeczywiście stanowią o braku niezdolności do pracy, natomiast w sytuacji biegłych, którzy uznali odwołującą się za częściowo niezdolną do pracy, biegli zakładali, że może dojść do pogorszenia jej stanu zdrowia, posługując się trybem przypuszczającym, bez większego odniesienia do dokumentacji medycznej. Co do innych schorzeń, które odwołująca się próbowała przeforsować jako główne – dotyczy to zaburzeń z zakresu psychiki, to dokumentacja medyczna nie wskazywała na występowanie zaburzeń powodujących niezdolność do pracy na moment wydania skarżonej decyzji. Tak jednoznacznie wynika z opinii sporządzonej wespół z psychiatrą R. E. (2) i psychologiem M. C.. Natomiast niniejsze postępowanie nie ma na celu diagnozowania odwołującej się, ale ustalenie, czy jej stan zdrowia powoduje niezdolność do pracy w aspekcie uprawień z zakresu ubezpieczeń społecznych właśnie na dzień wydania zaskarżonej decyzji. Stąd zaświadczenia lekarskie z dnia 24.02.2020r. i dnia 26.06.2020r. o jej stanie zdrowia psychicznego wydane przez lekarzy psychiatrów z (...) w S. nie mogły wpłynąć na stan faktyczny zdrowia na dzień wydania decyzji 26.02.2019r. Zauważyć przy tym należy, że odwołująca się - jak wynika z zaświadczenia z dnia 24.02.2020r. – winna podjąć terapię na Oddziale Nerwic. Dokumentacji jednak odnośnie podjęcia takiej terapii nie założyła, a działała przez fachowego pełnomocnika. Z tych względów Sąd oddalił wniosek dowodowy o powołanie nowego dowodu z opinii biegłego psychiatry.

Mając zatem wszystko powyższe na uwadze na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 kpc orzeczono, jak w sentencji wyroku oddalając odwołanie.

mt