Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Suwałkach

UZASADNIENIE

Powód (...) Państwowe Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej M. G. zastępowanej przez przedstawicielkę ustawową – J. J., kwoty 3.456,04 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od 22 września 2024 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie powód wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu swojego stanowiska powód wskazał, iż w dniu 8 sierpnia 2012 r. zawarł z ojcem pozwanej - W. G. umowę dzierżawy nr (...), której przedmiotem była dzierżawa wieży ciśnień o powierzchni 76,50 m ² oraz terenu przyległego o powierzchni 70,80 m ² położonego w O. przy ul. (...) (działka numer (...), obręb O., numer inwentaryzacyjny (...), numer (...)). Z tytułu zawartej umowy dzierżawca zobowiązany był do zapłaty czynszu oraz opłat za media.

W dniu 11 listopada 2021 r. W. G. zmarł, a w prawa i obowiązki najemcy na mocy ustawy wstąpiła córka zmarłego spadkodawcy – pozwana M. G., która stała się stroną umowy dzierżawy. Powód w dniu 23 maja 2024 r. wysłał do pozwanej pismo wznawiające obciążenia, wynikające z wyżej wymienionej umowy dzierżawy z uwagi na fakt, iż powziął informację o nabyciu spadku po W. G. przez M. G.. W załączniku przesłał wystawione dnia 6 września 2024 roku za okres styczeń - grudzień 2022 roku, faktury VAT. Powód wskazał nadto, iż w obliczu faktu nieuregulowania przez pozwaną wynikających z umowy dzierżawy należności, podjął on kolejną próbę pozasądowego rozwiązania sporu, wysyłając pozwanej w dniu 21 października 2024 r. wezwanie do zapłaty. Dodał, iż pomimo doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty, do dnia wniesienia powództwa nie uregulowano przedmiotowych należności.

Nakazem zapłaty wydanym w postepowaniu upominawczym z dnia 30 grudnia 2024 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Olecku w sprawie sygn. akt I Nc 788/24 upr (k. 48), nakazał pozwanej M. G., aby zapłaciła powodowi (...) Państwowe S.A. w W. kwotę 3.456,04 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczonymi za okres od dnia 22.09.2024 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 817,00 zł tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się nakazu zapłaty do dnia zapłaty, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty, albo wniósł w tymże terminie sprzeciw.

Pozwana w przepisanym terminie wniosła skutecznie sprzeciw od nakazu zapłaty (k. 55-57), zaskarżając go w całości, podkreślając iż roszczenie powoda jest znacznie zawyżone. Wskazywała, iż przedstawicielka ustawowa pozwanej - J. J., po śmierci ojca – W. G. w dniu 29 listopada 2021 r., złożyła powodowi oświadczenie o ,,zrzeknięciu się” przez pozwaną praw i obowiązków wynikających z przedmiotowej umowy dzierżawy (z której wynika wola braku kontynuacji takiej umowy). Wskazywała nadto, iż oświadczenie zgodnie z zasadami współżycia społecznego oraz ustalonymi zwyczajami należało zakwalifikować jako wola rozwiązania umowy. Pozwana, jak i jej matka nigdy nie korzystały z przedmiotu umowy dzierżawy.

W dniu 15 grudnia 2021 r. pozwana otrzymała pismo, w którym strona powodowa wskazała, że jej zdaniem jednostronne oświadczenie spadkobiercy nie jest dla niej wiążące i konieczne jest potwierdzenie odrzucenia spadku po zmarłym. W ocenie pozwanej, oświadczenie o woli braku kontynuacji przedmiotowej umowy, zostało złożone w listopadzie 2021 r., zgodnie z umową, powinna ona ulec rozwiązaniu najpóźniej z dniem 31 maja 2022 r. Ponadto jak wynika z umowy dzierżawy powód powinien zwrócić pozwanej jako spadkobiercy dzierżawcy kaucję w wysokości 724,00 zł, wpłaconą przez W. G. lub też zaliczyć ją na poczet wymaganych ostatnich czynszów. Pozwana wskazywała, iż przy założeniu czynszu najmu w wysokości 290,32 zł brutto (wynikające z przedłożonych w pozwie faktur), należna powodowi kwota czynszu za okres od 1 maja 2022 r. winna wynosić łącznie 1.451,60 zł (5 x 290,32 zł). Dodatkowo pozwana dodała, iż powód nie poinformował jej o waloryzacji czynszu. Zarzucała także powodowi brak przedstawienia całości okoliczności faktycznych sprawy oraz brak przedłożenia wszystkich dokumentów dotyczących wywodzonego w pozwie roszczenia.

Pozwana wskazywała nadto, iż strona powodowa obciąża małoletnią córkę W. G. czynszem dzierżawnym wskazując na rzekomą bezskuteczność oświadczeń woli o braku kontynuacji umowy kierowanych od ponad 3 lat do powoda.

Wyrokiem z dnia 20 marca 2025 r. Sąd Rejonowy w Olecku I Wydział Cywilny w sprawie sygn. akt I C 27/25, zasądził od pozwanej M. G. na rzecz powoda (...) Państwowych Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1.714,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia 22 stycznia 2025 r. do dnia zapłaty (pkt. I), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt. II) oraz zniósł wzajemnie pomiędzy stronami koszty procesu (pkt. III).

Powyższy wyrok zapadł na kanwie następujących ustaleń faktycznych:

Powód w dniu 8 sierpnia 2012 r. zawarł ze zmarłym W. G. umowę dzierżawy nr (...) na czas nieoznaczony, której przedmiotem była dzierżawa wieży ciśnień oraz terenu przyległego położonego w O. przy ul. (...) (działka numer (...), obręb O., numer inwentaryzacyjny (...), numer (...)). Umową określono wysokość czynszu, który ustalono na kwotę 196,05 zł netto miesięcznie (2,10 zł/m2 x 76,5 m2) + (0,50 zł/m2 x 70,80 m2) plus podatek VAT według właściwej stawki obowiązującej w dniu wykonania usługi. Wydzierżawiający zastrzegł w umowie, iż stawka czynszu może zostać zmieniona zgodnie z § 4 ust. 2 i 3 umowy dzierżawy, o czym poinformuje w formie adnotacji na fakturze.

W dniu 11 listopada 2021 r. W. G. zmarł, a w prawa i obowiązki najemcy na mocy ustawy wstąpiła córka zmarłego spadkodawcy – 11- letnia wówczas pozwana M. G..

W dniu 29 listopada 2021 r. przedstawicielka ustawowa i matka małoletniej pozwanej – J. J. złożyła na piśmie oświadczenie spadkobierczyni o ,,zrzeczeniu się” praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy, zawartej przez jej zmarłego ojca. W odpowiedzi na pismo, Naczelnik Wydziału (...) S.A., poinformował iż jednostronne oświadczenie nie jest wiążące dla powoda bez potwierdzenia odrzucenia spadku po zmarłym W. G., a w przypadku woli zakończenia stosunku najmu należy wypowiedzieć umowę lub zawrzeć porozumienie o rozwiązaniu umowy przez spadkobierców zmarłego najemcy. Zarówno pozwana, jak i jej matka nigdy nie korzystały z przedmiotu umowy dzierżawy.

W związku z umową dzierżawy w dniu 3 października 2024 r. pozwana otrzymała z biura windykacji powoda pismo zobowiązujące do zapłaty zadłużenia na kwotę 11.072,09 zł w terminie 31 dni od daty doręczenia pisma oraz informację, iż w przypadku braku zapłaty, umowa zostanie wypowiedziana bez zachowania terminu wypowiedzenia. Kolejno pismem z dnia 18 listopada 2024 r. pozwana została poinformowana o możliwości zawarcia porozumienia w przypadku woli zakończenia obowiązywania umowy dzierżawy oraz powiadomiono o protokolarnym zdaniu nieruchomości w należytym stanie wynikającym z prawidłowej eksploatacji, wolnej od osób i po usunięciu z niej składowanych rzeczy oraz posadowionych urządzeń i nakładów oraz ulepszeń.

Pozwana prowadziła z powodem korespondencję, w której wielokrotnie informowała powoda o zrzeczeniu się praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy zawartej przez zmarłego W. G.. Przedstawicielka ustawowa pozwanej pozostawała w stałym kontakcie ze stroną powodową, wnosiła odpowiedź na każde pismo i każde wezwanie strony powodowej. Nadto informowała o braku dostępu do przedmiotu dzierżawy oraz braku zainteresowania przedmiotami znajdującymi się w wieży.

Ojciec pozwanej pozostawił z majątku samochód osobowy i wózek elektryczny. Nie miał oszczędności. Przedstawicielka ustawowa pozwanej nie miała planów odnośnie zagospodarowania ww. wieży na użytek pozwanej w jakiejkolwiek formie. Zdawała sobie sprawę z bardzo ograniczonych, a w istocie żadnych możliwości wykorzystania tej nieruchomości, z jednoczesną wiedzą odnośnie obciążenia czynszowego związanego z tym składnikiem majątkowym spadkodawcy. Wieża ta nie miała okien, osoby postronne miały w zasadzie nieograniczony dostęp do tej nieruchomości, położonej na obrzeżach terenów kolejowych, gdzie też okoliczni bezdomni urządzili sobie miejsce spotkań i spożywania alkoholu.

Powód wskazał, że celem potwierdzenia wysokości zadłużenia pozwanego przedstawił wezwanie do zapłaty, które nie zostało zaakceptowane przez pozwaną.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił w oparciu o następujące dowody: umowa dzierżawy nr (...) (k.20-22), oświadczenie (k. 60), pismo z dnia 15.12.2021 r. (k. 61), pismo – ostrzeżenie przed wypowiedzeniem umowy nr (...) (k. 64), pismo z dnia 18. (...). (k.66), pismo z dnia 29.05.2024 r. (k. 63), odpowiedź na wezwanie z dnia 21.10.2024 r. (k. 65), odpowiedź na pismo z dnia 18.11.2024 r. (k. 67), odpowiedź na wezwanie z dnia 04.12.2024 r. (k. 71), zeznania przedstawicielki ustawowej pozwanej – J. J. (k. 82-82v).

W tak ustalonym stanie faktycznym, zdaniem Sądu I instancji, powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie, to jest w zakresie w którym umowa dzierżawy obowiązywała między stronami sporu – przez okres wypowiedzenia przedmiotowej umowy.

Rozwijając powyższą konstatację, Sąd Rejonowy zaakcentował, iż bezspornym jest, że w dniu 8 sierpnia 2012 r. powód zawarł z W. G. umowę dzierżawy nr (...), której przedmiotem była dzierżawa wieży ciśnień o powierzchni 76,50 m ² oraz terenu przyległego o powierzchni 70,80 m ² położonego w O. przy ul. (...). W trakcie trwania umowy W. G. zmarł, a w miejsce jego praw i obowiązków wstąpiła jego córka – pozwana, małoletnia M. G.. Przywołując treść art. 922 § 1 k.c. Sąd I instancji wskazał, że pozwana nabyła spadek po W. G. z dobrodziejstwem inwentarza. Podkreślając fakt, iż pozwana w chwili nabycia spadku (chwila otwarcia spadku) nie posiadała zdolności do czynności prawnych, Sąd Rejonowy wskazał, iż osobą zobowiązaną do sprawowania zarządu majątkiem małoletniej pozwanej jest jej matka - J. J.. Dalej, wskazując na treść art. 101 § 1 k.r.o. w zw. z art. 355 § 1 k.c. Sąd Rejonowy podkreślił, że ze względu na interes dziecka, przyjął, iż dzierżawa wieży ciśnień nie była w żaden sposób potrzebna małoletniej pozwanej, zarówno ze względu na parametry budynku, jego położenie, stan jak i możliwość wykorzystania przez samą pozwaną, czy też jej matkę. Uwzględniwszy znikomy majątek spadkowy pozostawiony pozwanej przez jej zmarłego ojca, w zestawieniu z ww. argumentami, Sąd Rejonowy uznał, iż działanie przedstawicielki ustawowej pozwanej – J. J., polegającej na złożeniu powodowi oświadczenia o ,,zrzeczeniu się” praw i obowiązków wynikających z przedmiotowej umowy dzierżawy (k. 60), znajdowało się w zakresie zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Ponadto w ocenie tegoż Sądu biorąc pod uwagę treść art. 65 § 1 k.c., ww. oświadczenie stanowiło jednoznaczne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dzierżawy, jakkolwiek nie obrane w odpowiednią formę, lecz wyrażające brak woli kontynuowania umowy. Ponadto w skutek ww. oświadczenia pozwana miała utracić uprawnienia do przedmiotu dzierżawy i zwalniała się z obowiązku uiszczenia czynszu dzierżawnego, znacząco obciążającego co miesiąc majątek małoletniej, w istocie bez realnego ekwiwalentu z tytułu prawa do posiadania i ewentualnego pobierania pożytków z ww. wieży.

W ocenie Sądu Rejonowego ww. oświadczenie, stanowiło niewątpliwie ochronę interesów małoletniej i było dopuszczalne bez zgody sądu opiekuńczego. Nadto, kontynuacja umowy z uwagi na comiesięczną zapłatę czynszu dzierżawnego mogłaby prowadzić do znacznego uszczuplenia majątku pozwanej, w istocie sprowadzającego się do odziedziczonego po ojcu samochodu i wózka elektrycznego. Dalej, Sąd Rejonowy zaakcentował, iż pozwana ani jej matka nigdy nie korzystały z przedmiotu dzierżawy.

Biorąc pod uwagę, iż przedmiotowa umowa została zawarta na czas nieoznaczony i zgodnie z treścią § 8 pkt 5 umowy, mogła zostać rozwiązana przez każdą ze stron za pisemnym wypowiedzeniem, z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu na koniec miesiąca kalendarzowego, Sąd Rejonowy uznał, iż pozwana odpowiada za dług wynikający z umowy dzierżawy zawartej pomiędzy powodem a zmarłym W. G., a powstały w okresie wypowiedzenia. W związku z powyższym, Sąd Rejonowy przyjął, iż pozwana była zobowiązana do zapłaty czynszu dzierżawnego za miesiące: styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj oraz czerwiec 2022 r., z uwagi na fakt upływu sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia, przyjmując jednocześnie, iż oświadczenie woli z dnia 29 listopada 2021 r. przekazane przez przedstawicielkę ustawową małoletniej pozwanej zostało doręczone stronie powodowej w dniu 12.12.2021 r. W ocenie Sądu Rejonowego z dniem 1 lipca 2022 r. umowa dzierżawy przestała obowiązywać z uwagi upływ sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Biorąc wszystko powyższe pod uwagę, Sąd Rejonowy zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.714,12 zł, stanowiącą należności za pierwsze 6 miesięcy 2022 r., wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia 22 stycznia 2025 r. do dnia zapłaty. Kwota zasądzona na rzecz powoda obejmowała należności wynikające z faktur VAT przekazanych pozwanej:

1) styczeń 2022 r. - nr (...) – 276,42 zł,

2) luty 2022 r. – nr (...) – 276,42 zł,

3) marzec 2022 r. – nr (...) – 290,32 zł (adnotacja o waloryzacji czynszu ),

4) kwiecień 2022 r.– nr (...) – 290,32 zł,

5) maj 2022 r. – nr (...) – 290,32 zł,

6) czerwiec 2022 r. - nr (...) – 290,32 zł.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono zgodnie z art. 14 ust 1 u.u.o. w zw. z art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 359 § 1 i 2 k.c. Sąd Rejonowy podkreślił, iż w zebranym materiale dowodowym brak potwierdzenia doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty przed datą wniesienia pozwu, w związku z powyższym odsetki były należne od dnia następnego po doręczeniu odpisu pozwu , to jest w dniu 22.01.2025 r. (k. 54).

W pozostałym zakresie (pkt II wyroku) Sąd Rejonowy oddalił powództwo jako niewykazane (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.).

Końcowo, o kosztach procesu (pkt. III) orzeczono w oparciu o art. 100 k.p.c. w z zw. z art. 98 § 1 i 1 ¹ k.p.c. Sąd Rejonowy w Olecku zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu, biorąc pod uwagę, iż żądanie zostało uwzględnione w około połowie, przy mniej więcej równej wysokości kosztów procesu poniesionych przez każdą ze stron.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, zaskarżając je w części, tj. w części w zakresie pkt 2 i pkt 3 oraz zarzucając mu naruszenie:

1) przepisów postępowania, a to:

a) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że strona pozwana oświadczeniem z dnia 29.11.2021 r. przesłanym za pośrednictwem wiadomości e-mailowej w którym wyraźnie wskazano, że zrzeka się ona praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy nr (...) zawartej dnia 06.08.2012 r. skutecznie wypowiedziała umowę dzierżawy, a w konsekwencji zasądzenie czynszu za okres od stycznia do czerwca 2022 r., mimo iż z treści oświadczenia nie wynika, że jest to wypowiedzenie umowy, a nadto nie została zachowana forma pisemna przewidziana w § 8 ust. 5 ww. umowy dzierżawy,

b) art. 98 § 1 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie i niezasądzanie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych, w całości.

2) przepisów prawa materialnego, a to:

a) art. 65 § 1 k.c. w związku z art. 74 § 1 k.p.c. zw. z art. 101 § 3 k.r.o. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na niewłaściwym uznaniu, że przedstawicielka ustawowa pozwanej przysyłając na adres mailowy skanu oświadczenia, w którym wprost wskazuje, iż zrzeka się ona praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy nr (...) zawartej dnia 06.08.2012 r. skutecznie wypowiedziała umowę dzierżawy, a w konsekwencji zasądzenie czynszu za okres od stycznia do czerwca 2022 r., mimo iż z treści oświadczenia nie wynika, że jest to wypowiedzenie umowy, a nadto nie została zachowana forma pisemna przewidziana w § 8 ust. 5 ww. umowy dzierżawy, a dodatkowo nie uzyskano zgody sądu opiekuńczego do dokonania takiej czynności,

b) art. 692 k.c. poprzez błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że skoro pozwana ani jej matka nie korzysta z przedmiotu dzierżawy to mimo wiążącej strony umowy wydzierżawiającemu nie przysługuje zapłata umówionego czynszu,

c) naruszenie przepisu art. 359 § 1 k.c. poprzez błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że powód nie wykazał, że doręczył stronie pozwanej wezwanie do zapłaty z fakturami mimo, iż termin zapłaty czynszu wynika z umowy łączącej strony i jest to 14 dni od wystawienia faktury, a powód wraz z pozwem przedłożył faktury.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 2 i zasądzenie od pozwanej na jego rzecz po pierwsze, kwoty 1.741,92 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22.09.2024 r. do dnia zapłaty. Po drugie, odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 1.714,12 zł od dnia 22.09.2024 r. do dnia 21.01.2025 r. Ponadto powód wniósł na podstawie art. 79 ust. 1 lit. e ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o zwrot opłaty od apelacji w razie stwierdzenia oczywistego naruszenia prawa przez Sąd II instancji, a także zasądzenie od pozwanej kosztów procesu przed Sądem lI instancji, w tym kosztów zastępstwa dla obu instancji według norm przepisanych, wraz z odsetkami. Ewentualnie, w razie nie uwzględnienia ww. żądania co do zwrotu kosztów, powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w I instancji i kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa w tych postępowaniach według norm przepisanych, wraz z odsetkami.

W odpowiedzi na apelację, pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie jako bezzasadna i podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Przed przystąpieniem do merytorycznej oceny apelacji wskazać należy, że postępowanie apelacyjne jest kontynuacją postępowania merytorycznego. Zwarty w art. 378 § 1 k.p.c. zwrot „sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji” oznacza, iż sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę merytorycznie w granicach zaskarżenia, w tym dokonuje własnych ustaleń faktycznych, prowadzi lub poprawia dowody albo poprzestaje na materiale zebranym w pierwszej instancji, ustala podstawę prawną orzeczenia niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji, będąc ewentualnie związanym oceną prawną lub uchwałą Sądu Najwyższego (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2017 r. w sprawie II CSK 554/16).

W kontekście powyższego zauważenia wymaga, że przeprowadzone przed Sądem I instancji postępowanie dowodowe było wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy, a Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne dokonane przez tenże Sąd ustalenia faktyczne, jak również prawną ocenę tych ustaleń wskazaną w pisemnych motywach orzeczenia. Zdaniem Sądu Okręgowego ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy zostały oparte na właściwym wykorzystaniu materiału dowodowego, który został oceniony z zachowaniem reguł określonych w art. 233 § 1 k.p.c., w szczególności bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów statuowanej tą regulacją. Sąd Rejonowy dokonując ustaleń w sprawie opierał się na przeprowadzonych w sprawie dowodach, które zostały jasno wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, a wysnute wnioski, które przełożyły się na wydane orzeczenie, pozwalają na stwierdzenie, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowego rozstrzygnięcia. Podnoszone przez apelującego zarzuty, jako pozbawiona podstaw polemika z właściwym stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, nie mogły więc wpłynąć na zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Wskazać należy, że ocena wiarygodności i mocy dowodów jest podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego, przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczone są przy tym wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wskazania, jakie konkretnie kryteria oceny zostały naruszone przez sąd przy analizie konkretnych dowodów, uznając ich brak wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im taką moc przydając, tj. czy i w jakim zakresie analiza ta jest niezgodna z zasadami prawidłowego rozumowania, wiedzą lub doświadczeniem życiowym, względnie czy jest ona niepełna. Nie jest natomiast w tym zakresie wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie innej niż ocena sądu. Nadto, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Skarżący upatrywał naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w błędnym uznaniu Sądu Rejonowego, iż przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej dokonała skutecznego wypowiedzenia umowy dzierżawy poprzez złożenie powodowi oświadczenia z dnia 29.11.2021 r. przesłanego za pośrednictwem wiadomości e-mailowej, w którym wskazano iż pozwana ,,zrzeka się prawi i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy nr (...) zawartej w dniu 06.08.2012 r. W ocenie Sądu Okręgowego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. należało oceniać łącznie z zarzutami naruszenia prawa materialnego, gdyż jego treść nawiązywała bowiem do rzekomego nieprawidłowego zastosowania art. 65 § 1 k.c. w zw. z art. 74 § 1 k.c. w zw. z art. 101 § 3 k.r.o.

I tak, odnośnie stanowiska powoda zasadzającego się na twierdzeniu, iż pozwana nie dokonała skutecznego wypowiedzenia przedmiotowej umowy dzierżawy z uwagi na treść oświadczenia złożonego przez przedstawicielkę ustawową strony powodowej za pośrednictwem wiadomości e-mail, nie da się go podzielić.

Sąd Okręgowy zauważa, iż zakres czynności, do których odnosi się art. 101 § 3 k.r.o., dotyczy zarządu majątkiem dziecka. Kategorie czynności objęte powyższym przepisem to zarówno czynności prawne, czynności faktyczne i procesowe, a wymóg uzyskania zezwolenia sądu opiekuńczego dotyczy wyłącznie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem. Pojęcie ,,zwykły zarząd” nie zostało zdefiniowane przez ustawodawcę, a przypisanie odpowiedniego znaczenia temu pojęciu pozostawiono judykaturze i jurysprudencji. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 16 listopada 1982 r. (sygn. I CR 234/82), granice umocowania rodziców do działania w zakresie zwykłego zarządu zostały uzależnione od charakteru dokonywanych czynności, o którym decydują konkretne okoliczności. Sąd Najwyższy przyjął, że „miernikiem czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutki w sferze majątku małoletniego, wartość przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i ochrona jego interesów życiowych”. Sąd Okręgowy zauważa, iż przy ocenie czy dana czynność mieści się w zakresie zwykłego zarządu mieniem, koniecznym jest uwzględnienie zarówno kryteriów obiektywnych w postaci wypracowanego w doktrynie i orzecznictwie katalogu czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu oraz kryteriów subiektywnych, uwzględniających konkretną sytuację majątkową dziecka, takich jak wartość jego majątku i dokonywanej czynności czy rodzaj tej czynności. Nie jest wystarczające uznanie, że jedynie rodzaj umowy, determinuje jej przynależność do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu mieniem małoletniego.

W ostatnich latach podkreśla się także zasadność analizowania owej sytuacji majątkowej dziecka z uwzględnieniem zmieniających się w szybkim tempie realiów społeczno- gospodarczych. Wśród czynników pozwalających na ocenę sytuacji małoletniego wymienia się między innymi: ciężar gatunkowy czynności, wartość przedmiotu majątkowego, którego czynność ta dotyczy, stosunek tej wartości do posiadanego przez małoletniego majątku, ryzyko narażenia interesu majątkowego dziecka w przeciętnych i typowych sytuacjach życiowych oraz możliwe korzyści wynikające z czynności w sferze majątkowej dziecka. Wskazuje się, że ocena charakteru czynności powinna zostać dokonana w świetle zasad doświadczenia życiowego. Przyjmuje się, że czynności niepolegające na zaciąganiu zobowiązania lub rozporządzaniu prawem majątkowym dziecka (czyli tzw. czynności nieobciążliwe) najczęściej wchodzą w zakres zwykłego zarządu (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 października 1968 roku, II PR 433/68, niepubl., Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 30 kwietnia 1977 roku, OSNC 1978 rok, nr 2, poz. 19, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 listopada 1982 roku, I CR 234/82, L.).

Sąd Okręgowy zauważa, iż zobowiązanie wykreowane na mocy przedmiotowej umowy dzierżawy nr (...) z dnia 06.08.2012 r., było na tyle nieistotne z punktu widzenia gospodarczego, że nie narusza reguły zarządu majątkiem dziecka.

Zgodnie z § 4 ust. 1 rzeczonej umowy dzierżawy, dzierżawca będzie płacić miesięczny czynsz wydzierżawiającemu w wysokości 196,05 zł netto powiększony o podatek VAT według właściwej stawki obowiązującej w dniu wykonania usługi. Ponadto stawka czynszu dzierżawnego podlegała zmianie: a) każdego roku stosownie do wysokości średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedni publikowanych przez Prezesa GUS – bez konieczności sporządzania aneksu i uzyskania zgody dzierżawcy. O zmianie wysokości stawki czynszu, wydzierżawiający będzie każdorazowo zawiadamiany pisemnie w formie adnotacji na fakturze, b) w przypadku wzrostu kosztów z tytuły świadczeń publiczno-prawnych, których wysokość jest niezależna od wydzierżawiającego, c) w przypadku wprowadzenia nowych obciążeń publiczno-prawnych – w tym podatku katastralnego (§ 4 ust. 2 umowy dzierżawy). Stawka miesięczna czynszu była dość niska, tj. w okresie od stycznia do grudnia 2022 r. kształtowała się na następującym poziomie: Faktura VAT nr (...) – 276,24 zł; Faktura VAT nr (...) – 276,42 zł; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł; Faktura Vat nr (...) – 290,32 zł; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł; Faktura VAT nr (...) z; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł; Faktura VAT nr (...) – 290,32 zł.

Jednocześnie przedmiot dzierżawy, tj. wieża ciśnień oraz 1/17 terenu do niej przyległego, nie nadawał się do wykorzystania w ramach normalnego przedmiotu, który potencjalnie powinien przynieść korzyść dzierżawcy. Stary fragment wieży nie reprezentuje nic wartościowego w sensie możliwości realizacji jakiegokolwiek celu. Potwierdziła to ponadto przedstawicielka ustawowa pozwanej zeznając (k. 82-82v), iż w przedmiotowej wieży ciśnień ojciec pozwanej miał pracownię artystyczną, w której nie było okien i była wykorzystywana jako ,,melina”.

Zarówno małoletnia pozwana oraz jej przedstawicielka ustawowa nie mają możliwości korzystania z przedmiotu dzierżawy. Na podstawie spornej umowy pozwana nie uzyskała korzyści majątkowych, lecz została zobowiązana do uiszczania czynszu, który pomniejsza jej niewielki majątek spadkowy pozostawiony pozwanej przez jej zmarłego ojca.

Co do nie zachowania wymogu pisemności wypowiedzenia umowy dzierżawy, Sąd Okręgowy zauważa, iż w § 8 ust. 5 przedmiotowej umowy ustalono, iż umowa może zostać rozwiązania przez każdą ze stron za pisemnym wypowiedzeniem, z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia, na koniec miesiąca kalendarzowego lub za porozumieniem stron w każdym czasie.

Zgodnie z art. 78 § 1 k.c. do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Dalej, treść art. 78 ¹ k.c. wskazuje, że równoważne z oświadczeniem wyrażonym w formie pisemnej jest oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej. Forma elektroniczna to taka, w której oświadczenie woli składającego musi być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Aby złożyć oświadczenie w takiej formie, nie wystarczy jednak napisać wiadomości e-mail. Konieczne jest złożenie oświadczenia i opatrzenie go podpisem kwalifikowanym, który odbiorca zweryfikuje za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Wiadomość e-mail nie ma takiej formy, zatem nie spełnia tych wymogów. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy zauważa, iż oświadczenie pozwanej z dnia o woli rozwiązania przedmiotowej umowy dzierżawy, nie spełnia wymogu pisemności, gdyż zostało doręczone powodowi poprzez wiadomość e-mail i nie zostało opatrzone podpisem kwalifikowanym.

Jednakże, jak słusznie zauważył Sąd I instancji, powołane wyżej postanowienie umowne, ustanawiające dla oświadczenia o wypowiedzeniu umowy dzierżawy wymóg zachowania formy pisemnej zwykłej, nie zastrzega jednocześnie rygoru nieważności. Niedochowanie zastrzeżonej formy pisemnej nie oznacza zatem, że nie wywołuje ona określonych w jej treści skutków prawnych. W konsekwencji nie sposób podzielić stanowiska apelującego. Uchybienie formie pisemnej nie stoi bowiem na przeszkodzie stwierdzeniu, że pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dzierżawy.

Następnie wykładni oświadczenia przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej należało dokonać w świetle treści art. 65 § 1 k.c. zgodnie z którym, oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Ponadto, przy wykładni oświadczeń woli składających się na treść umowy należy kierować się regułą życzliwej interpretacji umowy (benigna interpretatio, favor contractus) pozwalającej na taką wykładnię, która pozwoli na zachowanie ważności umowy w całości albo jak największej ilości jej postanowień. Zgodnie z art. 65 § 2 k.c., zgodną wolą stron umowy jest w każdej sytuacji zachowanie jej ważności albo ważności większości postanowień.

Oświadczenie pozwanej o woli rozwiązania umowy dzierżawy datowane na dzień 29.11.2021 r., zostało skutecznie doręczone powodowi w dniu 12.12.2021 r. Następnie w tym samym miesiącu, tj. w dniu 15.12.2021 r. (k. 61), profesjonalny pełnomocnik strony powodowej w odpowiedzi na pismo pozwanej, poinformował, że jednostronne oświadczenie pozwanej nie jest wiążące dla (...) S.A. bez potwierdzenia odrzucenia spadku po zmarłym ojcu pozwanej – W. G., a ponadto w przypadku woli zakończenia stosunku najmu, wskazał, iż środkiem właściwym jest wypowiedzenie umowy lub zawarcie porozumienia o rozwiązaniu umowy przez spadkobierców zmarłego najemcy. W ocenie Sądu Okręgowego, pozwany wykazał się wiedzą co do rodzaju, charakteru umowy łączącej strony, jak również co do postanowień umownych dotyczących wypowiedzenia. Powód nie poinformował pozwanej o przyjętej na gruncie przedmiotowej umowy, formie i terminie wypowiedzenia, jak również nie przekazał pozwanej egzemplarza rzeczonej umowy dzierżawy. Sąd Okręgowy zauważa, iż nie informując o sposobie wypowiedzenia, powód wskazał, iż w celu rozwiązania przedmiotowej umowy dzierżawy, pozwana winna odrzucić spadek po zmarłym ojcu. Takie działanie powoda było nieprawidłowe i stanowiło przekazanie pozwanej nierzetelnej informacji, gdyż sugerowało, iż jednostronne oświadczenie woli małoletniej pozwanej byłoby skuteczne wobec powoda w przypadku potwierdzenia odrzucenia spadku po zmarłym dzierżawcy. Małoletnia pozwana oraz jej przedstawicielka ustawowa nie były i nie są zorientowane, co treści postanowień przedmiotowej umowy dzierżawy, nie były reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika a ponadto nie dysponowały jej egzemplarzem, który potencjalnie umożliwiał zapoznanie się z jej treścią.

Następnie w kolejnych pismach kierowanych przez powoda do strony pozwanej z dnia 23.05.2024 r. (k. 62), 03.10.2024 r. (k. 64), 18.11.2024 r. (k. 66) ponownie uwypuklono jedynie, iż w przypadku woli zakończenia obowiązywania przedmiotowej umowy powód informuje o możliwości zawarcia porozumienia w przedmiotowej sprawie. W odpowiedzi na ww. pisma powoda, pozwana konsekwentnie w pismach z dna 29.05.2024 r. (k. 63), 31.10.2024 r. (k. 65), 27.11.2024 r. (k. 67), podtrzymała stanowisko, iż w dniu 29.11.2021 r. złożyła oświadczenie o ,,zrzeczeniu się wszelkich praw i obowiązków” wynikających z przedmiotowej umowy dzierżawy.

W ocenie Sądu Okręgowego sekwencja zdarzeń i sposób działania powoda uzasadnia przyjęcie, iż zachowanie powoda naruszało zasady współżycia społecznego w postaci nielojalnego i nierzetelnego postepowania wobec małoletniej pozwanej. Zasady współżycia społecznego to nieskodyfikowane powszechne normy postępowania, funkcjonujące aktualnie w społeczeństwie polskim i mające na celu ochronę społecznie akceptowanych wartości (czyli stanów rzeczy) lub dóbr niematerialnych. Zasady te mają silne zabarwienie aksjologiczne, co zbliża je do norm moralnych, charakter obiektywny, w czym są podobne do zwyczajów, oraz walor powszechności, co odróżnia je od zasad słuszności, które odnoszą się także do indywidualnych, rzadko spotykanych sytuacji. Potrzebę istnienia w systemie prawa klauzul generalnych określa trafnie wyrażone w piśmiennictwie stwierdzenie, że brak takich klauzul mógłby prowadzić do rozstrzygnięć formalnie zgodnych z prawem, ale w konkretnych sytuacjach niesłusznych, ponieważ nieuwzględniających w rozstrzyganych przypadkach uniwersalnych wartości składających się na pojęcie sprawiedliwości nie tylko formalnej lecz i materialnej. Powszechnie uznaje się związek zasad współżycia społecznego, do których odwołuje się klauzula generalna z art. 5 k.c., z ogólnie uznanymi normami moralnymi i społecznymi. Wskazuje się, że ma ona na celu zapobieganie stosowaniu prawa w sposób, który ma na celu wywarcie skutków niemoralnych, społecznie nieaprobowanych albo rozmijających się zasadniczo z celem, dla którego dane prawo było ustanowione. W świetle okoliczności niniejszej sprawy, trudno byłoby uznać, że postępowanie powoda, który jest podmiotem profesjonalnym, reprezentowanym przez profesjonalnych pełnomocników, nie stanowiło naruszenia równowagi kontraktowej stron. Tym samym, żądanie powoda o zapłatę czynszu dzierżawnego za okres od stycznia do końca grudnia 2022 r. bez uwzględnienia wyrażonej przez pozwaną woli zakończenia stosunku zobowiązaniowego wynikającego z umowy dzierżawy, stanowiło w ocenie Sądu Okręgowego, nadużycie prawa w świetle art. 5 k.c.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 692 k.c., Sąd Okręgowy zauważa, iż ww. przepis dotyczy wstąpienia nabywcy rzeczy najętej w stosunek najmu na miejsce zbywcy (art. 678, 679 k.c.), z zastrzeżeniem przewidzianych w art. 692 k.c. modyfikacji dotyczących tzw. przedwczesnego wypowiedzenia najmu przez nabywcę, gdy przedmiotem najmu jest lokal mieszkalny. Przepisy k.c. dotyczące wypowiedzenia najmu przez nabywcę rzeczy najętej nie znajdują zastosowania do najmu lokali podlegającego ustawie o ochronie lokatorów. Nabywca, jako wynajmujący, może wypowiedzieć najem lokalu mieszkalnego z przyczyn wymienionych w sposób wyczerpujący w art. 11 ustawy o ochronie lokatorów. Nie ma wśród nich przypadku zbycia najętego lokalu w czasie trwania najmu.

Na gruncie przedmiotowej sprawy, nie doszło do zbycia przedmiotu dzierżawy (wieży ciśnień wykorzystanej na pracownię artystyczną oraz terenu do niej przyległego), tym samym nie ma nowego nabywcy. Ponadto powód nie przedłożył dowodów na fakt, iż dokonał zbycia czy wypowiedzenia przedmiotowej umowy dzierżawy.

Jako chybione, zdaniem Sądu Okręgowego, ocenić należało też zarzuty apelacji, odnoszące się do naruszenia art. 359 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że powód nie wykazał faktu doręczenia stronie pozwanej wezwania do zapłaty z fakturami mimo, iż termin zapłaty czynszu wynika z § 4 ust. 4 umowy dzierżawy a powód wraz pozwem przedłożył faktury VAT za rok 2022 r.

Sąd Okręgowy zauważa, iż powód wystosował wobec przedstawicielki ustawowej pozwanej wezwanie do zapłaty datowane na dzień 21.10.2024 r. (k. 44-45) lecz nie przedłożył potwierdzenia skutecznego doręczenia ww. pisma przed datą wniesienia pozwu. Stąd też Sąd Rejonowy słusznie uznał, że wezwanie do zapłaty stanowił pozew doręczony pozwanej w dniu 21.01.2025 r. zgodnie z treścią elektronicznego potwierdzenia odbioru (k. 54). Pozwana miała obowiązek spełnienia świadczenia bez zbędnej zwłoki, z uwzględnieniem realnego terminu. W związku z powyższym roszczenie powoda stało się wymagalne w dniu następnym po doręczeniu pozwanej odpisu pozwu, tj. w dniu 22.01.2025 r. a nie od dnia 22.09.2024 r. jak wywodził w apelacji powód.

Należy podkreślić, że faktura nie jest źródłem zobowiązania pozwanej. Źródłem obowiązku zapłaty czynszu jest bowiem umowa, którą ojciec pozwanej zawarł z powodem w dniu 08.06.2012 r. Faktura VAT nie ma zatem decydującego znaczenia przy ustalaniu obowiązku zapłaty czynszu oraz jego wysokości.

Sąd Okręgowy zauważa, że w przedmiotowej umowie dzierżawy (§ 4 ust. 4 umowy dzierżawy (k. 20)), strony jednoznacznie ustaliły wysokość czynszu wskazując, iż dzierżawca jest zobowiązany wpłacać czynsz z góry, na podstawie otrzymanych faktur VAT, na konto wskazane na fakturze, w terminie 14 dni od wystawienia faktury. Za datę zapłaty czynszu należy rozumieć datę uznania konta bankowego wydzierżawiającego. Ponadto zawarto adnotację, iż nieuregulowanie płatności zgodnie z ,,Ustawą o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych z dnia 9 kwietnia 2010 r.” będą przekazywane do Krajowego Rejestru Długów Biura (...) S.A.

Wystawienie faktury VAT jest czynnością księgową, wtórną do samej umowy. Faktura służy rozliczeniom fiskalnym stron i ma znaczenie w zakresie kwestii podatkowych. O kształcie obowiązków stron w zakresie danego stosunku prawnego decyduje zaś umowa oraz przepisy prawa cywilnego regulujące ten stosunek. Wystawienie faktury VAT nie decyduje więc co do zasady o wymagalności świadczenia. W orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. postanowienie z dnia 28.02.2025 r. sygn. akt I CSK 2170/23, Lex nr 3857354) wskazuje się, iż ,,faktura jest dokumentem o charakterze techniczno - rozliczeniowym, pełniącym rolę jedynie dokumentu prywatnego (art. 245 k.p.c.), który może zawierać oświadczenie woli strony, która ją wystawiła (np. wezwanie do zapłaty, uznanie niewłaściwe długu, pokwitowanie itp.), a zatem ma istotne znaczenie dla wykładni oświadczeń woli stron. Faktura jest zatem powszechnie uznawana za jeden z dowodów, w oparciu o który sąd może samodzielnie lub z uwzględnieniem innych dowodów ustalić treść stosunku prawnego łączącego strony. Do tego rodzaju dokumentu mimo obowiązku odzwierciedlania w fakturze rzeczywistych zdarzeń gospodarczych z perspektywy prawa podatkowego nie ma zastosowania domniemanie zgodności z prawdą danych w nim zawartych. Nie można zatem - w świetle art. 245 k.p.c. uznać, aby faktura VAT miała inną moc dowodową, niż inne dokumenty prywatne, a przepisy prawa podatkowego w żaden sposób nie zmieniają tego co wynika z art. 245 k.p.c. Rolą zaś sądu przeprowadzającego postępowanie dowodowe jest określenie, z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego, w jakim stopniu faktury odzwierciedlają rzeczywistą wolę stron i jakie mają znaczenie dla rozliczeń stron stosunku cywilnoprawnego”. Sąd Okręgowy zauważa, że przedłożone przez powoda faktury VAT zawierają informacje o kwocie czynszu dzierżawnego tytułem dzierżawy wieży ciśnień i 1/17 terenu do niej przyległego, jak również termin płatności (20.09.2024 r.), datę wystawienia (06.09.2024 r.), sposób zapłaty (przelew). Jednak faktury skonstruowane ww. sposób nie stanowią wezwania do zapłaty. Aby wierzyciel skutecznie wezwał dłużnika do zapłaty koniecznym jest wystosowanie dokumentu, który będzie zawierał jednoznaczne wezwanie do uregulowania należności, wskazanie terminu płatności oraz konsekwencje wynikającego z jego przekroczenia. Sąd Okręgowy zauważa, iż powód przedłożył wraz z pozwem kopie faktur VAT, jednak nie dołączył potwierdzeń ich skutecznego doręczenia stronie pozwanej. Ponadto Sąd Okręgowy zauważa, iż wbrew twierdzeniom powoda, iż w dniu 23 maja 2024 r. (k. 26) wysłał do pozwanej pismo wznawiające obciążenia, wynikające z przedmiotowej umowy dzierżawy z uwagi na fakt, iż powziął informację o nabyciu spadku po W. G. przez M. G., a w załączniku przesłał wystawione dnia 6 września 2024 r. za okres styczeń - grudzień 2022 r. faktury VAT, w treści tegoż pisma brak jakiejkolwiek informacji o tym, że faktury stanowiły jego załącznik. Poddaje to w wątpliwość fakt doręczenia pozwanej rzeczonych faktur VAT.

Mając wszystko powyższe na uwadze, apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. (pkt. 1 wyroku).

Jeśli zaś chodzi o kwestie związane z naruszeniem art. 98 § 1 k.p.c. poprzez niezastosowanie i nie zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu w całości, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych, to – wbrew stanowisku powoda – Sąd Rejonowy prawidłowo zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu na podstawie art. 100 k.p.c. Powód wystąpił z żądaniem zapłaty kwoty 3.456,04 zł, a jego roszczenie zostało uwzględnione co do kwoty 1.714,12 zł, w związku z czym wygrał w ok. 49.56 %, a pozwana wygrała w 50,40 %.

Podstawy do wzajemnego zniesienia kosztów zachodzą wówczas, gdy żądanie zostało uwzględnione w około połowie przy mniej więcej równej wysokości kosztów procesu poniesionych przez każdą ze stron. O zastosowaniu zasady wzajemnego zniesienia kosztów procesu decyduje kryterium słusznościowego rozłożenia obowiązku ponoszenia tych kosztów, nie jest natomiast bezwzględnie wymagane dokładne wyliczenie stosunku wygranej do przegranej (por. postanowienie SN z 11.09.2013r., III CZ 37/13, wyrok SA w Gdańsku z 2.07.2020r., V ACa 554/19). Zasady słuszności sprzeciwiają się wzajemnemu zniesieniu kosztów procesu na podstawie art. 100 k.p.c. tylko w razie istnienia znaczącej różnicy kosztów poniesionych przez każdą ze stron oraz różnicy w kosztach, jaką każda ze stron powinna ponieść wskutek ostatecznego wyniku procesu (por. postanowienie SN z 28.02.1985r., II CZ 21/85, z 10.05.1985r., II CZ 56/86). Każda ze stron była reprezentowana przez profesjonalnych pełnomocników – radców prawnych, których wynagrodzenie zostało ustalone zgodnie z § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1935) i wynosiło po 900,00 zł. Ponadto powód poniósł koszt opłaty od pozwu w wysokości 200,00 zł. Zestawiając koszty poniesione przez strony w postępowaniu I instancji, w ocenie Sądu Okręgowego nie pozostają one w dysproporcji i pozostają mniej więcej w równej wysokości kosztów procesu poniesionych przez każdą ze stron.

O kosztach postępowania za instancję odwoławczą orzeczono z mocy art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Mając na względzie, że apelujący postępowanie przed Sądem II instancji przegrał w całości, jest on zobowiązany do zwrotu kosztów procesu poniesionych przez pozwaną obejmujących wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika ustalone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1935) w wysokości 450,00 zł.

Sędzia Cezary Olszewski