Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2024r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Danuta Poniatowska
Protokolant:	Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 maja 2024r. w Suwałkach

sprawy małoletniej J. T. reprezentowanej przez ustawową przedstawicielkę A. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do renty rodzinnej

w związku z odwołaniem A. P. w imieniu małoletniej J. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 1 sierpnia 2023 r. znak (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 1.08.2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił przyznania prawa do renty rodzinnej po zmarłym (...) P. T. jego małoletniej córce J. T., reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową – matkę A. P..

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że P. T. nie spełniał warunków do przyznania renty, ponieważ upłynęło 18 miesięcy od ustania jego ubezpieczenia.

W odwołaniu od tej decyzji A. P. domagała się jej zmiany i przyznania małoletniej córce J. T. prawa do renty rodzinnej po zmarłym ojcu P. T.. Wskazywała na chorobę alkoholową zmarłego i swoją trudną sytuację.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

P. T. (ur. (...)) zmarł (...) Jego córka J. T. urodziła się (...)

Na podstawie złożonych przez A. P. dokumentów oraz informacji zebranych przez organ rentowy ustalono, że w dziesięcioleciu poprzedzającym powstanie całkowitej niezdolności do pracy (w dacie śmierci (...)) P. T. posiadał wymagany co najmniej 5-letni okres składkowy i nieskładkowy, tj. 5 lat 4 miesiące i 13 dni. Jednakże zgon nastąpił po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia z dniem 19.04.2020 r. Ostatnim okresem ubezpieczenia było stypendium – staż odbywany na podstawie skierowania (...)Urzędu Pracy w E..

P. T. odbywał zasadniczą służbę wojskową od 8.05.2007 r. do 3.08.2007 r., pobierał stypendium – w związku ze stażem odbywanym na podstawie skierowania (...) Urzędu Pracy w E. w okresach: 5.02.2007 r. – 18.03.2007 r., 21.10.2019 r. – 15.04.2020 r. i 18.04.2020 r. – 19.04.2020 r. Był też zarejestrowany w (...) w E. jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. Podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę:

⚫

(...) S.A. w okresie 2.01.2018 r. – 26.01.2018 r. (w tym nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy 21.01.2018 r.-26.01.2018 r.);

⚫

(...) Sp. z o.o. w okresie 25.01.2011 r. – 22.11.2017 r. (w tym czasie korzystał ze świadczeń z tytułu niezdolności do pracy oraz pobierał zasiłek ojcowski);

⚫

(...) w okresie 4.11.2008 r. – 12.11.2008 r. (nie wskazano podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe);

⚫

Zakład (...) w okresie 1.09.2008 r. – 8.10.2008 r. (w tym nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy 11.09.2008 r., 30.09.2008 r., 8.10.2008 r.);

⚫

(...) Sp. z o.o. w okresie 26.02.2018 r. – 25.05.2018 r. (w tym liczne nieusprawiedliwione nieobecności w pracy);

⚫

(...) Sp. z o.o. w okresie 1.10.2018 r. – 21.11.2018 r. (w tym nieusprawiedliwione nieobecności w pracy);

⚫

(...) S.C. w okresie 4.01.2008 r. – 22.08.2008 r. (urlopy bezpłatne począwszy od 1.03.2008 r. do końca zatrudnienia);

⚫

J. W. (płatnik składek) w okresie od 24.04.2018 r. – 17.05.2018 r.

Ogólny okres składkowy i nieskładkowy udowodniony przez zmarłego wynosi 8 lat i 1 miesiąc.

W dniu 11.07.2023 r. A. P. wystąpiła z wnioskiem o rentę rodzinną po zmarłym (...) P. T. na rzecz małoletniej córki J. T.. W sprawie sporna pozostawała przede wszystkim data powstania niezdolności do pracy P. T., która warunkowała spełnienie warunku powstania niezdolności do pracy przed upływem 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Sąd dokonał ustaleń, co do tej okoliczności, dopuszczając dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych odpowiednich specjalności, mając na uwadze rodzaj schorzeń rozpoznanych u odwołującego. W sprawie zebrano dodatkową dokumentację medyczną oraz dokumenty dotyczące postępowania w sprawie przymusowego leczenia odwykowego. Biegli lekarze sądowi zostali zobowiązani do wypowiedzenia się, czy przed datą śmierci wnioskodawca był częściowo niezdolny do pracy, jeżeli tak, to w jakim okresie, zwłaszcza czy ta niezdolność istniała/powstała przed (...)

Biegli z zakresu neurologii, psychiatrii i psychologii klinicznej wskazali na rozpoznanie: ciężki uraz czaszkowo-mózgowy powikłany krwawieniem wewnątrzczaszkowym dnia 14.06.2023 r., stan po kraniotomii prawostronnej i ewakuacji krwiaka podtwardówkowego z odbarczeniem kostno-oponowym, wtórne uszkodzenie pnia mózgu, ostra niewydolność krążeniowo-oddechowa, niepowikłane uzależnienie od alkoholu. Zaopiniowali, że zmarły był całkowicie niezdolny do pracy od momentu zachorowania – 14.06.2023 r. Wskazali, że dokumentacja medyczna nie potwierdza żadnych schorzeń, które wcześniej mogłyby spowodować częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. W opinii biegłych dokumentacja wskazuje, że zmarły był osobą uzależnioną od alkoholu, przez pewien czas prowadził terapię z tego powodu, był badany przez specjalistę psychiatrę, który rozpoznał uzależnienie od alkoholu. Nie rozpoznano jednak innych patologii w stanie psychicznym, nie odnotowano leczenia ambulatoryjnego ani szpitalnego z powodu powikłań alkoholizmu. W ocenie biegłych brak przesłanek, by uznać, że przed dniem (...) istniała niezdolność do pracy (opinia k.89-90).

Strony nie składały zastrzeżeń do sporządzonej opinii.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 65 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251 ze zm.) renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

Z uwagi na wiek P. T., prawo do emerytury mu nie przysługiwało.

Jak stanowi art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (art. 57 ust. 1 pkt 2), uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy
i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat. Okres ten powinien przypadać
w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Ten warunek stażowy został spełniony.

Nie został jednak spełniony warunek powstania niezdolności do pracy w okresie pozostawania w ubezpieczeniu lub przed upływem 18 miesięcy od jego ustania. Ostatnie ubezpieczenie P. T. ustało z dniem 19.04.2020 r. i do tego czasu nie została stwierdzona u niego niezdolność do pracy. Również przez następne 18 miesięcy tj. do (...) takiej niezdolności u niego nie stwierdzono. Ustalenie, że P. T. był niezdolny do pracy od 14.06.2023 r., wskazuje, że niezdolność powstała po przekroczeniu 18 miesięcy, o których mówi art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy. Jego ogólny staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe) wyniosły 8 lat i 1 miesiąc, co nie dawało podstaw do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w innym trybie (art. 57 ust. 2 lub art. 58 ust. 4 ustawy), mimo stwierdzonej całkowitej niezdolności do pracy.

Podkreślić należy, że odwołująca nie wskazywała, aby po zakończeniu stażu prowadzonego przez (...) w E., P. T. podlegał ubezpieczeniom społecznym.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe, w tym opinia biegłych sądowych ustalająca datę powstania całkowitej niezdolności do pracy na 14.06.2023 r., nie daje podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji wyroku.