III U 852/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Suwałkach z 2019-11-14

Sygn. akt III U 852/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2019r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Danuta Poniatowska

Protokolant:

Katarzyna Gryko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2019r. w Suwałkach

sprawy A. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość świadczenia

w związku z odwołaniem A. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 25 lipca 2019 r. znak (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  odstępuje od obciążania A. F. kosztami zastępstwa procesowego na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B..

Sygn. akt III U 852/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 25.07.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm., dalej ustawa emerytalna), przyznał A. F. emeryturę od 1.07.2019 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

W odwołaniu od powyższej decyzji A. F. wskazała, że zaskarża ją w części, w zakresie w jakim przyznana emerytura podlega pomniejszeniu o sumę pobranych emerytur. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie zawartej w Konstytucji zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji oraz zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Wnosiła o uchylenie zaskarżonej decyzji i ustalenie wysokości emerytury bez pomniejszania jej o sumę kwot pobranych emerytur.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o jego oddalenie. Wskazał na prawidłowe wyliczenie świadczenia.

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z 12.01.2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przyznał A. F., urodzonej (...) emeryturę na podstawie art.184 ustawy emerytalnej, poczynając od (...)r. r. tj. od daty określonej wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 3.11.2015 r. w sprawie sygn. akt III AUa 72/15 (znak: (...)). Kolejnymi decyzjami emeryturę tę przeliczano i rozliczano w związku z zatrudnieniem.

Na wniosek A. F. z 18.08.2016 r., po ustaleniu jej niezdolności do pracy, decyzją z 28.10.2016 r. przyznano A. F. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1.08.2016 r. do 30.09.2017 r. Prawo do renty ustalonej tą decyzją zostało zawieszone, ponieważ było świadczeniem mniej korzystnym od pobieranej emerytury o symbolu (...).

W aktach rentowych brak dowodu doręczenia A. F. decyzji o przyznaniu prawa do renty. Na decyzji tej widnieje jednak adnotacja o przekazaniu jej do wysłania 28.10.2016 r. oraz numer przesyłki. Od daty wydania tej decyzji wnioskodawczyni wielokrotnie składała wnioski do organu rentowego o ponowne przeliczenie świadczenia i organ rentowy wydawał decyzje w tym przedmiocie (akta rentowe). Dlatego zarzuty odwołującej, iż decyzja ta nie została jej doręczona, a w związku z tym nie mogła zapoznać się z jej treścią, są niewiarygodne. Wielokrotnie składane wnioski o ponowne ustalenie wysokości świadczenia dowodzą o zorientowaniu A. F., co do przepisów jej dotyczących i możliwości pozyskania informacji w sprawie przyznanego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Na wniosek odwołującej z 3.07.2019 r., decyzją z 25.07.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przyznał A. F., urodzonej (...) emeryturę na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej, poczynając od 1.07.2019 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek (znak: (...)). Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej. Kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji została zsumowana z kwotą zwaloryzowanego kapitału początkowego. Od otrzymanej kwoty odjęto sumę kwot pobranych emerytur i podzielono ją przez średnie dalsze trwanie życia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni nie jest zasadne.

A. F. w odwołaniu od decyzji z 25.07.2019 r. powołuje się na art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.), który stanowi, że jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę częściową lub emeryturę na podstawie przepisów art. 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2018 r. poz. 967), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wskazała, że przepis ten narusza konstytucyjne zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji między innymi ze względu na wiek. W jej ocenie sytuacja osób niezdolnych do pracy, które ze względu na wiek nabyły prawo do wcześniejszej emerytury, jest gorsza od sytuacji osób młodszych, którym to prawo nie przysługuje i które pobierają świadczenie rentowe. Świadczenie rentowe nie podlega bowiem odliczeniu od podstawy wymiaru emerytury, natomiast obowiązek odliczenia dotyczy osób niezdolnych do pracy, ale pobierających tzw. wcześniejszą emeryturę.

W ocenie Sądu nie doszło do naruszenia wskazanych przez odwołującą art. 32 ust.1 i 2 oraz art. 2 Konstytucji. Wbrew stanowisku odwołującej, miała ona prawo wyboru świadczenia. Niewątpliwie po przyznaniu jej decyzją z 28.10.2016 r. prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, miała ona prawo do dwóch świadczeń: renty i emerytury przyznanej wcześniejszą decyzją z 12.01.2016 r. Sytuacja taka jest uregulowana w art. 95 ust.1 ustawy emerytalnej, który stanowi, że w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Ponieważ wnioskodawczyni nie złożyła deklaracji w tym zakresie, organ rentowy wypłacał świadczenie wyższe – emeryturę.

Ponadto należy zauważyć, że w dacie wydawania decyzji o przyznaniu renty, przepis art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej obowiązywał już od trzech lat i wnioskodawczyni powinna być świadoma konsekwencji pobierania wcześniejszej emerytury. Zwłaszcza, że w 2016 r. zawisła przed Trybunałem Konstytucyjnym sprawa dotycząca oceny konstytucyjności art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, a w związku z tym sprawę odliczania od podstawy wymiaru świadczenia pobranych emerytur nagłaśniały media. Wnioskodawczyni miała prawo wyboru: czy chce pobierać świadczenie wyższe, które następnie będzie odliczone przy wyliczaniu wysokości emerytury po osiągnieciu powszechnego wieku emerytalnego, czy niższe świadczenie rentowe.

Z analizy decyzji przyznających rentę i emeryturę wcześniejszą wynika, że różnica między tymi świadczeniami nie była duża. Tylko brakiem należytej dbałości o swoje interesy można wytłumaczyć to, że wnioskodawczyni nie dokonała wyboru świadczenia, pozostawiając organowi rentowemu obowiązek wypłaty świadczenia korzystniejszego. W ocenie Sądu, zaniedbania w tym zakresie nie można tłumaczyć nieporadnością czy nieznajomością przepisów, zważywszy na fakt, iż emerytura wcześniejsza przyznana została A. F. po skierowaniu przez nią odwołania od niekorzystnej decyzji do Sądu Okręgowego, a następnie apelacji do Sądu Apelacyjnego, który wyrokiem z 3.11.2015 r. zmienił decyzję odmowną organu rentowego.

Po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego wnioskodawczyni nabyła prawo do emerytury na podstawie art. 24 wskazanej na wstępie ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W myśl art. 25 tej ustawy podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185. Jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę częściową lub emeryturę na podstawie przepisów art. 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2018 r. poz. 967), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z treścią art. 26 powołanej wyżej ustawy, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

Wysokość emerytury przyznanej A. F. zaskarżoną decyzją została wyliczona w prawidłowy sposób, a zastosowane przepisy nie naruszają wskazanych w odwołaniu zasad gwarantowanych w przepisach Konstytucji RP.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w oparciu o przepis art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł, jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach rozstrzygnięto w oparciu o art. 102 k.p.c., zgodnie z treścią którego w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis ten ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Odstępując od obciążania odwołującej kosztami zastępstwa prawnego pełnomocnika organu rentowego, Sąd miał na uwadze przede wszystkim nakład pracy pełnomocnika organu rentowego. Udział fachowego pełnomocnika w niniejszej sprawie był nieznaczny, co stanowiło podstawy argument do odstąpienia od obciążania wnioskodawczyni kosztami zastępstwa procesowego (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 31.03.2016 r. sygn. III AUz 38/16).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Izabela Chilińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Suwałkach
Osoba, która wytworzyła informację:  Danuta Poniatowska
Data wytworzenia informacji: