Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2022r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Piotr Witkowski
Protokolant:	Sylwia Zarzecka Balcer

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 grudnia 2022r. w Suwałkach

sprawy J. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wszczęcie postępowania w sprawie wycofania wniosku o emeryturę

w związku z odwołaniem J. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 9 sierpnia 2022 r. znak (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od J. R. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. 180 (sto osiemdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przekazuje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O. do rozpoznania wniosek J. R. zawarty w piśmie z dnia 7 grudnia 2022r. złożonym w tym dniu na rozprawie o zobowiązanie organu rentowego do ponownego naliczenia jego emerytury zgodnie ze złożonym przez niego wnioskiem (...) z datą złożenia 15.10.2020r. lub 15.11.2020r. wraz z wnioskiem o rozstrzygnięcie czy pobory wypłacone tytułem premii kwartalnej za III kwartał 2020r. muszą być uznane jako przychody miesiąca października 2020r.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 9.08.2022r. odmówił J. R., po rozpoznaniu jego wniosku z dnia 16.05.2022r., wszczęcia postępowania w sprawie wycofania wniosku o emeryturę.

W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 116 ust. 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022r., poz. 504), zwanej dalej emerytalną, wniosek o emeryturę lub rentę może być wycofany, jednak nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji. W razie wycofania wniosku, postępowanie w sprawie świadczeń ulega umorzeniu. W dniu 10.02.2021r. Zakład wydał decyzję o przyznaniu emerytury w ostatecznej wysokości oraz decyzję odmawiającą przyznania rekompensaty. Dnia 8.03.2021r. J. R. złożył odwołanie do Sądu. Wyrokiem z 27.05.2021r. Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wydał postanowienie o umorzeniu postępowania. Wyrok uprawomocnił się 7.06.2021r. W związku z tym, że w/w decyzja jest prawomocna, nie ma możliwości wycofania wniosku o emeryturę złożonego w dniu 29.09.2020r.

W odwołaniu od tej decyzji J. R. nie zgodził się z nią, gdyż uważał, że wiele razy wnioskował do ZUS o korektę daty złożenia wniosku o emeryturę. Powołał się jeszcze na pismo z dnia 8.03.2021r., które było złożone celem zachowania terminu dla możliwości złożenia kolejnych dokumentów pracy w szczególnych warunkach, o które wówczas się starał. Informował w nim, że nadal stara się o uzyskanie właściwego świadectwa pracy dotyczącego okresu pracy w warunkach szczególnych podczas zatrudnienia w (...) Ś.. Nie sądził, że sprawa trafi do Sądu. Jednak ostatecznie na wniosek ZUS w piśmie procesowym do Sądu z 19.05.2021r. wnoszący o umorzenie – Sąd umorzył postępowanie na podstawie art. 477 kpc.

Powołał się też na sprawy sądowe, w których Sąd nie odniósł się do korekty terminu przyznania emerytury, więc uważał, że winien uczynić to samo organ rentowy. Skoro tego nie uczynił, teraz powinien uczynić to Sąd.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wyjaśnił, że na skutek wniosku z dnia 29.09.2020r. decyzją z dnia 28.10.2020r. przyznał odwołującemu się emeryturę w kwocie zaliczkowej na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS od 1.09.2020r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Decyzja ta nie została zaskarżona, zatem stała się prawomocna.

Decyzją z dnia 15.12.2020r. Zakład, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 4.12.2020r., podjął wypłatę emerytury w kwocie zaliczonej w zbiegu z rentą z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od 1.11.2020r., tj. od miesiąca, w którym ustała przyczyna powodująca zawieszenie wypłaty świadczenia. Decyzją z dnia 10.02.2021r. organ rentowy z urzędu przyznał odwołującemu się emeryturę w ostatecznej wysokości od 1.09.2020r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Decyzja ta nie została zaskarżona, zatem stała się prawomocna.

Dalej wskazał na wydane decyzje odnośnie przyznania odwołującemu się rekompensaty i ustalenia wysokości kapitału początkowego oraz emerytury i sprawy sądowe z tym związane.

Następnie wskazał, że kolejny wniosek o emeryturę odwołujący się złożył w dniu 16.05.2022r. Do wniosku dołączył oświadczenie w sprawie świadczenia długoterminowego dotyczącego przyznania / ponownego ustalenia wysokości / podjęcia wypłaty tego świadczenia – od dnia spełnienia warunków ( (...)) oraz wniosek o wycofanie wniosku złożonego w sprawie emerytury z dnia 29.09.2020r. ( (...)). Po rozpoznaniu tego wniosku z 16.05.2022r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję z dnia 9.08.2022r., którą odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wycofania wniosku o emeryturę, gdyż wniosek o emeryturę lub rentę może być wycofany, jednak nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji. Decyzja zaś w zakresie emerytury uprawomocniła się.

Odnośnie zaś oświadczenia na druku (...), to podniósł, że jest ono skuteczne, jeżeli zostanie przedłożone wraz z wniosek w sprawie przyznania, ponownego ustalenia wysokości lub podjęcia wypłaty świadczenia lub najpóźniej przed uprawomocnieniem się decyzji o przyznaniu, ponownym ustaleniu wysokości lub podjęciu wypłaty świadczenia. Odwołujący się w oświadczeniu (...) z dnia 16.05.2022r. nie sprecyzował jednak jednoznacznie swego żądania.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnionego uznać nie można było.

W sprawie podnieść przede wszystkim należy, że – jak zauważył to organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie – w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zakres i przedmiot rozpoznania sądowego wyznacza przedmiot decyzji organu rentowego i żądanie zgłoszone w odwołaniu wniesionym do sądu., na co w swoich orzeczeniach zwrócił uwagę Sąd Najwyższy (np. postanowienie z 2.03.2011r., II UZ 1/11, z dnia 13.05.1999r., II UZ 52/99 i z 18.03.2008r., II UZ 4/08). Tylko więc w zakresie przedmiotu zaskarżonej decyzji podlega ona kontroli sądu zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności. Postępowanie sądowe zmierza do kontroli prawidłowości lub zasadności zaskarżonej decyzji, a w związku z tym wykluczone jest rozstrzyganie przez sąd, niejako w zastępstwie organu rentowego, żądań zgłoszonych w toku postępowania odwoławczego, które nie były przedmiotem zaskarżonej decyzji. Tak jednoznacznie wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego (np. postanowienie z 22.02.2012r., II UK 275/11, wyrok z 29.11.2000r., II UKN 759/99). Przecież sąd rozpoznaje odwołania od konkretnej decyzji.

Decyzja natomiast, którą zaskarżył odwołujący się, jest prawidłowa. Nie można bowiem cofnąć wniosku o emeryturę, kiedy decyzja o jej przyznaniu stała się prawomocna. Jak wszakże wskazał organ rentowy, zgodnie z art. 116 ust. 2 ustawy emerytalnej, wniosek o emeryturę lub rentę może być wycofany, jednak nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji. Odnośnie odwołującego się decyzja o przyznaniu mu emerytury z 28.10.2020r. dawno temu uprawomocniła się. Nie była w ogóle skarżona przez odwołującego się. Fakt, że emerytura w decyzji tej została przyznania w kwocie zaliczkowej, niczego nie zmienia. Emerytura bowiem została przyznana i w zakresie tym wiąże i organ rentowy, i sąd. Kwestia tylko jej wysokości polegała ostatecznemu rozstrzygnięciu i w tym zakresie wydane przez organ rentowy decyzje były skarżone. Jeżeli odwołujący się uważał, że w odwołaniach od tych decyzji skarżył też datę przyznania emerytury i sąd do tego nie ustosunkował się, winien wnosić apelację od wyroków sądów. Niemniej Sąd zauważa, że odwołania wprost nie dotyczyły daty przyznania emerytury. Jeżeli zaś uważał, że data przyznania emerytury winna być inna, powinien wprost kierować takie żądania najpierw do organu rentowego, a nie sądu. Zresztą pisma odwołującego się nie zawierały wprost konkretnych żądań i wniosków do rozstrzygnięcia. Opisywały jedynie historię przebiegu sprawy i trudno było z nich wywnioskować konkretne żądania, które można byłoby przekazać do rozpoznania organowi rentowemu. Jak przecież wyżej wskazano, wykluczone jest rozstrzyganie przez sąd, niejako w zastępstwie organu rentowego, żądań zgłoszonych w toku postępowania odwoławczego, które nie były przedmiotem zaskarżonej decyzji. Takie konkretne żądania odwołujący się zgłosił dopiero w toku postępowania sądowego pismem z dnia 7.12.2022r. W związku z tym należało je przekazać organowi rentowemu do rozpoznania. Zgodnie bowiem z art. 477 ¹⁰ § 2 kpc, jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje je do rozpoznania organowi rentowemu. Organ rentowy musi bowiem najpierw odnieść się do tych żądań.

Mając zatem to wszystko na uwadze, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie od decyzji z dnia 9.08.2022r., natomiast na mocy art. 477 ¹⁰ § 2 kpc przekazał organowi rentowemu do rozpoznania wniosek zawarty w złożonym na rozprawie piśmie z dnia 7.12.2022r. o zobowiązanie organu rentowego do ponownego naliczenia emerytury odwołującego się zgodnie ze złożonym przez niego wnioskiem (...) z datą złożenia 15.10.2020r. lub 15.11.2020r., wraz z wnioskiem o rozstrzygnięcie, czy pobory wypłacone tytułem premii kwartalnej za III kwartał 2020r. muszą być uznane jako przychody miesiąca października 2020r.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł jak w pkt. 2 wyroku na podstawie art. 99 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc i w zw. z §9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r., poz. 1804 ze zm.). Odwołujący się przegrał sprawę, więc takie winien zwrócić organowi rentowemu reprezentowanemu przez radcę prawnego.