III U 474/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Suwałkach z 2025-01-30
Sygn. akt III U 474/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 stycznia 2025r.
Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
|
Przewodniczący: |
sędzia Cezary Olszewski |
|
Protokolant: |
Beata Dzienis |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2025r. w Suwałkach
sprawy T. K. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
o rentę z tytułu niezdolności do pracy
w związku z odwołaniem T. K. (1)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
z dnia 13 sierpnia 2024 r. znak (...)
oddala odwołanie.
Sprostowano uzasadnienie prawomocnym post. z dnia 17.02.25r. B. Dzienis
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 13 sierpnia 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił T. K. (1) ponownego ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Wskazał na art. 14 ust.3 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023r. poz. 1251 ze zm.) i orzeczenie komisji lekarskiej z dnia 8 sierpnia 2024 roku, która nie stwierdziła u wnioskodawcy niezdolności do pracy.
W odwołaniu od tej decyzji T. K. (1) domagał się jej zmiany
i przyznania prawa do renty na dalszy okres. Wskazał na zły stan zdrowia, który powoduje u niego dalszą niezdolność do pracy.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.
Sąd ustalił, co następuje:
T. K. (1) (ur. (...)) w okresie od 1 września 1996r roku do 27 lutego 2018 roku pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w kilku zakładach pracy jak i na umowę zlecenia, ostatnio w PHU (...) Spółka Jawna w S.. Od 6 grudnia 2019r pobierał świadczenie rehabilitacyjne.
(dowód: świadectwa pracy k. 6-22 a.r.; informacja o okr. skład. i nieskł. k. 1-2; zaśw. k. 45).
W dniu 23 listopada 2020r. wystąpił z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Decyzją z 22.02.2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz.1270 ze zm.) przyznał prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, od 30 listopada 2020r, tj. od zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Tą sama decyzją przyznano też T. K. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31 stycznia 2022r w związku z orzeczeniem lekarza orzecznika z dnia 11.01.2021r. Następnie decyzjami z dnia 28 kwietnia 2022r ustalono całkowitą niezdolność do pracy odwołującego do 31 lipca 2022r., z 2.listopada 2022r częściową niezdolność do pracy do 31 grudnia 2022r, z dnia 23 marca 2023r. częściową niezdolność do pracy do 30 września 2023r, z dnia 8 listopada 2023r częściową niezdolność do pracy 31 marca 2024r.
Na skutek kolejnego wniosku T. K. (1) z dnia 1 marca 2024r. ostatecznie decyzją z dnia 22 maja 2024r zakład odmówił ponownego ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, albowiem tak orzecznik, jak i później komisja lekarska nie uznały go za niezdolnego do pracy.
Sąd dokonał ustaleń, co do aktualnego stanu zdrowia wnioskodawcy, dopuszczając na tę okoliczność dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych odpowiednich specjalności, mając na uwadze rodzaj schorzeń rozpoznanych u odwołującego. Biegli lekarze sądowi zostali zobowiązani do wypowiedzenia się, czy wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy, jeżeli tak, czy jest to niezdolność stała czy okresowa. Przy sporządzaniu opinii biegli uwzględnili zgromadzoną w sprawie dokumentację medyczną oraz przeprowadzili badanie odwołującego.
Biegli z zakresu ortopedii, onkologii i radioterapii onkologicznej oraz neurologii, kardiologii rozpoznali u odwołującego przewlekły zespół bólowy kręgosłupa C i L/S, chorobę zwyrodnieniową stawów, przebyte złamanie miednicy. Wskazali także na podejrzenie S. czyli łagodne, dobrze odgraniczone guzy powstające z komórek S., tworzących osłonki mielinowe nerwów obwodowych, czaszkowych lub korzeni nerwów rdzeniowych. Na podstawie przeprowadzonych badań biegli stwierdzili, iż schorzenia badanego nie powodują niezdolność do pracy
Organ rentowy do przedmiotowej opinii zastrzeżeń nie złożył, natomiast zastrzeżenia złożył odwołujący, który wniósł o uzupełnienie opinii poprzez „ujęcie w niej orzeczenia o niepełnosprawności wydanego po sporządzeniu opinii, w którym to orzeczeniu zawarto wskazania dotyczące warunków pracy chronionej, zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie , korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych ,terapeutycznych i rehabilitacyjnych. Odwołujący podnosił, iż jest osobą niepełnosprawną, stan jego zdrowi się pogarsza, jest schorowany i cierpi na osteoporozę, zwapnienie kości, ma pękniętą rzepkę w kolanie co wymaga operacji, a kości mu się łamią przy minimalnych urazach. Do tego jest diagnozowany onkologicznie gdyż wykryto u niego guzy nowotworowe.
Sąd uznał, iż nastąpiło dostateczne wyjaśnienie sprawy i ustalił, iż odwołujący jest niezdolny do pracy. Ustalenie to wynika z faktu, że zespół biegłych licznych specjalności nie miał najmniejszych wątpliwości, że stan zdrowia odwołującego uzasadnia przyjęcie, że jest on zdolny do pracy zarobkowej.
Sąd nie widział potrzeby dopuszczania kolejnego dowodu z opinii biegłych na okoliczność ustalenia stanu zdrowia odwołującego, bowiem biegli wskazali na występujące u niego schorzenia, dokonali analizy dokumentacji medycznej, a zatem byli w stanie poczynić ustalenia niezbędne do wydania opinii. Odwołujący nie wskazał na istnienie innych schorzeń dotychczas nie objętych badaniem i opiniowaniem przez biegłych. Sam fakt uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w oparciu stwierdzenie tych samych schorzeń, które wzięli pod uwagę biegli sporządzający opinię na potrzeby sprawy niniejszej nie czyni opinii wadliwą i nie stanowi podstawy do ponownego dopuszczania dowodu z takiej opinii. Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności podlegają tym samym zasadom w zakresie podejmowania pracy, jak każda inna osoba ubiegająca się o zatrudnienie. Zaliczenie osoby do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, nie wyklucza też możliwości zatrudnienia jej u pracodawcy, niezapewniającego warunków pracy chronionej, przy spełnieniu określonych warunków.
Biegli sporządzający opinię wskazali, iż stwierdzona w czasie badania funkcja narządu ruchu nie jest upośledzona na tyle, by stwierdzić, że istniej znaczne ograniczenie zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami, i dotyczy to także zmian guzowatych (podejrzenie S.).
Jak wskazuje się w orzecznictwie i literaturze potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. Przy czym potrzebą taką nie może być przeświadczenie strony, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla niej tezy (np. wyr. SN: z 22.7.1997r., I CKN 174/97, z 30.5.2007r., IV CSK 41/07,; z 6.5.2009r., II CSK 642/08, ). Sąd nie uwzględnił wniosku o uzupełnienie opinii biegłych, bowiem dokonali oceny zdrowia powoda w zakresie wszystkich stwierdzonych schorzeń, które stanowiły też podstawę ustalenia niepełnosprawności.
Sąd zważył, co następuje:
Jak stanowi art. 57 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz.1270 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy;
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Zgodnie z art. 58 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (art. 57 ust. 1 pkt 2), uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy
i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat. Okres ten powinien przypadać
w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.
Kwestię niezdolności do pracy reguluje art. 12 ustawy o emeryturach i rentach
z FUS, zgodnie z którym niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust.1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2) zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3).
Jak stanowi art. 13 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowań, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia
i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.
Kwestię niezdolności do pracy Sąd rozważył bazując przede wszystkim na opinii biegłych lekarzy sądowych z zakresu schorzeń, na które cierpi wnioskodawca.
W ocenie biegłych sporządzających opinię, występujące schorzenia i stan zdrowia T. K. (1) jest na tyle dobry, że jest on osobą zdolną do pracy. Podkreślić należy, że był to zespół aż trzech specjalistów, którzy sporządzili opinię po badaniu odwołującego i analizie jego dokumentacji medycznej biorąc pod uwagę schorzenia na które cierpi odwołujący. Do tego fachowość opinii, wieloletnie doświadczenie biegłych i ich bezstronność w ocenie sądu zasługiwały na podzielenie wniosków tej opinii. Sąd miał na uwadze także fakt, że odwołujący nie wskazał na istnienie innych schorzeń, niż te które były przedmiotem oceny biegłych, zatem uprawnione było wnioskowanie, że na potrzeby uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności wykazane zostały te same schorzenia, które biegli ocenili w swojej opinii.
Jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy „pojęcie niepełnosprawności, które zawiera art. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie może być utożsamienie z pojęciem niezdolności do pracy, określonym w art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.). Pojęcia te nie są tożsame, a różnice między nimi występują zarówno w płaszczyźnie definicyjnej, jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów, które z kolei stanowią przesłankę do przyznania innego rodzaju świadczeń bądź uprawnień. Zgodnie z art. 4 ust. 1 do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Z kolei w myśl art. 4 ust. 2 powołanej wyżej ustawy do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. A zatem warunkiem zaliczenia do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest nie tylko stopień naruszenia sprawności organizmu w odniesieniu do zdolności do wykonywania zatrudnienia (a nie niezdolności do pracy), ale także istnienie wymogu pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Oznacza to, że omawiana ustawa wiąże zaliczenie do stopnia niepełnosprawności ze zdolnością do wykonywania zatrudnienia, a nie z niezdolnością do pracy w rozumieniu przepisów rentowych, a nadto z możliwością wypełniania ról społecznych, jako elementu uczestnictwa w życiu społecznym”. Mimo podobieństwa definicji, stwierdzenie umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie jest tożsame ze stwierdzeniem niezdolności do pracy (wyr. SN z 4.3.2008 r., II UK 130/07, OSNP 2009, Nr 11–12, poz. 156; post. SN z 16.12.2005 r., II UK 77/05, OSNP 2006, Nr 23–24, poz. 372; wyr. SN z 20.10.2005 r., II UK 62/05,).
W tych okolicznościach Sąd odwołanie T. K. (1) uznał za niezasadne dlatego też podlegało ono oddaleniu.
W związku z powyższym, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.
Sędzia Cezary Olszewski
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Suwałkach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Cezary Olszewski
Data wytworzenia informacji: