Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2023r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Piotr Witkowski
Protokolant:	Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 czerwca 2023r. w Suwałkach

sprawy K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

w związku z odwołaniem K. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 19 października 2022 r. znak (...)

oddala odwołanie;

przekazuje kartę informacyjną leczenia szpitalnego K. K. z dnia 5 czerwca 2023r. organowi rentowemu jako nowy wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Sygn. akt III U 576/22

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 19.10.2022r. odmówił K. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu decyzji wskazał, że zgodnie z art. 57 w zw. z art. 58 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022r., poz. 504 ze zm.) prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

jest niezdolny do pracy;

ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie:

- 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

- 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

- 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

- 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

- 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat,

a ponadto okres ten przypada w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; warunek ten nie jest wymagany w przypadku ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy;

niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i pkt 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11, 12 i pkt 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, pkt 5 lit. a, pkt 6 i 12, oraz w okresach pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Zakład odmówił przyznania renty, ponieważ Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 13.10.2022r. ustaliła, iż K. K. nie jest niezdolny do pracy.

W odwołaniu od tej decyzji K. K. zarzucił jej:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 57 w zw. z art 58 i art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez błędną ich wykładnię i przyjęcie, że nie jest on nie niezdolny do pracy, podczas gdy wobec swojego stanu zdrowia spełnia definicję osoby niezdolnej do pracy t.j. całkowicie lub częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu

oraz

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść polegający na błędnym przyjęciu, że nie jest on niezdolny zdolny do pracy podczas gdy jest osobą schorowaną (stwierdzone stwardnienie rozsiane, liczne ogniska hiperintensywne demielinizacyjne, problemy z mówieniem, problemy z prawidłowym tokiem rozumowania, pogarszająca się mobilność bólów w lewym biodrze) wymagającą opieki ze strony najbliższej rodziny i potrzebującą pomocy przy codziennych czynnościach i ogólnym funkcjonowaniu oraz osobą niezdolną do podjęcia pracy.

Domagał się więc jej zmiany i przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz zasądzenia od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych. Argumentował, iż ponad rok temu zdiagnozowano u niego stwardnienie rozsiane. Wyniki badania MR głowy, przeprowadzonego w dniu 11.08.2022 r. wskazują, że w istocie białego obu półkul mózgu widoczne są liczne ogniska hiperintensywne demielinizacyjne, położne głownie okołokomorowo. Największe ma wymiary 18x10 mm i jest położone przy trójkącie potylicznym prawej komory bocznej. Kilka drobnych ognisk umieszczonych jest podkorowo. Łączna liczba ognisk wynosi ok. 25. Stwardnienie rozsiane to choroba nieuleczalna, przewlekła, postępująca, a w jego przypadku stan zdrowia pogarsza się z każdym dniem. Ma trudności w wykonywaniu najprostszych czynności, występują u niego zaburzenia funkcji ruchowych, czuciowych i organów zmysłu. Często ma zaburzenia równowagi, zawroty głowy i bóle neuropatyczne. Zaobserwowane zostały również zaburzenia mowy oraz zaburzenia poznawcze i zaburzenia nastroju. Najczęściej występujące problemy to: trudności w przypominaniu faktów z życia, nazwisk, terminów, trudności z uczeniem się zapamiętywaniem nowych rzeczy, zaburzenia uwagi i myślenia, kłopoty w koncentracji i utrzymaniu uwagi, trudności w planowaniu, kłopoty z widzeniem przestrzennym i pamięcią, zubożenie czynności intelektualnych. Odczuwa silny ból w lewym biodrze. Pomimo odbytej rehabilitacji jego stan zdrowia nie poprawił się. Zdarzają się dni, gdy nie jest w stanie podnieść się z łóżka. Powyższe ma ogromny wpływ na pracę zawodową, gdyż bardzo złe samopoczucie, utrata sprawności i potrzeba rehabilitacji uniemożliwiają kontynuowanie zatrudnienia. Orzeczeniem lekarskim z dnia 28.10.2022 r. stwierdzono u niego niezdolność do wykonywania pracy na określonym stanowisku, wobec powyższego jego pracodawca wypowiedział mu umowę o pracę z przyczyn zdrowotnych. Natomiast organ rentowy pominął, że w stosunku do niego się orzeczono, że jest on niepełnosprawny w stopniu lekkim. Natomiast pacjent legitymujący się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności ma „urzędowe" potwierdzenie, że jest osobą niepełnosprawną, a więc jest niezdolny do wypełniania ról społecznych z powodu naruszenia sprawności organizmu, a od tego już tylko krok do stwierdzenia niezdolności do pracy w rozumieniu rentowym. Ten pogląd znajduje swoje odzwierciedlenie również w orzecznictwie.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie uzasadniając jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Suwałkach ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnionego uznać nie można było.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 powołanej ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który jest niezdolny do pracy. Tymczasem odwołujący się nie jest niezdolny do pracy.

Na potrzeby Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oceny niezdolności do pracy, stosownie do art. 14 ust. 1, 2a i 2e ustawy o emeryturach i rentach z FUS, dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu, a gdy osoba zainteresowana wniesie od tego orzeczenia sprzeciw, komisja lekarska Zakładu. Na potrzeby natomiast postępowania sądowego stosownej oceny niezdolności do pracy dokonują, na podstawie art. 278 kpc, biegli lekarze sądowi.

Należy wcześniej wskazać, w celu uporządkowania faktów, iż odwołujący się wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy złożył w dniu 12.08.2022r. Lekarz orzecznik, wyłącznie na podstawie analizy dokumentacji medycznej, nie stwierdził u odwołującego się niezdolności do pracy. Komisja lekarska – rozpoznająca sprzeciw odwołującego się – po wcześniejszym badaniu, również nie stwierdziła niezdolności do pracy.

W niniejszym postępowaniu sąd uzyskał dwie opinie biegłych lekarzy sądowych z zakresu schorzeń, na które cierpi odwołujący się.

Pierwszą opinię wydali biegli lekarze sądowi z zakresu neurologii dr.n.med. R. Z., medycyny pracy – D. S., psychiatrii – R. E. oraz ortopedii i traumatologii – M. C. (1). Po wcześniejszym zbadaniu odwołującego się i przeanalizowaniu zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej rozpoznali u niego następujące schorzenia: stwardnienie rozsiane, leczenie immunomodulujące – T., zaburzenia adaptacyjne oraz bóle głowy. Zaopiniowali, iż rozpoznane schorzenia, ich przebieg i stopień zaawansowania nie powodują u odwołującego się niezdolności do pracy. Wskazali, i odwołujący się jest z półtorarocznym wywiadem chorobowym ze strony ośrodkowego układu nerwowego, co została zdiagnozowane podczas hospitalizacji w Klinice (...) w B. we wrześniu 2021r. jako stwardnienie rozsiane. Rozpoznanie oparto na wywiadzie, badaniu przedmiotowym neurologicznym, badaniu MRI mózgowia z kontrastem oraz badaniu płynu mózgowo-rdzeniowego. Odwołujący się został zakwalifikowany do leczenia immunomodulującego w ramach terapii lekowej. Z powodu nietolerancji (...) (objawy grypopodobne, zaburzenia depresyjne) od sierpnia 2022r. korzysta z leczenia T.. Stan kliniczny neurologiczny odwołującego się jest dobry. W obrazie klinicznym ujawniono skąpe objawy kliniczne w postaci niedoczulicy połowiczej lewostronnej oraz dyskretnych objawów piramidowych (nieco żywsze odruchy głębokie z prawej kończyny górnej, brak odruchów brzusznych obustronnie, brak objawów podeszwowych). Odwołujący się podczas hospitalizacji dwukrotnie otrzymywał wlewy (...) 1g przez 3 dni (wrzesień 2021r. , listopad 2022r.). W badaniach neuroobrazowych wskazano liczne rozsiane ogniska demielinizacyjne, nie ujawniono natomiast ognisk aktywnych. Badanie z dnia 11.08.2022r. w zestawieniu z badaniem z dnia 02.09.2021r. nie wykazuje progresji zmian - stan radiologiczny stabilny. W rdzeniu szyjnym nie stwierdzono zmian ogniskowych. Stan psychiczny odwołującego się w postaci rozpoznanych zaburzeń adaptacyjnych nie wpływa na jego zdolność do pracy. Aktualnie odwołujący się może pracować korzystając z nabytych umiejętności. Może korzystać z otwartego rynku pracy z uwzględnieniem przeciwskazań, jakimi są w jego przypadku ciężka praca fizyczna wymagająca dźwigania, praca na wysokości, praca wymagająca dużej precyzji rąk. Każdorazowo o zatrudnieniu na określonym stanowisku pracy decyduje lekarz medycyny pracy.

W związku z uzupełnieniem przez odwołującego się materiału dowodowego o dokumentację medyczną dotycząca leczenia chorób oczu, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego lekarza sądowego z tego zakresu. Na podstawie analizy zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej biegły lekarz sądowy z zakresu okulistyki dr.n.med. K. S. rozpoznała u odwołującego się: niezborność krótkowzroczną oka prawego oraz krótkowzroczność oka lewego. Zaopiniowała, że rozpoznane schorzenia nie powodują u odwołującego się niezdolności do pracy. Jak wynikało z dokumentacji medycznej zgromadzonej w sprawie odwołujący się leczy się od półtora roku z powodu stwardnienia rozsianego. Nie był hospitalizowany ani operowany w oddziale okulistycznym. Ostrość wzroku obu oczu do dali i bliży, opisana w zaświadczeniu 27.02.2023r. jest prawidłowa (do dali z niewielką korekcją okularową). Pole widzenia jest obwodowo zawężone, jednak niemiarodajne, a na dnie oczu okulista nie stwierdził zmian patologicznych w obrębie nerwów wzrokowych, które sugerowałyby istotne ubytki w polu widzenia. Taki zaś stan narządu wzroku nie sprowadza niezdolności do pracy. Tym samym odwołujący się z pełnym widzeniem obu oczu może wykonywać różne rodzaje zatrudnienia na wolnym rynku.

Jak natomiast wypowiedział się Sąd Najwyższy, choćby w wyroku z dnia 14.03.2007r. III U 130/06, ustaleń w sprawie o świadczenie rentowe w zakresie medycznym nie można oprzeć wbrew opinii biegłych lekarzy sądowych. Jak czytamy w tym wyroku dopiero ustalenia biegłych lekarzy sądowych dostarczają sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenia rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości.

Również w uzasadnieniu wyroku z dnia 12.01.2010r., sygn. I UK 204/09 Sąd Najwyższy wskazał, iż w sprawie, której przedmiotem jest prawo do renty z ubezpieczenia społecznego, warunkująca powstanie tego prawa ocena niezdolności do pracy w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych posiadających odpowiednią wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń ubezpieczonego. Także sądy powszechne w pełni podzielają takie stanowisko (na przykład jak wskazał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku z dnia 19.09.2012r., sygn. III AUa 462/12 ze względu na specjalistyczny charakter wiedzy wymaganej przy ocenie rodzaju schorzeń i stopnia ich zaawansowania decydujących o zdolności danej osoby do pracy, sąd zobligowany jest oprzeć się na opinii biegłych i nie może dokonywać ustaleń we wskazanym powyżej zakresie wbrew wnioskom wynikającym z prawidłowo sporządzonych i uzasadnionych opinii biegłych sądowych.

Sąd zaś podzielił opinie wszystkich biegłych sądowych, gdyż są jasne i logiczne. Zostały przy tym sporządzone przez lekarzy odpowiedniej specjalności. Sąd nie miał zresztą powodów, aby opinii tych nie podzielić, ponieważ nie zawierają żadnych sprzeczności i opierają się na rzetelnie przeprowadzonej analizie dokumentacji odwołującego się, a w przypadku pierwszego zespołu biegłych – również badaniu bezpośrednim odwołującego się. Sąd nie był zobligowany do powoływania nowych biegłych, choć ich opinia była kwestionowana. Strona odwołująca się nie wniosła o nowych biegłych, a Sąd nie widział takiej potrzeby.

Subiektywne zaś odczucia odwołującego się, że nie może pracować, nie mogą mieć znaczenia w sprawie. Sąd bowiem musi kierować się ustaleniami biegłych lekarzy sądowych, którzy posiadają w tym względzie specjalistyczną wiedzę. Nie może orzekać na przekonaniu osoby odwołującej się o niezdolności do pracy. Sam więc fakt, że odwołujący nie może, jak uważa, pracować, nie może przesądzać o otrzymaniu przez niego renty. Tak samo odnieść się i należy do spostrzeżeń osób najbliższych starających się o rentę, a z nim mieszkających bądź często z nimi przebywających. Ich spostrzeżenia zawsze też będą subiektywne. Dopiero badania lekarskie i ich ocena przez lekarzy (przede wszystkim biegłych sądowych), jak wyżej skazano, są miarodajne dla właściwej diagnozy i stanowiska czy dana osoba z racji stopnia schorzeń jest niezdolna d pracy. Stąd pominięto dowód z zeznań zawnioskowanych świadków.

Mając zatem powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Suwałkach, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie (pkt 1).

Na rozprawie w dniu 21.06.2023r. pełnomocnik odwołującego się złożył kartę informacyjną z leczenia odwołującego się, datowaną na 05.06.2023r. Opis leczenia wskazuje, iż odwołujący się przebywał na (...)w B. od 02.06.2023r. do 05.06.2023r. Należało ją, z uwagi na upływ czasu jaki upłynął od wydania decyzji w sprawie potraktować jako nowy wniosek o rentę.

Zgodnie zaś z art. 477 ¹⁰ §2 k.p.c. jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu.

Nie ulega wątpliwości, że przedmiotem postępowania w sprawach o świadczenia z ubezpieczeń społecznych jest kontrola decyzji organu rentowego według stanu rzeczy z chwili jej wydania. Przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji, a między stronami spornych; poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 03.02.2021 r., I USK 85/21).

Niniejsze postępowanie dotyczyło decyzji z dnia 19.10.2022r. wydajnej odnośnie orzeczenia komisji lekarskiej ZUS z dnia 13.10.2022r. zatem opisana wyżej dokumentacja medyczna w postaci karty informacyjnej z dnia 05.06.2023r. dotyczy stanu odwołującego się już po wydaniu decyzji i dawno już po orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS. Jak wynika z opisu leczenia, rozpoznano u odwołującego się rzut stwardnienia rozsianego. Zdaniem Sądu rodzaj schorzenia, na które cierpi odwołujący się i przyjęty sposób jego leczenia wymaga ponownej oceny przez organ rentowy stanu zdrowia odwołującego się w ramach nowego wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Choroba stwardnienia rozsianego może powodować w krótkim czasie znaczne pogorszenie stanu zdrowia osoby chorej.

W związku z powyższym orzeczono jak w punkcie 2 wyroku.

Mt/Pw